Hosto-bidea eta hosto-trufa
Hogeita bost urte eta ehun eta hamazazpi egun igaro dira txoko honetan lehen atala argitaratu zenetik. Mila ehun eta hamaikagarrena duzu hau; bai, banaka-banaka, hamaika hamaikako eta 1111. Makina bat landareren kontu eta komedia ekarri ditut hona; eta ezin konta ahalako berbakizun eta iruzkin jaso izan dut ordainetan irakurle zaretenengandik. Denetatik izan da: askok loreak bota dizkidate; beste batzuek lorontziarekin jo didate lokian, danba! Denekin ni loreko jartzen nintzen.
Milaka lagunen eskuetan eta pantailetan, begietan egoteko asteroko baratze txoko hau ez diruz ordaintzekoa da. Ezkutuko maitalearen gisan hartzen dut irakurlea, zu; eta irrimurrika edo burlaizezko barrez edo algaraka sumatzen zaitut hemengoak leitzen.
Hosto-bide bat eratzen du irakurraldi bakoitzak. Luzaideko esaera da. Esaera eta prozedura, bidea, hosto-bidea. Gauez, hostoekin osatutako bidea eginez lotzen zituzten ezkutuan katramilatuta edo nahasita edo endredatuta eman-hartuan zebiltzan bi lagunen etxeen atariak; eta goizean hostoek argitara ateratzen zuten adiskideen isilgauzaren korapiloa. Hosto-bidea, polita e! Horrelakorik bizitu duenik gustura ezagutuko nuke, hosto-bidekoa.
Hosto-bideari hosto-trufa ere esaten diote. Bide horretatik kanpo dagoen jendearen trufa eta burla eragiten du hosto-xendrak. Izan ere denak inbidiatan, eta bekaizkeria estaltzeko burla eraiki, beti taldearen babesean. Hosto-trufa.
Trufa, baina, ez da soilik irria eta iseka. Trufa lurpeko onddo baten “fruitu antzekoa” ere bada, boilurra. Trufa patata ere bada, lursagarra (Solanum tuberosum). Trufa tupa ere bada, lantzeko lur kaskarrenetako bat. Tupa fruitua ere bada, ezpel-ttupina (Buxus sempervirens). Eta tupa dupa ere bada, upa, edariak eduki eta ontzeko zurezko ontzia.
Nire hauek irakurtzen dituzun bakoitzean gure etxeko atarian hosto-bide bat agertzen da. Hosto-trufa bat eraikitzen da: irri, boilur, fruitu, lursagar, lur sail zail eta upelkada sagardo. Izan ere gure ataritik zenbat bide abiatzen dira? Eta zenbat bidezidor datoz bertara? Hosto-bideak.
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
192 milioi sagar 2024. urtean. Segundoero sei sagarretik gora saltzen du Britainia Handiko Tesco supermerkatu kate han ezagunak; ia 27.000 tona. Zenbaki ikusgarriak dira baina are harrigarrigoak dira bertokoak, Ingalaterrako sagarrak direla jakinda.
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Antzinako greziar eta erromatarrek izaki mitologikotzat zituzten animalia hauek, itsas hondoan jaio eta hazi ostean, lehorreko zaldien tamainara heltzean, Neptunoren gurditik tiratuko omen zuten. Urrutian ikusten omen zituzten, olatu tontorretan jauzika.
UNESCOk Munduko Biosfera Erreserben Sarea zabaldu du hamaika izendapen berrirekin, horien artean da Iratiko Oihana. Astearte honetan jaso dute diploma Zaraitzu eta Aezkoa ibarretako presidenteek Ariben.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Gero eta gehiago ikusten dira orkideak gure etxe barruetan. Bulego, denda, ile apaindegi, non ez daude landare edergarri horiek?
Badoaz basoak kolorez aldatzen, haizea hozten eta egunak mozten. Badator negua, eta lur lehorrean ageri da; baita itsasoan ere. Animalia migratzaileak hasi dira hegoalderanzko bidean, eta zerutik kurriloak hegan pasatzen diren bitartean, itsasotik zerea doa, ur epelagotara... [+]
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua aurkeztu du azaroaren 7an Donostian. Azala, ilea eta gorputzeko hainbat atal garbitzeko eta zaintzeko behar ditugun produktuak guk geuk egiteko argibide eta informazio osoa ematen du liburuak. Auzi hau ez da azalekoa,... [+]
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Mendirik altuenetako okoilu gordeetan. Ziztu biziz haize hotzak zazpi hilabetez neguztatzen duen zokoan. Udan igotzen dituzten azienda saldoek motzean eusten dioten belaze bazterretako zuhaixken altzoan. Bertan ezin biziraunari eutsi eta basoak ere txil egin eta urrun-urrunera... [+]
Sardina bat... bi sardina... topatu ziren...
Atlantikoan, Mediterraneoan, Indikoan, Pazifikoan… Gauez bada, 25-55 metroko sakoneran; egunez sakonago, 100 metrorainokoan, harrapariengandik babesteko.
Udazken betean gaudela arnas bideei erreparatu beharra daukagu, garai honetan ia gehienok izango baitugu katarroren bat. Hori bakarrik denean gustura, arnasbideetako gaitz larriagoak zeharo gaiztotuta dabilzkigulako azkenaldian. Gure artean aurre zaintza egitea ohitura zabaldua... [+]
Urriaren 26an Amillubi kolektibizatutako lurretan auzolana eta Haziak liburuaren aurkezpena egin dituzte. Zestoako Portale Kultur Elkarteak eta Amillubi proiektuak elkarrekin antolatu dute ekitaldia.
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]