Espektro bat euskal letretan
Ezagutzaren matazak liburuari buruz hitz egiteko dramatikoegi jarriz gero kritika hau hasiko nuke esanez: “Espektro bat dabil euskal letren plazan”. Misterioa jarraian argituko nuke: “Espektro hori da sorkuntza kolektiboa”. Alta, ez dago dramatiko jartzeko beharrik eta agian adibide xinple batzuk aski dira esan nahi dudana adierazteko.
Ezagutzaren matazak Emaginek kolektiboki sortutako liburua da, baina ez da gisako bakarra. Badago adibidez Bilgune Feministaren Trans-sexualitateak. Kontua feminismoan bukatzen dela uste duenak laster aurkituko du Gasteizko Gaztetxeak urteurrenaren aitzakiarekin idatzitako liburua. Tendentzia herri mugimenduetara mugatzeko tentatuta dagoena ere erratuta legoke. Hor daude adibidez, Txakur Gorriako lagunak eta Tupust komikia. Eta tira, irakurtzen zabiltzan Argia honek ere ez dauka zuzendaririk ardurak taldearen artean banatu dituztelako.
Agian merezi du pentsatzea ari dela zerbait gertatzen euskal letren plazan, eta zerbait horren baitan, Ezagutzaren matazak-ek kokagune bereizitik hitz egiten duela. Izan ere, besteek ez bezala, ezagutza kolektibo hori eraikitzeko moduetan jartzen du arreta Emaginen testuak. Hortaz, ez soilik kolektibotik, baizik eta kolektiboaz hitz egiten digu. Emantzipazioaz, herrigintzaz, akademiatik sortutakoen kezkez, metodologia feministaz, kidetzeko beharraz, erabateko autonomiaren mitoaz eta aditu eta arituen bereizketaz jantziko da irakurlea kapitulu ezberdinetan zehar.
Sarrera eta ondorioez gain, liburuak bi atal nagusi ditu. Matazaren hari-muturrak atalean irakurleak lekukoaren tokia hartzen du. Testuak lortzen du Emagineko lan saio batean parte hartzen ari zarela sentiaraztea beste hamar kiderekin batera. Hari bilketak kapituluak lau ikerle-aktibistarekin kontrastatzen ditu esandakoak. Hemen ere irakurlea zuzeneko ikusle sentitzen da ezagutza kolektiboaren eraikuntzan.
Nik neuk gozatua hartu dut liburua irakurtzen. Iruditu zait pentsamendu kritikoa nondik dabilen eta norantz doan ezagutzeko aukera paregabea dela. Eta aukera da liburuak egiten digun deiari erantzun eta lekuko izatetik parte hartzaile izatera igarotzeko.
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]
Snarkaren ehizan
Lewis Carroll
Irudiak: Henry Holiday
Itzulpena eta edizioa: Manu LÓpez Gaseni
Pamiela, 2024
-------------------------------------------------------
Udaberrian argitaratu zen esku artean dugun obra hau. Alizia herrialde miresgarrian,... [+]
Argialdiak
Miriam Luki
Susa, 2023
-------------------------------------------------
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Elkar, 2023
--------------------------------------------
Iaz kaleratu zuen Miren Agur Meabek Itzulerak eleberria. Pertsonaia nagusiak gazteak direnez, gazte literatura dela esan genezake, baina literatura ona denean, gazte zein helduentzat da,... [+]
Soka-tira
Testua: Ilan Brenman
Ilustrazioak: Guilherme Karsten
Itzulpena: Ipar Alkain
Denonartean, 2024
-------------------------------------------------
Album honen bukaeran bada Benjamin Franklinen aipu bat: “Sekula ez da izan gerra onik, ezta bake txarrik... [+]
Putzua
Goiatz Labandibar
Erein, 2024
----------------------------------------------------------
Goiatz Labandibarren Putzua egun batean gertatzen den hazkunde nobela bat da: hilekoa jaisteak markatzen duena, hain zuzen ere. Edo bestela esanda, heroiaren bidaia bat,... [+]
Barkamena existituko ez balitz bezala
Mariana Travacio
Erein, 2024
---------------------------------------------------
Izenburuak autolaguntza liburu batena eman lezakeen arren Ereinek narratiba sailean argitaratu duen western itxurako testua da honako hau. Fernando... [+]
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Josefa Agirre Etxeberria frankismo garaian neskame aritu zen emakumeetako bat izan zen. Hamalau urterekin deserriratu ondoren, bizitza osoan zehar bizilekuz aldatzera... [+]
Antzerkiaren labirintoan I
Ander Lipus
EHAZE eta Susa
---------------------------------------------
Ander Lipus antzerkigileak EHAZE eta Susarekin argitaratu ditu bere autobiografia teatrala eta antzerkiari buruzko argitalpenak. Antzerkiaren labirintoan I. Bitakora... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]
Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]