Kapitalismoa, baturik eta mozorrotuta
Talaia ekonomiko honetatik askotan salatu dugu kapitalismoa egiten ari den irudi aldaketa, “humanoago eta sozialago” agertuz etekinak pilatzen segitzeko, bere azken helburua hori baita.
Uda honetan, Business Roundtable enpresa-elkarte estatubatuarrak, hamabost milioi langile enplegatzen dituzten 180 konpainiatako liderrek sinaturiko adierazpena aurkeztu du. Langileak “gizalegez konpentsatu” behar direla diote, hornitzaileekin harremana “etikoa” izan behar dela, eta ingurumena babestu behar dela “gure enpresetan praktika jasangarriak sustatuz”.
Halako baieztapenak ezkerretik egin ahal izango lirateke. Baina horien atzean egiaz dagoena da estrategia oso bat langileen nahiz herri sektoreen “matxinada” eta mobilizazioa saihesteko, lan prekarietateak, soldata baxuek eta aldaketa klimatikoak bultzatuta, sistema ekonomiko basati eta predatzaile honek sorturikoak baitira.
Inbertitzaile handiek, diruari errentagarritasuna ateratzeko, jokabide zehatz bat exijitzen dute. Ezin baitezakegu ahaztu funts subiranoek eta pentsio funtsek euren inbertsioak baldintzatzen dituztela konpainiek gutxieneko sozial eta ingurumenezko batzuk bete ditzaten.
Beraz, kapitalismoa gai da mugitzeko, bere burua erreformatzeko eta egokitzeko. Zinikoki erakusten du aurpegi atseginago bat, irabazi gehiago edukitzearen truke. Irakasgai handia da hori ezkerreko sistema alternatibo baten alde egiten dugunontzat: gu ez gara ados jartzen gizarte justu, libre, igualitario, solidario, ekologiko eta feminista bat lortzeko. Bananduta gaudenez, mozorrotuta dagoen kapitalismo batu horri bidea irekita uzten diogu.
Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.
Buñueleko (Nafarroa) kasuan, 34 urteko gizona makina batean harrapatuta geratu da. Arratzun (Bizkaia), aldiz, garabiak goi-tentsioko linea bat ukitu ostean hil da 61 urteko gizona.
Betsaide enpresan gertatu da, 08:00ak aldera. Urtea hasi denetik gutxienez bederatzi behargin hil dira.
2024ko laneko ezbeharren txostena aurkeztu dute LAB • ESK • STEILAS • EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek aurtengo otsailean. Emaitza larriak bildu dituzte: geroz eta behargin gehiago hiltzen dira haien lanpostuetan.
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Eguerdian gertatu da istripua, 25. kilometroan, Nafarroako Martzilla herriaren inguruan. 2025ean hil den zazpigarren lagilea da.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatzen duten lan osasuneko intersindikalak agerraldi publikoa egin du Bilbon, 2024ko ezbeharren txostenaren harira. Azken hamar urteetan 612 langile hil dira istripuz Euskal Herrian, 64 pasa den urtean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.