Ikasturte honetan adimen-gaitasun handiko ikasleei begirako plan berria ipini behar du martxan Eusko Jaurlaritzak. Lehenbiziko ardura: ume horiek zeintzuk diren atzeman; prentsaurrekoan ere azaldu zenez, askok ezkutatu egiten dutelako, bereziki neskek.
Premiak. Gaitasun handiko umeek, zoriontsuak izateko, onarpena eta maitasuna baino ez dute behar, ume guztiek bezala. Eta estimulu intelektualak, anitzak eta ezberdinak. Nagusitan ere zaila da interesa gauza bakar batean zentratzea, munduan hainbat erronka berri zain daudela jakinda. Eta, azkenik, eta ez da kontu makala, tratu justua; min handiz sufritzen dituzte bidegabekeriak, oso garaturik duten justizia sena dela eta.
Taldea. Goizetik konturatzen dira gaitasun handiko umeak ezberdinak direla. Ez dira apartekoak. Ezberdinak baizik. Eta arraro sentitzen hasten dira. Beste umeek ez diete ulertzen eta eurek ere ezin dute ulertu zelan den posible beste umeek ez ulertzea. Ezberdintasun hori galga bihurtzen da harreman sozialetarako, umeek, azken batez, taldekide sentitu nahi dutelako, behar dutelako.
Bakardadea. Ez lagunik egiteko gai ez direlako. Zerbait sakonagoa da. Ingurunera guztiz doitzen ez zarelako sentsazio modukoa. Gainera, zeure buruaren konpainian egotea gustuko duzu, zeure burua lagunik onena –eta, aldi berean, etsairik ankerrena– baita.
Beldurra. Zugandik hainbeste espero duzu, perfekzio eskakizuna hain da altua, ezen huts egiteko posibilitate hutsak guztiz beldurtzen baitzaitu. Beldurra, nagusiak zure sekretuaren jakitun inoiz izango ote diren. Zer esperoko lukete zugandik orduan? Ze presio erantsi ekarriko lizuke horrek? Hainbat mito dauzkazu entzunda harrezkero halako umeen inguruan eta ez duzu bitxikeria bihurtu nahi. Adimen-gaitasuna mitologiaz hustea, normaltzea eta umeen harrotasuna harropuzkeriarekin ez nahastea gakoak direlakoan nago.
Frustrazioa. Zure baliorik handientzat daukazun hori ingurukoek ez ikusteaz gain, genero estereotipoz blai, gutxiagotzen zaituztenean. Eta zure generoari dagokion “umiltasun” aginduaren kontra borroka egiteko ezintasuna igartzen duzunean.
Inteligentziari euskaraz “argitasuna” ere esaten zaio, gauzak argiago ikusteko gaitasuna delako funtsean, harago ikusteko ahalmena. Nire lako miope guztiek ulertuko duten simil bat ipintzearren: mundua antiojoak jantzita ikustea lakoa da. Argiago, definituago, errazago. Ez da aparteko ezer eta ez zaitu hobe egiten.
Harritzen nau zelan batezbesteko koziente intelektuala daukaten zenbaitek mespretxatzen dituzten ausazko neurri horretara heltzen ez direnak, denok, eta eurak ere, hainbat kontura heltzen ez garela kargutu barik. Zer-nolako pertsonak garen ez du numero batek adierazten, besteak tratatzeko moduak baino.
Harritzen nau telebistako aurkezle bat MENSAn (Inteligentzia Koziente Altuko Pertsonen Erakundea) dagoela errepikatzen digutenean. “Hautatuen” artean egotea merezi ote duzun erabakitzeko test hori ez da horren zaila; egia esan, dibertigarria da, umetan halakoak egiten orduak ematen nituenean bezain dibertigarria.
Harritzen nau apaltasun eta modestiarako agindu soziala ze barruraino sartuta daukadan. Bere gaitasunez lotsatzen ez den morroi horren jokabideak gogaitzen nau, nahiz eta jakin pentsaera hau aurretiaz esandakoaren guztiz kontra datorrela.
Hau guztia hitzetara pasatu dudan lehen aldia da eta, konfesiook egin ostean, ez dakit leunago eta pisu gutxiagorekin sentitzen ote naizen edo lotsak guztiz gainezkatuta. Eta honek ere harritzen nau.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]