Scorseseren arima
.jpg)
Eva Illouz | Danele Sarriugarte (Itzultzailea)
Katakrak, 2019
Martin Scorseseren azken elkarrizketak ekarri du matraka. Marvel-eko super heroien pelikulak ez omen dira zinema. Zuzendari amerikarrak dioenez blockbusterrok sentiarazten dutena hurbilago dago atrakzio-parkeek eskaintzen dutenetik egiazko zinematik baino. Azaldu egin du: zinema bada autore indibidualak taxutu eta errebelazio espiritualera bideratutako arte-forma; Marveleko frankiziak dira merkatu-ikerketaren eta audientzien azterketaren arabera moldatu eta ondoren baietsitako merkantzia. Horratx ezberdintasuna.
Arimaren… irakurri eta Scorseseren eztabaidaren aurrean nagitasun-hasperenka imajinatu dut Eva Illouz autorea. Egia da, Illouzek ez du zinemaz idazten. Haatik, arimadun arteari eta merkatuen emozio-estandarizazioari buruzko eztabaidaz pentsatzen laguntzen du. Arima eta merkatuaren artean lubakia eraikitzen duten argudioak beste kokagune batetik hausnartzea egiten du posible.
Illouzen begirada ez da “arima versus merkatua” banaketaren alde batean ala bestean kokatzen. Aitzitik, banaketa horren eraikuntza bera da zalantzan jartzen duena. Illouzen begiradatik aukeratu beharrekoa ez da zeren alde gauden: benetako zinemaren ala atrakzio-parkearen alde.
Illouzen galdera da zer metafora darabilgun banaketa horren alderdi bakoitza ulertzeko eta metafora bakoitzak zer botere erlazio abiarazten dituen. Errebelazio espiritualaren arima da metafora, ala metafora da psikea eta hari lotutako emozioak. Arimaren hierarkia moralen inposizioa da metafora horrekin lortzen dena ala psikearen merkatu ustiapena da ahalbidetzen duena.
Eta kokagune kritiko pribilegiatu horrek ematen dio aukera irakurleari esateko: ez. Eskerrik asko baina ez inposizio moralaren eta merkatu ustiapenaren artean aukeratu beharrari. Ez, “arima ala merkatua” banaketari berari.
Scorseseren matrakara Illouzen eskutik itzul gaitezke horrela. Super heroien filmak dira, hain justu, gure gaurko arima hipermoderno kapitalistaren, hots, gure psike garaikidearen isla. Arimaren… da bestalde, psike horren eraikuntza zalantzan jartzeko tresna.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]