Demagun Donostiako liburutegiko sotoan zaudela zure konplize sentitzen dituzun bertsolari batzuekin batera bertsolaritzaren baitan genero-ikuspegitik aztertuta azken lau hamarkadetan izandako bilakaera modu bisualean azaltzen duen infografia aurkezten. Demagun Euskaraldia hasi zenetik bost egun igaro direla eta aurkezpena euskara hutsean egin duzuela, bai zuk eta bai zure mahaikide guztiek ere, hasi eta buka, ekimenaren bezperan nahiz biharamunean egingo zenuketen modu berean.

Demagun berbaldiaren amaieran nahita azpimarratu duzuela irudi bidez kontatu nahi izan duzuen prozesua ezin dela bertsolaritzaren baitan soilik eta modu isolatuan azaldu, eta ondorioz, keinu egin nahi izan diezuela euskalgintzari nahiz prozesuaren akuilu eta noranzkoaren argigarri izan den mugimendu feministari. Hitzezko azpimarra fosforitoa egin diezuela nahita hiru eremu horien arteko sinergiei, bidaide izan dituzuelako prozesuaren hasieratik bertatik eta trukean, beraiei eskaini diezuela aurkezpenean azken hitza.

Demagun galderen tartea zabaldu eta, beste inork baino lehen, lehenengo lerroan eserita zegoen gizonezko kazetari batek luzatu dizuela dardo formako eskaria, galdera izateko inongo nahirik gabekoa: esandakoen laburpena gazteleraz egiteko, mesedez. Oso gauza interesgarriak esan dituzuela baina berak euskara maila baxu samarra duela eta hori guztia itzultzeak lanerako denbora gehiegi kenduko diola. Demagun une batez ez dakizula barrez lehertu, negarrez hasi edo biak batera egin, “barkatu baina  ez duzu ezer ulertu (eta ez da hizkuntzagatik)” oihukatu nahi diozula aho parean duzun mikrofonotik.

Demagun zenbaitentzat surrealismoaren gorena litzatekeenak ez zaituela bereziki harritu oraingo honetan ere. Arrapaladan datozkizula burura, bata bestearen atzetik, hainbat jardunaldi edo foro feministatan hitzaldien osteko galderen tartea zabaltzerakoan galderarik egin ez eta beste inork hitza hartu aurretik beren iritzia ahots kontundentez ematen duten gizontxo hiperjakintsu horiek guztiak. “Barkatu baina zuk ere ez duzu ezer ulertu”.

Demagun gogoetagai duzula azken aldian nolako ahalduntze prozesua egin duzun (eta egin beharko duzun oraindik) jendaurrean hitza hartzen hasteko, oraindik ere zenbateraino jartzen duzun uneoro zalantzan zure hitzen egokitasuna, zenbatetan geratu zaren isilik edo aipatu diozun buruan darabilkizun ideia interesgarria zure ondokoari soilik eta ahapeka.

Demagun ausazkoa dela nork zer esateko zilegitasuna sentitzen duen. Botere-harremanek ez dutela (honetan ere) asimetriarik sortzen. Batzuek hitza hartzen ikasi ahala ikasi dutela besteek isiltzen. Demagun.