Arropa estuei tamaina hartzen
2019an ikuspegi feministatik literaturan egindako deseraikitzeak egon dira euskaraz. Amatasunari begirako Katixa Agirreren Amek ez dute (amatasun-sena auzitan jartzen du) eta Karmele Jaioren Aitaren etxea (aita-senarraren rolari astindua ematen dio), adibidez. Bigarrenari begiratuko diogu gaurkoan.
Eskaintzan “gizon berriei” irakur dezakegu. Izan ere, “maskulinitate berriei” buruzko lantzat har dezakegu. Nola izan gizon (heterosexual), aita, senar XXI. mendean? Belaunaldi batean, bitan garaiak hainbeste aldatu ostean? Bi greba feministen ostean, laugarren olatuak harrapa ez zaitzan?
Era berean, 2016an euskaraz plazaratu zen Najat El Hachmiren Azken patriarka gogorarazi digu. Han bezala hemen ere protagonistak bere aitari begiratzen dio patriarkatuaren ordezkari fierra den eta jada eredu ez den horri. Nahiz eta oraingoan, alabak hitz egin beharrean, semeak egiten duen.
Bestela esanda, uniforme bat ematen dizutenean aukerak dituzu. Badira hartara moldatzen direnak, nahiz eta deseroso sentitu; badira bere modura moldatzen dutenak gustura izan arte; eta badira erantzi eta bere arropak janzten dituztenak, ondorioei aurre egiteko prest. Liburu hau horretaz ari zaigu, egokitu zaizkigun arropez edo uniformeez. Emakume eta gizon rolei buruz.
Ismael eta Jasone senar-emazteak dira. Gurasoak. Bikote. Familia. Gizon eta emakume. Eta Libe bataren arreba eta bestearen lagun mina gaztarotik hona. Hiru pertsonaia horien izenak dituzte liburuko kapituluek. Izan ere, fokua batetik bestera saltoka joango da bizipenak, ikuspuntuak, ibilbideak tartekatuz.
Istorioa eraikitzen joango da pertsonaia bakoitzak bere bidea egin ahala. Euren burua deseraikitzen joango dira. Egokitu zaizkien arropei erreparatu eta harekin zer egin nahi duten erabaki arte irakurlea bilakaeren eta aurkikuntzen lekuko izango da.
Eraikitze-deseraikitze prozesuarekin batera idazletzari buruzko gogoetak tartekatuko dira. Idazteak dituen argilunak agertuko dira eta literaturaren funtzioa eta balioa izango dira hizpide. “Idaztea lur azpian utzitako guztiak ateratzeko modua da” eta, irakurri dezakegunez. Literaturaren xedeetako bat munduak deskubritu eta zurrunbiloei zentzua ematea da, ala ez da?
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]
Snarkaren ehizan
Lewis Carroll
Irudiak: Henry Holiday
Itzulpena eta edizioa: Manu LÓpez Gaseni
Pamiela, 2024
-------------------------------------------------------
Udaberrian argitaratu zen esku artean dugun obra hau. Alizia herrialde miresgarrian,... [+]
Argialdiak
Miriam Luki
Susa, 2023
-------------------------------------------------
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Elkar, 2023
--------------------------------------------
Iaz kaleratu zuen Miren Agur Meabek Itzulerak eleberria. Pertsonaia nagusiak gazteak direnez, gazte literatura dela esan genezake, baina literatura ona denean, gazte zein helduentzat da,... [+]
Soka-tira
Testua: Ilan Brenman
Ilustrazioak: Guilherme Karsten
Itzulpena: Ipar Alkain
Denonartean, 2024
-------------------------------------------------
Album honen bukaeran bada Benjamin Franklinen aipu bat: “Sekula ez da izan gerra onik, ezta bake txarrik... [+]
Putzua
Goiatz Labandibar
Erein, 2024
----------------------------------------------------------
Goiatz Labandibarren Putzua egun batean gertatzen den hazkunde nobela bat da: hilekoa jaisteak markatzen duena, hain zuzen ere. Edo bestela esanda, heroiaren bidaia bat,... [+]
Barkamena existituko ez balitz bezala
Mariana Travacio
Erein, 2024
---------------------------------------------------
Izenburuak autolaguntza liburu batena eman lezakeen arren Ereinek narratiba sailean argitaratu duen western itxurako testua da honako hau. Fernando... [+]
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Josefa Agirre Etxeberria frankismo garaian neskame aritu zen emakumeetako bat izan zen. Hamalau urterekin deserriratu ondoren, bizitza osoan zehar bizilekuz aldatzera... [+]
Antzerkiaren labirintoan I
Ander Lipus
EHAZE eta Susa
---------------------------------------------
Ander Lipus antzerkigileak EHAZE eta Susarekin argitaratu ditu bere autobiografia teatrala eta antzerkiari buruzko argitalpenak. Antzerkiaren labirintoan I. Bitakora... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.