"Semillas Elosegui honena
ez degu marka makala
merezi du ta aitortzeko gaur
hemen elkartu gerala
eta aurrera hemen gaudenok
opa baitiogu hala
auzo honetan poza ereiten
luzaro jarrai dezala".
2014ko maiatzean Donostiako Parte Zaharreko hazi denda historikoaren mendeurren ospakizunean Unai Gaztelumendik botatako bertsoa izan zen hori. Geroztik bost urte gehiago egin ditu Semillas Eloseguik, baina agur betean sartuta dago. Abenduan behin betiko itxiko ditu ateak Fermin Calbeton kaleko saltokiak, jabearen erretiroa dela-eta.
Hazi gutxiago eta turista gehiago
Donostian bultzatu den hiri ereduaren erakusle izan daiteke, alde batetik. Ez da Parte Zaharrean itxi den betiko lehen denda izan, eta gehiago ere etorriko dira seguraski, gauzek berdin jarraitzen badute behintzat. Kaleak bizilagunek baino gehiago turistek betetzen dituztenean, bertako auzokideentzako denda eta guneek ere geroz eta toki gutxiago dute, nahitaez. Haziera proiektuko Marc Badalek argi du denda ixteko arrazoia jubilazioa izanda ere, atzean hori baino gehiago ere badagoela: “Lehen bazegoen beste hazi denda bat, Semillas Mocoroa, eta hura ere itxi zuten. Kasu honetan jabea jubilatzen da, baina atzean dagoena zerbait estrukturalagoa da”.
Baserriaren eta nekazaritzaren galera gertatzen eta hazien ekoizpena eta salmenta are gehiago monopolizatzen ari diren honetan, zer toki dute Semillas Elosegui bezalako dendek? “Lehen baserritarrak Donostira saltzera joaten ziren eta bertan haziak erosteko aprobetxatzen zuten, abereentzat edo zelaietan ereiteko. Lehen sektorea guztiz aldatu da, eta urteotan negozioa moldatzen joan bada ere, bere zentzu originala galdu du”, dio Badalek.
Cristina Eneako Hazieratik azken bisita eta omenalditxoa
25 pertsona inguru hurbildu dira abenduaren 3an Cristina Enea Fundazioko Haziera proiektutik Semilla Elosegui dendara antolatu duten bisita eta agurrera. Gunea beteta, dendariarekin hizketan aritu dira tarte luze batez. “Hurbildu direnek ere esaten dute hiria nortasuna galtzen ari dela azken urteetan”. Hiri ereduaz gain, hazien monpolizazioaren inguruan ere solastu zaie dendaria. “Kontatu digu nola duela 30-40 urte hazien enpresek merkatu nahiko lokal eta erregionala zutela, Iruñetik edo Arabatik ekartzen zituzten hazi gehienak”. Gaur egun, multinazional handi gutxi batzuen eskuetan gelditzen ari da hazien merkatu osoa. “Dena jaten ari dira kanibalismo korporatibo horrekin”, amaitu du Hazierako kideak.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]