Hari eta argizarizko lumak
Balea zuria, 2019
Dedalo eta Ikaro aipatuz, hegalen metaforarekin, Elena Olavek (Durango, 1997) gaztigatzen digu, liburuaren hasiera-hasieratik, berea askatasunari eta kateei buruzko liburua dela.
Joseba Sarrionandiak aitzin-solasean ere badio: “Ez dakit zelan. Ez dit dardo pozoiturik bota, ez nau plazer promesez erakarri, ez kantuaren alegrantziaz xarmatu. Ez diot futbolekoak bezalako golik edo espekulaziorik entzun, ez dit Nizako terrazetan paseatzen diren zinegileenak lako ipuinik kontatu. Zerenarik ere ez dut ikusi, liburuan zehar bilatu arren, ez manaturik. Elenaren poesiak bestela erakarri nau: solasean isilduz, erakutsian ezerakutsiz, ahaztuan oroituz, kulturan lotsaz…”.
Déjà vu antzeko bat, bai. Gozoa. Kasikoetara egiten du Zeldak labur-labur baina sakon honek, jaiotzen ari den zer edo zer iradokitzen duena, bila ari dena poesia eite bat kontsolamenduzkoa. Elena Olavek bere dudak eta bere sentimenduak errenditu gura lituzke poemetan, azalpen baten aiduru bezala ikusten zaio maiz, eta denborak janda bezala. Denbora baita, aipatu zein ez, liburuaren ardatza: “Asteko neke pisuak bortizki bultzatzen gaituenean/ behera begira larriki joatera,/ denboraren igarotzeak memoria herdoildu behar duela onartzera”.
Metamorfosi guztiak liburu batean. Zeldak aldaketari buruzko tratatua ere bada, borroka baten testigantza, gertatzen ari zaigunari zentzua bilatzeko ahalegina. Idazleak bere irakurketa guztiak, bere iturriak, bere inspirazioak ekarri ditu. Zitaz eta erreferentziaz beterik dago Zeldak.
Dekantazio bat, birfintze bat, horixe falta zaio. Zeldak ez baita erritmoa, edertasuna, mikaztasuna edo nerbioa. Zeldak da hausnarketa, izarrak irakurtzea, erantzunak bilatzea: “Gaueko zeru oskarbian topa daitezkeenak iltzatuak,/ ekaitz osteko barean ostenduak, Ikusi makusi/ jolas nomada honetan orain arte ahantziak izan ditugunak”.
Ez dizkit barruak inarrosi, ez dit ezer berria ekarri, ez nau harritu. Eroan egin nau, hori bai, Elena Olaveren erudizioan barna poesiaren esploratu gabeko zenbait lurralde ezagutzera, hegoetako argizaria urtu zaidan arte.
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]