Noam Chomsky. BBVA Fundazioak munduko hizkuntzalari famatuenari Giza-Zientzien Saria (400.000 euro) eman dio. Saria apirilean eman zioten baina Chomsky ez zen Madrilera joan eta omenezko ekitaldia Bizkaiko hiriburura ekarri nahi izan dute. Hona ere ez da etorri. Chomsky bi arrazoiengatik ezaguna da. Guk, batxilergo ikasle garaian bere hizkuntzaren teoriak ezagutu genituen, gaztelaniazko testuetan, Fernando Lázaro Carreterekin batera. Ongi gogoratzen dut, Benita, gure ama zenari, behin, 80ko hamarkadan galdetu niola ea Chomsky ezagutzen al zuen? Eta ezustekoa hartu nuen baietz erantzun zidanean. Berak bai, iparramerikar gehien-gehienek aldiz, ez. NATOren aurkako kanpainan murgildurik luze egon ginen eta Chomsky, AEBetatik gure alde jarduten zuen intelektual gutxienetarikoa zen. Hitzkuntzalaria izateaz gain aktibista anti-inperialista legez (Vietnam, Timor, Palestina, Nikaragua edo NATOren kanpainetan…) ari zen eta kartzela barrutik bisitatu ere. Unibertsitatean eta diru-instituzioetan ez zaio haren zintzotasuna horregatik eskertu.
BBVA. Duela gutxi Yayo Herrero lagun ekofeministari irratsaio batean entzun nion egungo zibilizazio eta sistema kapitalistaren ikur menperatzailea BBVA gizon estiloa dela. Hots, berton “burgés-blanco-varón-autónomo”-aren eredua dela nagusi. Gustatu zitzaidan. BBVA Euskal Herritik mundura barreiatu den korporazio multinazional zapaltzaile nagusia, Iberdrolarekin batera. Eta horrek euskal gizarte eragileen arreta berezia eskatzen du. “Gure” transnazionalen ekintzen kontrola, Paul Nicholson adiskide baserritarraren baimenarekin, eta euren proiektu eta jarduera antisozial edota antiekologikoen ardura dugu. Eta batzuk ari dira lan hori egiten: bbvahiltzaile.blogspot.com.
Hasankeif. Kurduen “Gernika” kontsidera daitekeen hiri zaharra ur-arriskupean dago aspaldiko partez. BBVA-k, Tigris ibaiaren arroan eraikitzen ari den Ilisu urtegia finantziatzen du eta nazioarteko mugimendu ekologistak, Mesopotamiako aktibistekin batera, diru inbertsio hori gogor kritikatzen du. Laister ur-betetzea hasi nahi dute. Gure ardura izan da horixe bera Chomskyri ezagutaraztea. Greenwash eta Gizarte Erantzunkizun Korporatiboa ederto maneiatzen dituzte, baina ez dut ahalmen osorik. CSIC espainarra edo EHUko udako ikastaroak finantziatzen dituzte baina ez dute lortzen planetan zehar egiten dituzten triskantza sozial eta ekologikoak ezkutatzea. Izugarrizko boterea dute… baina ez osorik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]