Euskara trending topic
Bi mundu paralelo antzematen ditut euskarari dagokionez: euskalgintzarena eta gizarte orokorrarena; alegia, euskalgintzak eta gainerako gizarteak berariazko ibilbideak dituzte, baina ez konbergenteak.
Euskalgintza prestatua, sendoa, dinamikoa eta ongi antolatua da. Eragileen arteko elkarlana, aliantzak eta sareak gero eta ugariagoak eta trinkoagoak dira. Bide onetik doa eta txalogarriak dira egindako ahalegina eta eskuratutako lorpenak; baina…
Zer dela eta, kezka hori? Arrakala handia antzematen da euskalgintzaren eta Euskal Herriko gizarte arruntaren artean. Susmoa dut euskararen aldeko ekimen gehienak euskaltzale aktiboen eremuan gelditzen direla; ez direla euskaltzale epelengana eta, are gutxiago, euskaltzale ez direnengana iristen. Hots, gizartearen gehiengoa lekutan dago euskalgintzaren jardunetik eta eraginetik.
Egia da euskararen aldeko zenbait ekimenek oihartzun txukuna lortzen dutela gizartean edo horren arlo batzuetan, hala nola Ibilaldia, Nafarroan Oinez, Araban Euskaraz, Herri Urratsak eta euskara aldarrikatzeko egiten diren antzeko jaiak; baita gizartean hain sona handia eskuratzen duen Korrika ere. Ezin dira ahaztu Euskaraldia, bertso txapelketa entzutetsuak, edo gazteei bideratutako EuskarAbentura. Hortxe daude ere tokian tokiko planak eta programak. Ekimen ederrak eta emankorrak ditugu abian, baina gizartearen zein zatitan dute eragina? Ehuneko hamarrean eta, arrakastatsuenak, heren batengan? Motz gelditzen dira eta, hartara, zaila baino zailagoa izango zaigu euskara dagoen txokotik ateratzea, eta ezinezkoa gure gizartea guztiz euskalduntzea.
Zubiak falta dira euskalgintzaren eta gizarteko bestelako eragileen artean. Ez dira nahikoak bi mundu horiek lotzen dituzten oinezkoen zaldainak edo pasabideak. Euskalgintzaren eragina gizarte zabalera hedatu ahal izateko errei zabaleko zubiak behar ditugu. Adibidez, gizartea eraldatzeko feminismoa izaten ari den bezainbesteko oihartzuna behar du euskarak; edo aldaketa klimatikoak piztu dituen tamainako kezka eta ardura.
Kontuan izan behar dugu ohiko hedabideak eta eremu digitaleko sareak direla egungo gizarte mediatikoan norbanakoen zein gizataldeen agendak ezartzen dituztenak. Gakoa da, beraz, euskalgintzaren eta gizarte zabalaren arteko euskararen komunikazioa areagotzea. Horrek bihurtuko du euskara trending topic gure gizartean eta, horrekin batera, hizkuntza aldaketa hauspotuko da.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]
Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.
Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]
Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]