Lurra lantzen eta sukaldean egiten ikasteko udalekuak
Iaz antolatu zituen Ortutik Ahora elkarteak lehen aldiz sukaldaritza udalekuak Gernikako Allende Salazar eskolan. Erantzun ona izan zutela ikusita, aurten errepikatzea erabaki dute, baina berrikuntza bat gehitu diote katering agroekologikoko kideek: sukaldean ez ezik, ortuan ere ari dira aurtengo udalekuetako parte-hartzaileak. Azken batean, elkartearen izena bera haurrekin praktikan jartzea da ideia: ortutik ahorainoko bide hori haurrak beraiek hasi eta bukatzea, zikloa itxiz.
Eskolako jangelan hasitako harremana sakontzen
“Eskolako neska-mutilek ezagutzen gintuzten lehenagotik, guk ekoiztutako barazki ekologikoak eramaten baitizkiegu jangelako sukaldera”, azaldu du Irati Saez de la Fuente elkarteko kideak. Eskolako haurrekin jada bazuten harreman txiki hori gehiago landu eta jarraitasuna ematea izan da udalekuetako antolatzaileen helburu nagusia: “Gaiok haurrekin pedagogikoki lantzea da asmoa, haiek ere ikustea zer nolako garrantzia duen bertakoa eta ekologikoa kontsumitzeak”.
Iaz soilik sukaldean aritu baziren, aurten aukera ona sortu zitzaien Ortutik Ahorako kideei: Allende Salazar eskolako Guraso Elkarteak eskola ortua jarri zuen martxan, eta haiekin elkarlanean lortu dute sukaldaritza eta nekazaritza udalekuak osatzea. “Haiek sortutako ortu ekologikoa lantzen dugu, barazkiak eta haziak nondik datozen ezagutzen dugu, eta bertatik lortzen ditugun barazkiak hartu eta sukaldera goaz umeekin horiek prestatzera”.
Norberak egindakoa beti da gozoago…
Ekainaren bukaeran hasi ziren udalekuak, eta uztail osoan jarraituko dute, astebeteko iraupena duten blokeetan banatuta. “Bost bloke dira guztira, bakoitzean 20 ume inguru. Nahi duenak gai batean aste bat egiten du, errepikatu nahi duenak aste bat baino gehiago edo bost asteak osorik”, azaldu du de la Fuentek. Goizez soilik elkartzen dira haurrak, eta haiek baratzetik jaso eta sukaldean prestatutakoarekin egiten dute hamaiketakoa eta bazkaria.
“Talde mistoak dira, bost urtetik 12 urterako haurrez osatuak, eta aberasgarria da eurentzat hori: zaharrenek txikienei laguntzen diete, eta txikienek asko jasotzen dute handiagoengandik”. Adin ezberdinetako haurren arteko elkarlan hori oso polita dela dio kideak. Baratzea lantzeaz eta sukaldean egiteaz gain, astelehenero Gernikako azokara joaten dira, bertako ekoizleak eta produktuak ezagutzera. Haurren erantzuna oso ona dela azpimarratu du antolatzaileak: “Gaur, adibidez, pizza egin dugu, eta ortuko lehen tomatetxoak eta piperrak jarri dizkiogu. Haurrak poz-pozik zeuden!”.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.