48 orduko lanegunaren ondoren hil
Lanean gertatzen diren istripuak ez dira beti izaten kapitala, patronala edo administrazioen erantzukizun soila. Langileok ere batzuetan badugu ardurarik, bai enpresa batzordeek eta baita sindikatuek ere. Dela segurtasun arauak betetzen ote diren ez begiratzeagatik, dela lankideei bete ditzatela ez eskatzeagatik, edo patronalaren erabakiak ez eragozteagatik, atzeraezinak diren heriotzak gertatu edo laneko gaixotasunak sortzen dira.
Aurten jadanik gutxienez 13 lagun hil dira euren lanpostuan Hego Euskal Herrian. Lerro hauek idazterakoan, azken kasua apirilaren 7an gertatu da: Ibaizabal 8 atoiontziko makineria burua hil zen lanean ari zela. Enpresak erabaki zuen 24 orduko guardia eta 72 orduko atsedenaldia izatetik, langileek bi egun osorik lan egin eta beste lau atseden hartzea, urtean 624 ordu gehiago eginez. Hildako langilea apirilaren 6an sartu zen lanera, goizeko bederatzietan, eta apirilaren 8an, astelehenarekin atera beharko luke atoiontzitik. Baina igandean hil zen, gaueko hamarrak inguruan, jadanik 37 ordu jarraian lan egin eta gero.
Humanoa al da 48 ordu segidan lan egiteko sistema hori? LAB sindikatuak dio “kontaezina” dela zenbat aldiz salatu duen. Baina ez dirudi nahikoa izan denik. Zergatik ez du salaketa gogortu eta beste ekintza irmoago batzuk deitu, paroak edo greba kasu, beste batzuetan egin izan den bezala? Egoera atzeratu edo zimeltzen utzi eta orain atsekabea adierazi?
Ohituta gaude lan istripuak gertatzen direnean langileen eta sindikatuen mobilizazio eta manifestazioak ikustera. Hobe litzateke aurretik heriotza horiek saihestuko bagenitu. Eta batzuetan posible izaten da, patronalen erabaki ankerrak eragotziz, 48 ordu jarraian lan eginaraztea bezalakoak.
L5 lineak Euskotrenen ibilbidea aldatuko du, eta Usansolo bezalako geltoki batzuk eraitsiko dituzte, trenaren ibilbidea lurperatuko dute eta beste geltoki batzuk gehituko dituzte. 2022an, Eusko Jaurlaritzak linea horren jatorrizko proiektua aldatu zuen Usansoloko geltokia... [+]
Gasteizko jaiak hasteko aste gutxi falta direla, Gasteizko Txosna Batzordeak urgentziazko prentsaurrekoa eman du, salatzeko Arabako Foru Aldundiak txosnetan TicketBAI ezartzera derrigortu nahi dituela. "Parekatu egin nahi dituzte txosnak eta irabazi ekonomikoa helburu duen... [+]
Jose Ignacio Munilla gotzainak enegarren aldiz erakutsi du bere homofobia, homosexualitatea “sendatzeko” terapiak defendatuz. Valentzian irakasle bat harrapatu dute ikasleekin birmoldaketa homosexualeko terapiak egiten, eta Donostiako apezpiku ohia irakasle horren... [+]
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]
Kapitalismoak sortutako krisi ekosoziala ondoez globala ari da eragiten planeta osoan. Baliabide material eta energetikoen "gailurrek", hazkunderako eta metaketarako mugak ezarriz, natura eta gizartearen arteko desorekak ekartzen dituzte. Estraktibismoaren gurpil... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
Zerbaiti edo norbaiti agur esatea abandonuarekin, amaierarekin eta, azken batean, dolu-prozesuarekin lotutako ekintza izan ohi da. Seguru noizbait esango zenutela –edo norbaiti entzungo zeniotela– “ez zaizkit agurrak gustatzen” esaldi tipiko eta topikoa... [+]
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]
Usainak keinuren bat eskatzen zuen, baina berak egin ez zuenez (ezin zitekeenez beste usainik espero), besteok ere ez. “Ez, ez, ez daude denak. Bizirik dirautenen atalik ez dago, ez dut inor bizirik utzi, adibidez, ezpainik gabe (ikusi dituzue? Horiek perfektuak iruditzen... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]