Mandela askatu zuten eguna
Lurmutur Hiria (Hegoafrika), 1990eko otsailaren 11. Nelson Mandela aske utzi zuten, 27 urtez giltzapean egon ondoren.
Bezperan, Hegoafrikako presidente F.W. De Klerk Mandelarekin sekretuan bildu zen espetxean, astebete lehenago egin bezala. Aurreko astean presidenteak agindua zion aske utziko zutela, baina data zehatzik ipini gabe. Otsailaren 10eko arratsaldeko bilera hartan, Mandelak ez zuen espero biharamunean askatuko zutenik. Ez zuen espero, eta ez zuen nahi.
“Gogo bizia nuen kartzelatik irteteko, baina lehenago jakinarazi behar zidaten”, idatziko zuen Mandelak Long Walk To Freedom autobiografian. “De Klerk jaunari eskerrak eman nizkion, eta esan nion esker txarrekoa ez nuela izan nahi, baina nahiago nuela astebeteko tartea izan, nire familia eta erakundea (ANC, Afrikako Kongresu Nazionala) prest egon zitezen”. Presidentea gelatik irten zen, orduan, eta aholkulariei galdetu ondoren, berriro sartu zen. Biharamunean Mandela kalera irtengo zen nahi eta nahi ez. Bilera amaitutzat eman zuten whiski bana edan ondoren.
Mende laurdenean inork gutxik ikusi zuen Mandela. Haren itzala murrizteko itxaropenez, Apartheidaren gobernuak haren argazkirik ez zuen zabaldu nahi izan. Otsailaren 11n mundu guztiak ikusi zuen ekintzailearen argazkia: ilea urdinduta, bizarrik gabe eta lehengo masail beteak hustuta agertu zen, Winnie orduko emazteari helduta, biak ukabilak gora zituztela.
100.000 hegoafrikar beltz bildu ziren Grand Parade plazaren inguruetan, buruzagia entzuteko prest. Baina ederki kostako zitzaion bertara iristea. ANCk ez zuen nahi segurtasun indar zuriak Mandelaren lehen agerpen publikoa kontrolatzea, baina legeztatu berri zen erakundeak ez zeukan esperientziarik halakoak antolatzen. Zenbait ordu eman zituen bere abokatuetako baten etxean gordeta, Desmond Tutuk kezkatuta hots egin zion arte. Mandelaren autoa plazara abiatu zen orduan. Egun hartan jendetzak bitan inguratu zuen Mandelaren autoa, bultzaka, leihoei kolpeka… “Maitasunez hilko gintuztela pentsatu nuen”.
Iluntzean iritsi ziren plazara eta, betaurrekoak kartzelan ahaztuta, Winnierenak erabili zituen ordu erdiko hitzaldia irakurtzeko. “Bakearen, demokraziaren eta askatasunaren izenean” hitz egin zuen. Orain badakigu Mandelak eta Hegoafrikak zer bide egin zuten hurrengo urteetan, baina, Grand Paradeko jendetzan itxaropena nagusi izan arren, tentsioa, mesfidantza eta gerra zibilaren mehatxua ere zabaldu ziren, batez ere biztanle zurien artean. Egun hark argazki historikoa eta galdera asko utzi zituen: moderatuegia izango zen bera giltzapean zela jaiotako ekintzaile belaunaldi berriarentzat? Muturrekoegia Apartheidean eroso bizi ziren zurientzat? 71 urterekin gai izango zen aurrean zeukan zeregin gogorrari eusteko, salbatzailetzat zutenen itxaropenak eta eskakizunak betetzeko?
Metaren buru den Mark Zuckerberg-ek adierazpen askatasunaren izenean eta erroetara itzultzearen izenean, immigrazioa, generoa eta sexu-orientazioa bezalako gaien aurkako zentsura kentzeko neurriak hartu ditu. Trumpekin elkarlanean arituko dela adierazi du eta... [+]
Iazko martxoaren 14an, polizia operazio handi bat izan zen Martuteneko Agustindarren eraikin okupatuan, Udaltzaingoaren, Ertzaintzaren eta Espainiako Poliziaren eskutik: 56 lagun atera zituzten eraikinetik eta 29 Espainiako Poliziaren komisariara eraman zituzten,... [+]
Uber gidari batek jasan zuen erasoa: bortizki jo eta irain arrazistak egin zizkion bezero gazte batek. Baionan eta Arrigorriagan ere izan dira eraso arrazistak berriki.
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
Arrigorriagako Udalak elkarretaratzea egin du igandean udaletxeko plazan, ostiralean txinatar jatorriko merkatari batek bere dendan jasandako erasoa salatzeko eta biktimari babesa adierazteko. Horrez gain, Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea antolatu du... [+]
Badatoz urteko asterik magikoenak, edo hobe esanda, kontsumistenak. Askori gustatuko litzaieke opariak Olentzeroren zakutik jasotzea, zerutik erorita bezala, baina errealitatea da Gabonetan gure zakutxoak direla gehien sufritzen dutenak, poltsikoak hustuta hasten dugula urtea... [+]
.jpg)
Sortu berri duten organoaren eginkizun nagusien artean daude, besteak beste, diskriminazioaren aurkako politikak sortzea, migratzaileen eta gutxiengo etnikoen elkarteen parte hartzea sustatzea, Nafarroako arrazakeriaren egoera globala aztertzea, eta Arrazakeriaren eta... [+]
Kasua auzitegietara eramateko aukera aztertzen ari dira.
Irutxuloko Hitzak asteartean parte hartu zuen Hordago - El Saltok antolatutako mahai inguruan, Hibai Arbide, Lucia Mbomio, Xalba Ramirez eta Miriam Najibi kazetariekin.
Azkenaldian nabarmen areagotu dira kutsu arrazistadun mezuak San Inazio auzoko Facebook taldean. Kalean lapurretak ugaritu ei direla-eta, auzokideen erantzuna bazterketa eta miseria egoeran daudenak kriminalizatzea, polizia gehiago eskatzea eta auzoko segurtasun brigadak... [+]
Andoaingo institutuan izan da Pape Niang, bere migrazio-esperientzia kontatzen. 16-18 urteko gazteek, aurrez Pape Niang, hasiera berri bat liburua irakurria zuten ikasleek, jakin-minez, gogoetez eta galderez bete dute aretoa. Bejondeiela, pertsona kritikoak heztea baita... [+]
Londres, 1928. Victoria and Albert Museum-era koadro berezi bat iritsi zen dohaintzan: margolanean gizon beltz bat ageri da, ileordea eta lebita jantzita, liburuz eta tresna zientifikoz inguratua. Museoan horrela katalogatu zuten: “Erretratu satiriko bitxia, beltzen... [+]
2018ko maiatzean Getxoko Ertzaintzaren komisarian jipoitu zuten Silvia emakume migratu eta arrazializatua, bidegabeki atxilotu ostean. Epaiketan zigor arinak ezarri zizkioten ertzain bati, baina emakumea ere zigortu zuten desobedientzia leporatuta. Silviak Espainiako Epaitegi... [+]
Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]