Bedaion urtero egiten dute Herriko Azoka urriak eta azaroak elkar maite duten egunetako igande batean. Aurten ere bertan nintzen, Antton Olariaga handiarekin batera egindako Landareak Lantzen 2019 gida-liburua eskaintzeko eta jendearen galderak eta zalantzak argitzen saiatzeko mahaitxo batekin. Ezkerretara, Bitarte baserriko Koro eta Izaskun bere gozokiekin, eta eskubitara, Gurbiltxikiko baserriko Lurdes eta Edurne etxeko barazki, arrautza eta ogiekin. Mahaia eratu eta jendearen emana hasi aurretik kafetxo bat hartzera joan ginen Abaetxe tabernara. Atariko plazatik ikuskizun dotorea du, eta hantxe geratu ginen Bedaioko errekaren bi aldeetako mendi magaletako paisaia ederrari begira. Aldenik alde, ikusten ziren pinudi (Pinus spp.) guztiak gorrituta daude. Sailen bat bota berria ere bai.
Pinudi izandako sail horietako batean zer egin, zer landatu erabaki ezinik ari dira bertako lagun batzuk. Aspalditik, ikusten garenero berritzen dugun kontua da: Jakoba, zer landatuko dugu?
Urte batzuk badira pago (Fagus sylvatica) sail bat jarri zutena, eta ikaragarri gustura daude; pagoa nola datorren ikusita eta baita garai hartan erotzat jotzen zituen jende bera orain pagoak landatzeko aukera serioski aztartzen ari delako.
Azokako egunean galdera berri bat zuten lagunek: Jakoba, udazkenean deigarria den baso bat nahi dugu, zein zuhaitz jarriko dugu? Galdera honetara iristeko ikaragarrizko urratsa egin dute etxean. Mendiko basoaz hitz egitetik, mendiarekin eskuratzeko helburu zehatz batera iritsi dira: paisaia horren udazkena kolorez jantziko duen basoa nahi dute bere mendian.
Mendiaren eta basogintzaren etorkizuna mahai gain guztietan dabilen honetan, ez al da ederra zer nahi duen badakien jendea topatzea? Bioaniztasuna, energia, espezie hautaketa, egurra eta zura... Helburu asko izan daitezke, baina hauena udazkenaren edertasuna eskaintzea.
Noski, kolore deigarriak sortzen dituzten zuhaitz zerrenda luzea osatu genuen: lehengo pagoez gain, likidanbarra (Liquidambar styraciflua), astigar zorrotza (Acer platanoides), astigar zuria (Acer pseudoplatanus), ezki hostotxikia (Tilia cordata), tupeloa (Nyssa sylvatica) eta haritza (Quercus robur). Bat ez nien aipatu eta hau irakurriko dutenez, hona: Virginiako tuliperoa, Liriodendron tulipifera.
35.000 hektarea pinudi oso kaltetuta eta beste 60.000 hektarea gaitzak eraginda daude dagoeneko EAEn, arbolak akabatzen ari den onddoak kutsatuta. Gaitz honek kalteturiko lurrazala bikoiztu egin da azken hilabeteotan, Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapenerako... [+]
Madrilek ez du baimenik eman aire bidez Gipuzkoako eta Bizkaiko pinudiak oxido kuprosoarekin tratatzeko. Hala ere, Jaurlaritzaren esanetan, aurrerantzean baimena emateko aukera ez omen du baztertzen, baldin eta tratamendua eraginkorra dela eta ingurumen kalteak onargarriak... [+]
Pinuaren gaixotasunaren krisiak eraginda batik bat Bizkaia eta Gipuzkoan basogintzaren inguruan berotu den eztabaida argitze aldera, Alkartasuna fundazioak (Eusko Alkartasuna) Amasa-Villabonan mahai baten inguruan bildu zituen aferaz iritzi ezberdin eta kualifikatuak dituzten... [+]
Otsailaren 5ean, Aitziber Sarobe biologoak eta Naturkoneko kideak hitzaldia eskaini zuen Soraluzen Gipuzkoarako baso politika berri bat izenburupean. Hizketagai izan zituen pinuaren gaixotasuna eta basogintzaren krisia, eta eman zituen "gertatzen ari... [+]
Hainbat talde ekologista eta naturzale biltzen dituen Naturkon elkarteak mozio bat aurkeztu du Gipuzkoako zenbait udaletan eskatuz udalok debekatu dezatela beren lur eremuetan insignis pinuak oxido kuprosoz fumigatzea eta beste erakundeei bezala lurjabe eta herritarrei eska... [+]
Hainbat talde ekologistaren bilgunea den Naturkon elkarteak Arantza Tapia sailburuari oxido kuprosoz pinudiak airetik fumigatzeko baimenez gezurretan aritzea aurpegiratu eta eskatu dio publikoko zuzendu dezala oker esandakoa.
This Basque Autonomous Community association has asked the authorities not to fumigate pine trees affected by harmful fungi using copper oxide because that would be harmful to public health and the environment.
1895ean sorturik 120 urte baino gehiago dituen BMZA Bilboko Mediku Zientzien Akademiak gaur kaleratu duen agirian Euskal Autonomi Elkarteko agintariei eskatu die ez dezatela oxido kuprosozko fumigaziorik erabili gaitzak jotako pinudien gainean, lekuko herritarren osasuna eta... [+]
Joan den asteazkenean, hilak 7, helarazitako gutun baten bidez, hainbat eskaera luzatu dio Naturkon Gipuzkoa kolektiboak Gipuzkoako Foru Aldundiari, pinuari eraso dion onddoaren eta haren aurka jarduteko Aldundiak hartutako erabakiaren inguruan. Zehazki, galdetu dio zer... [+]
Pinuaren panorama belztu da, batez ere insignis pinuarena (Pinus radiata). Pinu beltza edo pinu azkarra ere deitzen zaio. Pinu beltza, izan ere, bera hazi izan den mendien paisaia belztu egin baita; urte guztiko sasoi guztietan beltzak dira pinu horren pinadiak. Urruti-urrutitik... [+]
Urre berdea zena izurrite gorri bihurtu zaigu. Eta gurera ere iritsi da pinuak ihartzen dituen onddo dontsu hori! Dozena bat urtera gure jubilazio sarrerak osatzeko balio behar zuena, bota eta huskeria baten truke eman behar. Eta ingurukoak ere berdin: dirutzak galtzeaz gain,... [+]
Pinuen gaitzari aurre egiteko Jaurlaritzak eta EAEko hiru foru aldundiek aurkeztu duten plana gogor kritikatu du Naturkon kolektiboak, besteak beste gaitzari aurre egiteko erakundeek proposatu duten oxido kuprosoa toxikoa baita: “Azalduko al digute gure ordezkariek nola... [+]
Dagoeneko EAEko pinuen %33,15 kaltetu dituen onddoari aurre egiteko, oxido kuprosoa erabiltzea proposatzen du planak, beste hainbat neurriren artean. Izan ere, antzeko kasuetan erabili dute eta emaitza onak lortu dira. Eusko Jaurlaritzak eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako... [+]
Gipuzkoako (eta oro har Euskal Herriko eremu atlantiarreko) pinudiek bizi duten hondamendia dela eta, basoen kudeaketaren gaiak gaurkotasun handia hartu du. Tentuz irakurtzekoak dira administrazioen eta ikerketa zentroen azalpenak, baina bereziki, Baskegur Euskadiko Egurraren... [+]