Aberatsa maite dut!

Gurean, gurearekin gustura, gauzak osorik adierazteko erdaratara jotzeko premiarik sentitu gabe, hitzen bila eta haiek ekarri ezinda jardun ordez hitz-jario oparoz… Mihia dantzan jarri orduko, etorri marduleko hizketa jaiotzen zaigunean sentitu liteke euskara eroso gurekin. Eta kontua ez da hitz egiten ari denarena soilik, nor dugun entzuten ere erabakigarria da geu gustura eta eroso senti gaitezen, hartzaileak eta emaileak sortzen baitute harremana. Minetik aitortzen dut, behin baino gehiagotan itzali dudala irratia elkarrizketatua euskaraz hain moldakaitz aritzea eraman ezinda; eta esatariaren euskara traketsagatik ere... Hori larriagoa da. Larriegia da!

Denak behar du bere denbora, alferrik galtzen ez bada behintzat! Eta denborapasa bagabiltza? Nafarroan zer suma dabiltzan betiko horiek pailazo euskaldunen zenbat emanaldi kenduko digute?

Horregatik hasi behar dut euskararen aberastasunak azaltzen ea horrek ere laguntzen duen aberatsago sentitzen eta izaten. Esate baterako, lehengo batean entzun nuen: “Atzo izan al zen hori?”. Eta erantzuna: “Ez atzo baino bi atzo lehenago”. Bada, begira zeinen hurrenkera ederra dugun: gaur, atzo, herenegun eta herenegun antxetik. Alderantzizko bidean joateko berriz: gaur, bihar, etzi eta etzidamu, gutxienez. Eta ñabardura moduan, gauari bagagozkio “bart” esango dugu azken gauari edo hurbilenari buruzko zernahi adierazteko eta horren aurreko gauean esateko “atzo gauean”. Joan zen astean entzun nuena ere bada belarriak tente jartzeko modukoa, amak semeari arroz esnea eman zion katilua lepo beteta eta han zihoan semea ontzia dariola zeramala, gainezka alegia, eta hala bota zuen “piska bat gehiegi eman dit”. Zenbat eman dizu piska bat ala gehiegi? Zeren horiek biak ongi egon daitezke esaldi berean baina, “asko samar...” edo “gehiegi eman dit” lirateke aproposak. “Ilea luze samar daukazu eta piska bat moztu behar zenuke”. Handi samar daukazu atorra eta ez “piska bat handi” baina argi dago handitxo daukazula atorra. Beraz ator hori zuretzat handiegia da!

Gaur goizean perretxikotan izan naiz eta dozenerdi bat onddorekin batera beste nikalo mordoska bat ekarri dut saskian. Adiskide batek galdetu dit “non hartu dituzu perretxiko horiek denak? Inon ez. “Perretxikoak basoan edo mendian bildu egiten dira!”. Eta horiekin tortila bat egiteko arrautzak, “oiloek egin egiten edo erruten dituzte”, eta ez jarri!


Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude