“Nire filosofiarekin guztiz bat egiten du Errigorak”
Udaberriko Errigoraren kanpaina pasatu berria den honetan eman dituzte lehen datuak: 93.000 litro olio, 207.000 kontserba ontzi eta 11.000 kilo arroz eskatu dira Euskal Herri osoan. Ez dira emaitza makalak. Baina, nortzuk daude Errigoraren atzean? Horietako bat topatu genuen furgonetarekin kontserba kutxak herriz-herri banatzen, eta elkarrizketa egiteko aprobetxatu genuen. Jose Mari Munarriz Marturet, La Churtako jabea da bera. Zainzuriak, tomate frijitua, edota pikillo piper ekologikoak saltzen ditu Errigora bidez.
Noiz batu zinen Errigoraren proiektura?
Hasieratik egin genuen bat Errigorarekin. Oker ez banago, Angel Iturri eta biok izan ginen lehenak, bospasei urte daramatzagu elkarlanean jada.
Aspalditik daukazue martxan La Churta enpresa txiki hau?
Conservas Allo 1982an sortu zuten herriko ekoizle autonomoek, zainzuriak ontziratzen hasteko. Ni 1984an sartu nintzen, eta hasieran autokontsumorako egiten bagenuen ere, 1989an produktuak merkaturatzeari ekin genion. Zenbait urtetan aldaketak izan ondoren, azkenean hiru ekoizleren artean ENS bat –Eraldaketarako Nekazaritza Sozietatea– sortu eta aurrera egin genuen.
Eredu ekologikoan ekoizteko hautua egin zenuen.
Bai. 90eko hamarkadaren hasieran mugimendu ekologisten bueltan nenbilen eta orduan hasi nintzen kontzientzia hartzen. Erabaki nuen nire pentsatzeko moduak nire lanean ere islada izan behar zuela, eta Katalunian ekoizpen ekologikoan ziharduten zenbaiten laguntzarekin hemen ere kontua mugitzen hasi ginen. Hasieran hitzaldiak egiten genituen eta jendea batzea zen asmoa, baita beste ekoizleekin hitz egitea ere. Zerbait ongi egin izanen genuen, urteotan bilakaera nahiko ona izan du-eta!
Zerk erakarri zintuen Errigora proiektura?
Egia esan, lehen aldiz ekimena azaldu zidatenean ez nuen oso ongi ulertu, baina gerora, ezagutzen joan nintzen heinean ikusi nuen nire filosofiarekin guztiz egiten zuela bat Errigorak: hurbileko merkatua bultzatu, produktu lokala baloratu, eta agroekologiaren alde egiten du.
Eta ekoizpenari begira, zer eman dizue?
Hasieran ez ziren kantitate handiak, baina urteotako bilakaeraren ondoren dezente handitu da salmenta, eta guretzat aukera oso ona da. Pentsatzen dut hurrengo urteetan egonkortzen joanen dela, zenbait urtetan eman den jauzia ikaragarria izan baita! Bestetik, Errigoraren bidez ekoizleen artean lotura ere egin da, elkartzeko gunea da guretzat.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]