Langa bat gehiago
Kalkulua zehatza da. Iruñeko biztanleen %10,5 da euskalduna. Navarra Sumak gidatutako Iruñeko Udalak publizitate instituzionala lortzeko gutxienez audientzia osoaren %10 izatea exijitu die hedabideei. Euskarazko hedabideek publizitatea lortzeko hiriko biztanle euskaldunen %95,6 izan beharko lukete hartzaile. Ariketa zaila.
Euskarazko hedabide guztiak gelditu dira jokoz kanpo, publizitatea esleitzeko lizitazioan sartzeko hedabide bakoitzak bere audientzia potentzialaren %10 behar zuelako izan. Hiriko ia biztanle euskaldun guztiek entzun, irakurri eta ikusi beharko lituzteke euskarazko hedabideak lizitazioan sartu ahal izateko. Bitxia da Xaloa Telebistaren adibidea. CIES hedabideen azterlanaren 2019ko lehen olatuaren audientzia datuek diote Xaloa Telebistak %9ko audientzia duela. Publizitatea jasotzeko irizpide nagusitik puntu batera geratu da. Ehuneko bederatzi oso zifra handia da eta pentsa genezake Iruñeko ia euskaldun guztiak dituela entzule telebistak. Halako ehunekoa izateko arrazoia da hainbat saio, batik bat musika eta kirola, euskaldunek bezala erdaldunek ere ikusten dituztela.
Publizitate instituzionala udal gobernuan EH Bildu egon denean jaso dute euskarazko hedabideek. Euskalerria Irratiak 24.000 euro jaso ditu urtero Joseba Asironen legegintzaldian, Xaloa Telebistak 20.000 euro, Hamaika telebistak 15.000 euro eta Nafarroako Hitzak 18.000 euro. Euskalerria Irratiak helegitea aurkeztu du Nafarroako Auzitegi Administratiboan, Iruñeko Udalaren publizitate instituzionalaren esleipenaren kontra.
Nork izango du publizitate instituzionala?
Sei hedabidek jasoko dituzte udal gobernuak publizitate bidez banatutako 600.000 euroak: Diario de Navarra (Brandok Comunicación) eta Diario de Noticias (Glocal Multimedia) egunkariek eta haien edizio digitalek, navarra.com (Glocal Influence) agerkari digitalak, Ser eta Cope irrati kateek eta Navarra Televisión-ek.
Irizpide aldaketa
Publizitatea eskuratzeko irizpide nagusia izan da audientziaren %10 izatea. %75eko balioa du, Enrique Mayaren udal gobernuak hala erabaki duenetik. Hedabidearen proposamen ekonomikoak %10 balio du eta hedabidean egitekoak diren hobekuntzek %5. Irizpide sozialek gehienez %10eko garrantzia izango dute.
Ostiko bat gehiago
Hedabide batzuei beste batzuei baino gehiago eragingo die irizpide aldaketak. Hala ere, ez dira hil ala biziko diru-sarrerak izan inorentzat, aurrez publizitate instituzionaletik batere jaso gabeak dira. Beste kontu bat litzateke aztertzea euskarazko hedabideei zein kopuru jasotzea dagokien.
Bien bitartean, udal berriak euskararen aurka ostikoak banatzen segitzen du. 1997ko euskararen ordenantza berreskuratu dute eta duela gutxi jakinarazi dute bi haur eskola gaztelaniara itzularaziko dituztela.
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Hezkuntzak aurreikuspena zuzendu eta onartu du institutuak Zientzia, Humanitate eta Gizarte Zientzien Batxilergoko lehen mailan bi talde izaten jarraitzea.
Barañaingo Alaitz institutuko 26 ikasle batxilergoko zerrendatik kanpo gelditu dira, Nafarroako Hezkuntza Sailak gela bat murriztu duelako. Murrizketa salatzeko mobilizazioa egin dute.
Administrazioan Euskaraz taldeak Nafarroako Kontseiluaren jardun euskarafobikoa salatu du ekintza baten bidez. Nafarroako Gobernuak euskarako dekretua prestatzen bost urte eman ondoren, Nafarroako Kontseiluari zirriborroa aurkeztu dio.
Atzo eguerdian, Mañeruko herriko plazan egindako ekitaldian, diploma bana eman zieten zortzi eta hamabi urte arteko ibarreko 45 haur euskaldunei. Horretaz gain, Oskar Alegriak umeokin ondutako film laburra estreinatu zuten.
Hilaren 29tik aurrera Sortzen Guraso Elkarteak Jauzi.eus bilatzailea martxan jarriko du. Xedea da euskararen normalizazioa bultzatzeko dagoeneko eskaintzen den aisia atari digital bakarrean biltzea.
Euskara galdua zen eremu mistoko eta ez-euskalduneko herrietako familien ahaleginak aitortuko dituzte ekitaldian. Oskar Alegria zinemagilearen bideoak emango dio hasiera ekitaldiari 11:30ean udaletxean.
Erdialdeko Euskal Jaia larunbatean ospatuko da Tafallan egun osoko eta adin guztietarako egitarauarekin, euskarak eta bere kulturak Erriberriko merindadean daukan errotzea erakusteko helburuarekin.
Nastat-ek, Nafarroako Estatistika Institutuak, 2022an egindako ikerketa lanaren emaitzak argitaratu ditu. Euskaldunen proportzioa %15,1ekoa da, euskaldun hartzaileena %11,6koa eta ez-euskaldunena % 73,3koa. Hogei udalerritan euskaldunen proportzioa %80tik gorakoa da.
Ehunka lagun atera ziren ostegun honetako arratsaldean Sarasate Pasealekutik eta manifestazioa egin zuten Iruñeko Udal Plazaraino, eskatzeko udalari hiriko haur eskoletan euskaraz ikasteko eskubidea izatea lehentasunen artean jar dezala. "Haur eskolak euskaraz: eman... [+]
Iruñeko Euskalgintza plataforman bildutako eragileek egin dute deialdia. Hiriburuan dauden hamasei haur eskoletatik batean eskaintzen da euskarazko murgiltze eredua. Iruñeko Udalari eta Nafarroako Gobernuari eskatzen diote auzo bakoitzean murgiltze ereduko haur... [+]
Inoiz baino jende gehiago bildu da Iruñerriko III. Mintzodromoan. 180 pertsona inguru aritu dira euskara praktikatzen eta sare euskalduna zabaltzen.