Paris sutan
Frantzian XIV. mendetik gertatzen dira noiz behinka mugidak herri matxinada kutsuarekin, baserritar, langile zein ikasleen artean. 1968ko maiatza izan zen gogorrenetako eta erabakigarrienetako bat. Lau astetik hona ikusten ari gara jaka horidunen mobilizazioak, zeinak Ipar Euskal Herrian ere baduten eraginik.
Erregaien prezioaren igoera jatorri duten mobilizazio hauek Parisen beste batzuekin batu dira eta gerrilla urbanoaren antza ari dira hartzen. Iritzi publikoa galdezka ari da, zein dagoen jaka horidunen atzean. Badirudi, ezkerreko jendea dela –badaude eskuin muturreko batzuk ere–, izendatzaile komun batekin: Gobernuaren eta bere politika ekonomiko zein sozialen kontra egitea. Orain, ikasle eta langileen babesa ere jaso dute; hasi dira manifestazioak eta grebak.
Paris “sutan” dago jadanik. Gobernua hasi da larritzen: herri mugimendu hori desaktibatu nahian dabil alderdi politiko eta sindikatu tradizionalen bidez, mobilizazioen aldarrikapenetatik aparte egon baitira orain arte azken horiek. Sistemak bere estatus ekonomiko eta politikoa mantendu nahi du, hura zalantzan jartzen duten matxinaden aurrean. Ez da kasualitatea inkesta baten arabera Frantziako Estatuko herritarren %90 egotea mobilizazioen alde –biolentziarik gabekoak baldin badira–. Aitzitik, egunotan piztu den biolentziaren alde herritar horien %15 egoteak ere ez gaitu ezustean harrapatu behar.
Zerbait larria ari da gertatzen gizartean halako egoerak baldin badaude. Mugimendua errepresioaren bidetik desaktibatu nahi izatea biolentzia sustatzea da. Politika ekonomiko eta sozial berriekin bilatu behar zaio irtenbidea arazoari, eta muinera jo nahi izanez gero, sistema bera aldatu beharko litzateke.
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
331 diputatuk bozkatu dute ezkerrak aurkezturiko zentsura mozioaren alde. Eskuin muturrak babestu du ezkerraren testua, eta horrek ekarri du gehiengoa lortu izana. Emmanuel Macron presidenteak hitza hartuko du ostegun honetan 20:00etan.
Frantziako Gobernuaren aurrekontu proiektuan Gizarte Segurantzan egitekoak dituzten murrizketak salatzeko mobilizazio eguna dute ostegunean. Manifestazioa abiatuko dute 10:00etan Baionako geltoki aitzinetik. Bezperan, zentsura mozioaren alde eman dute botoa Frantziako... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Larunbat honetan aurkeztu du Frantziako gobernu berriaren osaketa Michel Barnier lehen ministroak. Eskuin muturreko RN alderdiak defendaturiko ideiak dituzten hainbat politikari eskuindar jarri ditu gobernuko karguetan. "Legetimitaterik gabeko gobernua" dela salatu du,... [+]
Eskuin muturreko RN alderdia da Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeen lehen itzuliko garaile handia. RN alderdiak %33,15 jaso du, ezkerreko Fronte Herritar Berriak %27,99 eta Macronen Ensemble alderdiak %20,04.
Asteazken goizean eskainitako ohiz kanpoko prentsaurrekoan eman du erabakiaren berri Frantziako presidente Emmanuel Macronek. Kanaken haserrea piztu zuen legeak, errolda horren eguneratzeak kanaken pisua gutxitzeaz gain, 1998ko Noumeako Bake Akordioen muinaren errespetu-eza... [+]
Ekainaren 30eko eta uztailaren 7ko Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan eskuin muturrak garaipena lortu dezake, eta hori gertatzekotan Le Penen RN eta Macronen Renaissanceren arteko koalizio gobernua osa liteke. Arrisku errealaz kontziente, eskuin muturraren gorakada... [+]
Batasun Nazionaleko buruak, Macronek Frantziako Asanblea Nazionala disolbatu eta hauteskundeak deitzeko harturiko erabakia jakin eta berehala hitz egin du, alderdi ultraeskuindarrak Europako hauteskundeetan emaitza ikusgarriak izango zituela baiezkotzat emanda.
Urgentziazko prentsa agerraldia egin du Emmanuel Macronek, inkesta emaitzak jakin eta ordubetera. Izan ere, inkestaren arabera, Le Penen alderdi ultraeskuindarrak bikoiztu egingo lituzke bere botoak.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.