Chomsky eta Hasankeyf

Noam Chomsky. BBVA Fundazioak munduko hizkuntzalari famatuenari Giza-Zientzien Saria (400.000 euro) eman dio. Saria apirilean eman zioten baina Chomsky ez zen Madrilera joan eta omenezko ekitaldia Bizkaiko hiriburura ekarri nahi izan dute. Hona ere ez da etorri. Chomsky bi arrazoiengatik ezaguna da. Guk, batxilergo ikasle garaian bere hizkuntzaren teoriak ezagutu genituen, gaztelaniazko testuetan, Fernando Lázaro Carreterekin batera. Ongi gogoratzen dut, Benita, gure ama zenari, behin, 80ko hamarkadan galdetu niola ea Chomsky ezagutzen al zuen? Eta ezustekoa hartu nuen baietz erantzun zidanean. Berak bai, iparramerikar gehien-gehienek aldiz, ez. NATOren aurkako kanpainan murgildurik luze egon ginen eta Chomsky, AEBetatik gure alde jarduten zuen intelektual gutxienetarikoa zen. Hitzkuntzalaria izateaz gain aktibista anti-inperialista legez (Vietnam, Timor, Palestina, Nikaragua edo NATOren kanpainetan…) ari zen eta kartzela barrutik bisitatu ere. Unibertsitatean eta diru-instituzioetan ez zaio haren zintzotasuna horregatik eskertu.  

BBVA. Duela gutxi Yayo Herrero lagun ekofeministari irratsaio batean entzun nion egungo zibilizazio eta sistema kapitalistaren ikur menperatzailea BBVA gizon estiloa dela. Hots, berton “burgés-blanco-varón-autónomo”-aren eredua dela nagusi. Gustatu zitzaidan. BBVA Euskal Herritik mundura barreiatu den korporazio multinazional zapaltzaile nagusia, Iberdrolarekin batera. Eta horrek euskal gizarte eragileen arreta berezia eskatzen du. “Gure” transnazionalen ekintzen kontrola, Paul Nicholson adiskide baserritarraren baimenarekin, eta euren proiektu eta jarduera antisozial edota antiekologikoen ardura dugu. Eta batzuk ari dira lan hori egiten: bbvahiltzaile.blogspot.com.

Hasankeif. Kurduen “Gernika” kontsidera daitekeen hiri zaharra ur-arriskupean dago aspaldiko partez. BBVA-k, Tigris ibaiaren arroan eraikitzen ari den Ilisu urtegia finantziatzen du eta nazioarteko mugimendu ekologistak, Mesopotamiako aktibistekin batera, diru inbertsio hori gogor kritikatzen du. Laister ur-betetzea hasi nahi dute. Gure ardura izan da horixe bera Chomskyri ezagutaraztea. Greenwash eta Gizarte Erantzunkizun Korporatiboa ederto maneiatzen dituzte, baina ez dut ahalmen osorik. CSIC espainarra edo EHUko udako ikastaroak finantziatzen dituzte baina ez dute lortzen planetan zehar egiten dituzten triskantza sozial eta ekologikoak ezkutatzea. Izugarrizko boterea dute… baina ez osorik!

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


Aitonita eta ortologia

Ansorena´tar Joseba Eneko.

Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]


2025-04-16 | Bea Salaberri
Gerlarako prestatu?

“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.

Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]


2025-04-16 | Karmelo Landa
Aberri Aukera

Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]


Teknologia
Egitea edo ez egitea

Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.

Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]


2025-04-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren bizitza

Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]


2025-04-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Chimamanda

Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]


Euskarazko hezkuntzaren alde, ingeleseko saio gehiagorik ez

Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]


Eguneraketa berriak daude