Sendagileen zuhaitz kontuak
Zuhaitzak hirietan. Jendea pilatuta eta bizi baldintza txar edo oso txarretan bizi diren tokietan zuhaitzak ere ez dira bikaintasun betean biziko, baina lagunen aldean ederki moldatuko dira. Lurrean denetik aurkituko dute: eraikuntza materialen hondakinak, produktu kimikoen salda deskribaezinak, birfosilizatzen ari den petrolioa, gure arnasketa eta elikadura kutsatuak laburbiltzen dituzten ur zikinak eta abar. Eta airean, zer esanik ez: autoen eta etxeen eta lantegien ke beltz jasa, erraustegien kebideetako ke adar hiltzailea eta abar.
Zuhaitzak izorratuko ditugu, baina geu hil egingo gara. Horixe da paronama. Beltzik gorriena. Gure hiri zatar horietan biximodua eramaten duten lagunen iraunmodua hobetze aldera, zuhaitzak landatzea oso eraginkorra dela dio gero eta jende gehiagok. Gure osasunerako zuhaitzak onak direla esan beharra ere! Alkate, zinegotzi, urbanista eta horrelako ugarik behar dute. Errepikapenaren errepikapenaz, errepikapenaren errepikapenaz sartzen zaie. Eta hirietan kontuhartzaileek eta soilik zenbakiak ikusten dituzten era guztietako teknikariek hagintzen dutenez... Zuhaitzek ez beste gauza guztiek dute munta. Zenbatu daitezkeenak, zenbaki zurbiletara eraman daitezkeenak. Adi! Gainontzean kontuz ibili, izan ere kontuhartzaileak kontuhartzailetza bulegoko kontuhartzailearen besaulki erosotik kontuak hartuko dizkigu. Bada orain zenbakitara eramaten ari dira osasunaren kontu horiek. Diote hirietan urtero biztanleko 5 euro inguruko inbertsioa eginez ikaragarri hobetuko litzatekeela zuhaitzen egoera. Eta noski hiritarrena. Hona errepikapenaren pleonasmoa hauteskunde aurre honetan: zuhaitz sanoak boto-emailearen osasuna hobetzen du.
Egunen batean zientzialariek neurriak hartu eta neurtuko dituzte eta zenbakien diktaduraren aktetan jarriko dituzte noraino onak diren zuhaitzak boz emaileen osasun fisikorako, eta zenbateraino onak diren zuhaitzak hauteslearen osasun mentalerako. Orduan, diruaren eraginkortasunaz hitz egiten dugunean, baldin eta ganorako jendea bada hagintean, gizarte segurantzak, Osakidetzak, Osasunbideak edo dena delakoak izango du hirietako zuhaitzen gaineko eskuduntza. Eta arduratuko gara. Zenbat zuhaitz dituzue buruko zure hiriko ondare inbentarioan? Zenbatsu diru gastatzen da zure herrian zuhaitzen osasunean? Bihar bertan gureko udaletxera noa kontu hartzera, kontuhartzaileari.
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]
Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi berrirako urratsik handiena, gero uda eta udazkena azkurriz eta... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gaur aurkezten dugun intsektuaren izen zientifikoak, besteak beste, bi gauza azaltzen dizkigu: alde batetik, gorria dela (ez erabat) eta ez duela hegorik. Okerrak ez dira biak ala biak, baina gorria ez da bere kolorazio bakarra, eta hegoak ere izan baditu, baina beraien tamaina... [+]
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Sugea entzun eta leku lehor bat etorriko zaio burura askori, narrastiek beroa behar dutela ondo barneratua baitu gizakiak. Suge guztiak ez dira berdinak, ordea; denek ez dituzte baldintza berak gustuko, eta horri esker dago, besteak beste, dagoen dibertsitatea. Bakoitzak bere... [+]
Udaberrian orain dela egun gutxi sartu gara eta intxaurrondoa dut maisu. Lasai sentitzen dut, konfiantzaz, bere prozesuan, ziklo berria hasten. Plan eta ohitura berriak hartu ditut apirilean, sasoitu naiz, bizitzan proiektu berriei heltzeko konfiantzaz, indarrez, sormen eta... [+]
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
Bada Borda bat ilargian. Bai, bai, Borda izeneko krater bat badu ilargiak; talka krater edo astroblema bat da, ilargiaren ageriko aldean dago eta bere koordenadak 25º12’S 46º31’E dira; inguruan 11 krater satelite ditu. Akizen jaiotako Jean Charles Borda de... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]