Lan-eskaintzak eta administrazioa euskalduntzea
Datozen urteotan milaka lanpostu sortuko dira euskal administrazioetan. 80ko hamarkadan instituzio sortu berrietan lanean hasi ziren gazte haiei erretreta hartzeko ordua heldu zaie. Euskaltegietan ere jende ugari hasi zen lanean. Ilusioz beteta zeuden eta, euskal rockak eta garaiko giroak lagunduta, jende mordoa euskalduntzen zuten.
Azkar pasa da denbora eta gazte haiek utziko dituzten postuak bete egin behar dira.
Hizkuntza eskakizunetako “gai” eta “ez gai” horiek fidagarritasun urria dute. Horien ondoan, zergatik ez diogu “gai baina” emaitzei bidea zabaltzen?
Instituzioetako oposaketak prestatzen hasiko dira herritar asko, eta akademiek eta euskaltegiek lan-karga handia izango dugu. Goraino beteko zaizkigu ikasgelak hizkuntza-eskakizuna eskuratzeko helburua duten ikaslez. Iritzi artikuluak milaka, milioika. Txispa handirik gabeko argudioak antolatzailez eta lokailuz josiak. Baldintzak, subjuntiboak eta ahalerak nonahi eta nolanahi txertatuta, ustezko maila baten erakusgarri. Ahozkoan, berriz, kaiolan ezezagun batekiko eztabaida eta bost minutuko monologoa prestatuko dute.
Askok emozio eta sentimenduetatik urrun landuko dute euskara. Alde batetik, ikasleek horixe eskatzen eta aldarrikatzen dutelako sarri, baina, bestetik, irakasleok ere ohitura handia dugu hori egiten. Kohesioaren eta koherentziaren garaian gaude. Baina kontzeptu horiek ez dute zerikusi handirik 80ko kohesio eta koherentziarekin.
Eta horrela ez dugu bermatuko administrazioa euskalduntzea. Gure ikasleentzat oso ezberdina izango da lanean hasi osteko errealitatea. Iritzi artikulu gutxi eta batzarrak eta solasaldiak kafe-makinaren ondoan. Ohitura zaharrek, askoren jarrera eskasek eta batzuen berbetarako erraztasunik ezak ez dute ahalbidetuko euskaraz lan egitea kasu gehienetan.
Hizkuntza eskakizunetako “gai” eta “ez gai” horiek fidagarritasun urria dute. Horien ondoan, zergatik ez diogu “gai baina” emaitzei bidea zabaltzen? Non “baina” horrek “baina trebakuntza programan integratu behar da bere lana euskaraz egiteko gai dela erakutsi arte” esan nahi duen?
Euskaltegiak klaseetan zain egon beharrean, langile horiek arituko diren testuinguruetan arituko lirateke, testu errealak landu eta ikasleei konfiantza eskuratzen lagunduko. Euskaltegiak 80ko hamarkadako ilusio sortzaileak izango lirateke berriro, errealitateari eta emozioei lotuta erakutsiko lukete, eta berriro ere biziberritze prozesuaren motore eraginkorrak bilakatuko lirateke. Baina errealitatea gordina da, eta euskaltegietako lanpostuak betetzeko ez dago lan-eskaintzara aurkeztu nahi duen belaunaldi berririk.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]
Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]
Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]
Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]
Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]
Krisi existentzial dezente ditut inguruan. Nerabezaroa/gaztaroa itxurakerian pasa, antzezten helburu zutena pertsona onak (ona izanik justua, ez denari baietz esaten dion lerdoa) izatea, benetako bizitza bat bizitzea zela, are, iraultza egitea, eta, orain, berrogei urteak pasa,... [+]
Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
Europar sentimendua duen lagun gutxi ditut, ez dakit europartasuna identitate bat izatera iristen ote den. Baina Europara bidaia egiten dugunean, adiskidetasun bat atera daiteke, ze gurean eta bertan gertatzen den lurraldetasun norabide nagusiak elkarbanatuak dira; bertan... [+]
Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]
Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.
Pertsonaren osasun... [+]