Chomsky eta Hasankeyf
Noam Chomsky. BBVA Fundazioak munduko hizkuntzalari famatuenari Giza-Zientzien Saria (400.000 euro) eman dio. Saria apirilean eman zioten baina Chomsky ez zen Madrilera joan eta omenezko ekitaldia Bizkaiko hiriburura ekarri nahi izan dute. Hona ere ez da etorri. Chomsky bi arrazoiengatik ezaguna da. Guk, batxilergo ikasle garaian bere hizkuntzaren teoriak ezagutu genituen, gaztelaniazko testuetan, Fernando Lázaro Carreterekin batera. Ongi gogoratzen dut, Benita, gure ama zenari, behin, 80ko hamarkadan galdetu niola ea Chomsky ezagutzen al zuen? Eta ezustekoa hartu nuen baietz erantzun zidanean. Berak bai, iparramerikar gehien-gehienek aldiz, ez. NATOren aurkako kanpainan murgildurik luze egon ginen eta Chomsky, AEBetatik gure alde jarduten zuen intelektual gutxienetarikoa zen. Hitzkuntzalaria izateaz gain aktibista anti-inperialista legez (Vietnam, Timor, Palestina, Nikaragua edo NATOren kanpainetan…) ari zen eta kartzela barrutik bisitatu ere. Unibertsitatean eta diru-instituzioetan ez zaio haren zintzotasuna horregatik eskertu.
BBVA. Duela gutxi Yayo Herrero lagun ekofeministari irratsaio batean entzun nion egungo zibilizazio eta sistema kapitalistaren ikur menperatzailea BBVA gizon estiloa dela. Hots, berton “burgés-blanco-varón-autónomo”-aren eredua dela nagusi. Gustatu zitzaidan. BBVA Euskal Herritik mundura barreiatu den korporazio multinazional zapaltzaile nagusia, Iberdrolarekin batera. Eta horrek euskal gizarte eragileen arreta berezia eskatzen du. “Gure” transnazionalen ekintzen kontrola, Paul Nicholson adiskide baserritarraren baimenarekin, eta euren proiektu eta jarduera antisozial edota antiekologikoen ardura dugu. Eta batzuk ari dira lan hori egiten: bbvahiltzaile.blogspot.com.
Hasankeif. Kurduen “Gernika” kontsidera daitekeen hiri zaharra ur-arriskupean dago aspaldiko partez. BBVA-k, Tigris ibaiaren arroan eraikitzen ari den Ilisu urtegia finantziatzen du eta nazioarteko mugimendu ekologistak, Mesopotamiako aktibistekin batera, diru inbertsio hori gogor kritikatzen du. Laister ur-betetzea hasi nahi dute. Gure ardura izan da horixe bera Chomskyri ezagutaraztea. Greenwash eta Gizarte Erantzunkizun Korporatiboa ederto maneiatzen dituzte, baina ez dut ahalmen osorik. CSIC espainarra edo EHUko udako ikastaroak finantziatzen dituzte baina ez dute lortzen planetan zehar egiten dituzten triskantza sozial eta ekologikoak ezkutatzea. Izugarrizko boterea dute… baina ez osorik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]