Elikadura burujabetza eta feminismoa, bata bestearentzat ezinbesteko
Elikadura burujabetzaren eta agroekologiaren aldeko mugimenduek orokorki maskulinizatuta jarraitzen duten modu berean, mugimendu feminista ere landa eremuko aldarrikapen eta bizipenetatik nahi baino urrunago egon da sarri. Bi mundu horiek elkarrengana hurbiltzeko asmoz antolatu zituzten abenduan Lurra Sentituz jardunaldiak Iruñean eta Elizondon. Mugarik Gabe Nafarroa, Mundubat eta IPES aritu dira jardunaldi horien bigarren edizioaren antolakuntzan, Arrea agroekologia elkartearekin eta Observatorio para una Cultura del Territorio taldearekin elkarlanean.
Puntu komunen bila
“Elikadura burujabetzaren gaia genero ikuspegitik lantzeko 2016tik martxan dugun prozesu zabalago baten parte izan da foro hau”, azaldu digu Mundubateko teknikari den Maria Pulido Hernandok. Azken urte hauetan hainbat ekimen egin dituzte taldeok elkarlanean, Elikadura Burujabetzaren Nafarroako Parlamentu Irekiak esaterako.
Landa eremuko eta hirietako talde feministak elikadura burujabetzaren bueltan hitz egiteko elkartzea eta elikadura burujabetzaren eta feminismoaren artean borroka komunak martxan jartzea zuten helburu jardunaldiek. Abenduaren 14an Iruñeko Plazara! gunean tailer eta hitzaldien bidez sakontzeko eta eztabaidatzeko aukera izan zuten hurbildutakoek. Biharamunean, Elizondora mugitu zen foroa: hango proiektu agroekologikoak ezagutzeaz gain, Erdiz Bizirik eta Aroztegia eta gero zer? plataformek lurraldearen defentsan egiten duten lana ezagutu eta horiei babesa azaltzeko aprobetxatu zuten ekimena.
Ehundik gora emakume
Iruñeko foroan Euskal Herriko nahiz Espainiako Estatuko hainbat tokitako 100 emakume baino gehiago bildu ziren. Gehienak, gainera, taldetan antolatuak daudela azpimarratu du Pulidok, bai feminismoaren barruan eta baita elikadura burujabetzarenean. Foroan landutako gai eta eztabaida guztiak sistematizatuko dituzte hurrengo hilabeteetan, eta Iruñean zehaztu zituzten ekintza konkretuak aurrera ateratzea eta manifestu bateratua lantzen jarraitzea izanen da orain erronka. “Foroa elikadura burujabetza feministarako bidean ekarpen bat gehiago izan da”, dio Mundubateko kideak. Urte berriari gogoz eta indarrez ekiteko ekarpena, dudarik gabe.
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]