Igeri dago
Minoreak izan ohi dira irakurtzen ditugun zenbait obra, apala euren helburua, mugatua norainokoa. Gorka Setien Berakoetexeak Naufragoen altzoa horrelaxe atera du, liburu fin-fin bat da, azala ere argal-argala, ideia zenbait eta mamu zenbait bertan uzteko, eta ez zitezen ibili, agian, buruan bueltaka: “Laztana/ bixotza/ maittia/ disekatutako txorien izenak/ besterik ez dira aunitzetan”.
Ramon Agirre, Eneko Olasagasti eta Maripi Solbesekin batera idatzitako Eta zergatik ez... Sigrid? heterodoxo harekin hasi (Susa, 1983) eta bururatu ahala erreskadan idatzitako Ez sinkronia (Susa, 1985) jarraitu, Gorka Setienen pultsu poetikoa lurperatu eta hurrengo mendean azaleratu zen berriro –Aparkalekuko felizidadia eta Ertzetako inkomunukazioak– eta orain orrialde hauetara dator luma hark egundo deskantsatu izan ez balu bezala, tinta falta izan balu bezala urteokaz.
Estilo jakin bat daukalako Gorka Setienek aurriekin egina, hondoratu ziren zatiekin eraikia. Ideia itxura batean lotura bakoekin josi du oihal bat aski grisa: “Aspaldi ostu zidaten ama/ hautsi zidaten desioa/ito umea eta bideratu/ hortik gerora guztia/eta/orain/limoiak/ere bai”.
Pentsa daiteke “eta” edo “orain” edo “limoiak” ezin daitezkeela poema bateko lerro izan, ez daukatela nahikoa funts eurek bakarrik eusteko euren buruari, baina Gorka Setienek horrela idazten du, instintiboki idazten du, ez du, ezagun denez, atzera begiratzen. Liburua horregatik da freskoa eta zabarra, azalekoa eta enigmatikoa: “Desio batek/ desio antzinakoenak/ lehena iratzar dezake eta/ tiranoaren eraikinean urradura definitiboa eragin/ utopiak odola duela erakusteko/ odolak basoa/ basoak sustraiak/ sustraiek mugimendua”.
Naufragoen altzoa ezin da irakurri beraz poema liburuak irakurtzen diren antzera, ezpada fanzineak irensten genituenean bezala, laino batean. Akatsak eta ahuleziak dauzka, baina kritika hau merezi zuen, nahiz eta esku artean hartu eta apunte batzuk diruditen hasiberri batenak. Beharbada horregatik, ez delako gorena baina enkoadernatu eta opatu egin digulako izan da hain xamurra irakurketa. Boluntarista delako.
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]