Korapiloak askatzeko unea

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Uztailaren 2an eratuko da Europako Parlamentuaren diputatuen ganbera. Zatikatze parlamentario handiko testuinguruan, lehenengo aldiz popularren eta sozialisten arteko koalizioak ez du gehiengorik izango. Halere, Europa Berritu (Liberal eta Demokraten Aliantzak hartu duen izen berria) koaliziora lotzea espero da gehiengo osoa izango lukeen hirukoa osatuz. Horrez gain, bi hereneko gehiengo kualifikatuak behar diren kasuetan hirukoak berdeekin negoziatu ahal izango du.

Ezkerretik Europako Parlamentua moderatu da, Ezker Unitarioa/Iparraldeko Ezker Berdeak 14 diputatu eta sozialistek 32 diputatu galdu dituztelako ezkerreko eta eskuineko zentristen mesedetan: Berdeak/Aliantza Libreak 23 diputatu irabazi ditu eta Europa Berrituk 37. Lehenengoen kasuan ekarpen nagusiak dira Alemaniako, Frantziako eta Erresuma Batuko berdeen emaitza onak, bigarrenen kasuan La République en Marché!–MoDem eta Erresuma Batuko liberal-demokraten gorakadak.

Eskuinetik Europako Parlamentua zentrifugatu egin da euroeszeptikoen igoeragatik. Popularrek 37 diputatu galdu dituzte eta Kontserbadore eta Erreformisten talde euroeszeptiko biguinak 16 (15 britaniarrak). Bestela, Nigel Faragek zuzentzen duen Askatasuna eta Zuzeneko Demokrazia taldeak diputatu bat gehiago eskuratu du Brexit-aren alderdiaren emaitza onek Movimento 5 Stelleren galera konpentsatu dutelako. Hazkunderik handiena baina, eskuin muturreko Identitate eta Demokrazia taldeak izan du 37 diputatu irabazita, horietatik 23 dira Italiako Lega Norden eserleku berriak.

Herrialdeen interes nazional partikularrak uztartzeko lekua izan da Europar Batasuna, baina kontraesankorrak izaten hasi direnean euroeszeptikoek hartu dute indarra. Korapiloa askatzea ez da erraza, nahiz eta bidea
argi egon...

Ez da kasualitatea Italian eta Frantzian eskuin muturrak hauteskundeak irabazi izana. Bruselan egoitza duen Centre for European Policy Studies-ek 1999tik 2017ra bitartean euroaren inpaktua zortzi herrialdetan aztertzen duen ikerketa bat argitaratu du. Horren arabera, euroak bi herrialdeen soilik sortu ditu onurak ikerturiko epealdian: Alemanian 23.116 euro per capita aberastu dira eta Herbehereetan 21.003 euro. Kaltetuenen artean berriz, Frantzian 55.996 euro per capita pobretu dira eta Italian 73.605 euro.

Epe luzean sistema politikoak ez dira legitimatzen prozedurengatik, emaitzengatik baizik. Adibide ona Europar Batasuna (EB) ez demokratikoa izan da. Populazioaren gehiengoak bizi baldintzak hobetzen zituen bitartean euroeszeptikoak gutxi ziren, baina krisi ekonomikoa azaldu zenean eta EBaren erabakiak herrialde eta klase sozial batzuk kaltetu eta beste batzuei mesede egin zienean, euroeszeptikoek gora egin zuten, bereziki kaltetu horien artean.

Herrialdeen interes nazional partikularrak uztartzeko lekua izan da EB, baina kontraesankorrak izaten hasi direnean euroeszeptikoek hartu dute indarra. Korapiloa askatzea ez da erraza, nahiz eta bidea argi egon: interes desberdinen arteko konbergentziatik interes orokor eta komuna eraikitzera pasatu behar da. Hurrengo bost urteetan federalizazioak eta demokratizazioak aurrera egiten ez badute krisia sakondu egingo da. Ez da posible EBeko aurrekontuak Danimarkakoa baino txikiagoa izaten jarraitzea, ez da posible bere erakundeak interes nazional batzuk eta elite ekonomiko batzuen interesak defendatzea nagusiki. Ezinbestekoa da integrazio eta orekatze sozioekonomikorako bidea hastea eta immigrazio politika bateratua adostea. Hori guztia posible egiteko eta EBk bere dekadentzia ondo kudeatzeko, geopolitikaren ikuspegitik AEBetatik emantzipatu behar du. Bada garaia EBk bere interesak lehenetsi eta defendatzeko, AEBen interesekin kontrajartzen badira ere.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


Etxegabetzeetara ohitu zaitezke, baina egon, badaude

Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]


2025-03-20 | Patxi Azparren
Europa eta Euskal Herriaren desmilitarizazioa

Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]


2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


Elkarri begira ez, elkarlanean

Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]


Biharamuna

Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]


2025-03-19 | Maialen Arteaga
Pavloven txakurra eta kanpaia

Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


Teknologia
Techbro go home

Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]


2025-03-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirien jana

2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]


2025-03-19 | June Fernández
Meloi saltzailea
Black lives matter

Hurrengo ariketa egin ezazu zure lantokian, euskaltegian edo gimnasioan:

Altxa eskua Minneapoliseko George Floyd nor den dakizuenok.

Altxa eskua Madrilgo Mame Mbaye nor den dakizuenok.

Altxa eskua Barakaldoko X nor den dakizuenok.

Mame Mbaye manteroa duela zazpi urte... [+]


2025-03-19 | Jesús Rodríguez
Infiltratuak, legez kanpo

2022ko ekainaren 7an, Directa-k serie luze bateko lehen polizia infiltratuaren kasua argitaratu zuen. Martxoaren 5ean, Belen Hammad fikziozko izena erreta geratu zen, polizia-argotean dioten bezala. Jada hamar dira Directa, El Salto eta El Diario-k azken hiru urteetan argitara... [+]


2025-03-19 | Gorka Torre
“Bayonne” bukatu da, Libération egunkariak “Baiona” idatziko du

Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:

“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du

Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]


Eguneraketa berriak daude