Chomsky eta Hasankeyf
Noam Chomsky. BBVA Fundazioak munduko hizkuntzalari famatuenari Giza-Zientzien Saria (400.000 euro) eman dio. Saria apirilean eman zioten baina Chomsky ez zen Madrilera joan eta omenezko ekitaldia Bizkaiko hiriburura ekarri nahi izan dute. Hona ere ez da etorri. Chomsky bi arrazoiengatik ezaguna da. Guk, batxilergo ikasle garaian bere hizkuntzaren teoriak ezagutu genituen, gaztelaniazko testuetan, Fernando Lázaro Carreterekin batera. Ongi gogoratzen dut, Benita, gure ama zenari, behin, 80ko hamarkadan galdetu niola ea Chomsky ezagutzen al zuen? Eta ezustekoa hartu nuen baietz erantzun zidanean. Berak bai, iparramerikar gehien-gehienek aldiz, ez. NATOren aurkako kanpainan murgildurik luze egon ginen eta Chomsky, AEBetatik gure alde jarduten zuen intelektual gutxienetarikoa zen. Hitzkuntzalaria izateaz gain aktibista anti-inperialista legez (Vietnam, Timor, Palestina, Nikaragua edo NATOren kanpainetan…) ari zen eta kartzela barrutik bisitatu ere. Unibertsitatean eta diru-instituzioetan ez zaio haren zintzotasuna horregatik eskertu.
BBVA. Duela gutxi Yayo Herrero lagun ekofeministari irratsaio batean entzun nion egungo zibilizazio eta sistema kapitalistaren ikur menperatzailea BBVA gizon estiloa dela. Hots, berton “burgés-blanco-varón-autónomo”-aren eredua dela nagusi. Gustatu zitzaidan. BBVA Euskal Herritik mundura barreiatu den korporazio multinazional zapaltzaile nagusia, Iberdrolarekin batera. Eta horrek euskal gizarte eragileen arreta berezia eskatzen du. “Gure” transnazionalen ekintzen kontrola, Paul Nicholson adiskide baserritarraren baimenarekin, eta euren proiektu eta jarduera antisozial edota antiekologikoen ardura dugu. Eta batzuk ari dira lan hori egiten: bbvahiltzaile.blogspot.com.
Hasankeif. Kurduen “Gernika” kontsidera daitekeen hiri zaharra ur-arriskupean dago aspaldiko partez. BBVA-k, Tigris ibaiaren arroan eraikitzen ari den Ilisu urtegia finantziatzen du eta nazioarteko mugimendu ekologistak, Mesopotamiako aktibistekin batera, diru inbertsio hori gogor kritikatzen du. Laister ur-betetzea hasi nahi dute. Gure ardura izan da horixe bera Chomskyri ezagutaraztea. Greenwash eta Gizarte Erantzunkizun Korporatiboa ederto maneiatzen dituzte, baina ez dut ahalmen osorik. CSIC espainarra edo EHUko udako ikastaroak finantziatzen dituzte baina ez dute lortzen planetan zehar egiten dituzten triskantza sozial eta ekologikoak ezkutatzea. Izugarrizko boterea dute… baina ez osorik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]
Sanmartinak gure baserrietan oso ezagunak dira, txerria hiltzeko garaia baita. Jende askok, ordea, ez du jakingo antzina San Martin egunak nekazaritza urtearen amaiera ezartzen zuela. Eta hori ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula. Izan ere, urte amaierarekin etxeko ugazabari... [+]