Burujabetza proiektuen komentua
Bederatzi heldu eta lau adin txikiko bizi dira Amaraunan. Hiru hektarea inguruko lursaila ere badu komentuak: fruitu-arbola ugari eta baratzea dituzte bertan.
Duela zenbait urte mojek alde egin zutenean hutsik gelditu zen Ziordiako komentu zaharra. 2015ean lau lagun jarri ziren ondoko eraikinean bizitzen, eta erdi oharkabean gaur egun proiektu kolektibo bihurtu den Amarauna gunearen lehen pausoak eman zituzten: “Lagun baten bitartez jakin genuen mojek joan egin behar zutela eta komentua zaintzeko norbaiten bila zebiltzala”, esan du Jordi Arbizu kideak. Hasiera batean lagunen arteko elkarbizitza proiektua izan behar zuenak beste forma bat hartu zuen segituan.
Bizitokia baino gehiago
Bederatzi heldu eta lau adin txikiko bizi dira gaur egun Amaraunan. Guztiak dira proiektuko asanbladako kide, eta guztien artean arduratzen dira espazioa kudeatzeaz. “Bazkideak ere badaude, eta horiek ere espazioa darabilte bai erabilera pertsonal eta baita ere kolektiborako”. 30 bat lagun dira guztira eraikineko bazkide, eta bestelako taldeentzat zabalik dituzte ateak.
Ekologismotik, feminismoetatik nahiz herri mugimenduko beste esparru batzuetatik iritsi den jendeak osatzen du proiektua. “Beste erlazio mota batzuk jorratu nahi ditugu hemen, eta Euskal Herriko kolektiboei erreminta eskaintzea ere bada gure helburua: kanpaldiak, egonaldiak eta horrelakoak egiteko gune bat ematea”, dio Arbizuk.
Lurra lantzen
Eraikin zabalaz gain, hiru hektarea inguruko lursaila du komentuak: fruitu-arbola asko eta baratzea egiteko lurrak dituzte bertan. “Hasiera batean baratze pertsonalak eta baratze komunal bat izan genituen martxan, baina gaur egun kolektiboko bi pertsona ari dira baratzegintza ekologikoan lanean, bizibidea hori dutela”. Amaraunera joaten diren taldeei baratzeko elikagaiekin prestatzen dizkiete otorduak askotan. Fruitu-arbolen zaintza, berriz, denen artean egiten dute.
Lehen lau urteak urteroko alokairu kontratuak sinatuz eta berrituz pasatu ondoren, aurten apustu handia egitea erabaki dute proiektuko kideek. Gunea saltzera ateratzekoa zen, eta zalantza eta eztabaida askoren ondoren, erostea erabaki dute: “Ez zen hasierako gure asmoa, baina urteotako ibilbidearen ondoren ikusi dugu jendea pozik dagoela, proiektua funtzionatzen ari dela eta espazioa mantentzeko gai garela”. Bankuekin zorpetu gabe erosketa egitea da euren erronka, orain. Proiektua babestu eta laguntzeko proposamena luzatu diete pertsona nahiz kolektiboei: espazioa erabiliz, ekarpen ekonomikoak eginez, proiektua zabalduz… Amaraunaziordia.wordpress.com helbidean dago informazio guztia.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]