Hizkuntza ohiturak aldatzeko esperimentua

  • Azaroaren 23tik abenduaren 3ra bitarte egingo da 11 egun euskaraz ekimena. Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua, Euskal Elkargoa, Euskararen Erakunde Publikoa eta Euskaltzaleen Topagunea dira antolatzaile.  Beren datuen arabera,
    60.000tik gora pertsonak eman du izena.

Argazkia: Barren.
Argazkia: Barren.

Euskararen erabileran eragin nahi du Euskaraldia: 11 egun euskaraz ekimenak. Norbanakoak izango dira protagonista. Ekimenaren helburua hiztun bakoitzak bere hizkuntza ohiturez gogoeta egitea da, jabetzea noiz egiten duen euskaraz, noiz ez, norekin bai, norekin ez... Behin jabetuta, euskaraz ahalik eta gehien egiteko ariketa proposatzen du Euskaraldiak. Hiztun bakoitzak bere buruari erronkak edo konpromisoak ezar diezazkioke: halako lagun euskaldunarekin ez dut euskaraz egiten, bada oraingoan elkarrizketak euskaraz egiten saiatuko naiz; ezezagunari lehen hitza erdaraz egiteko ohitura dut, bada orain euskaraz egiten hasiko naiz; lagunartean bakarra dugu euskaraz egiten ez duena eta beti erdaraz egiten dugu, bada euskarari eusten saiatuko naiz hurrengoan bai baitakit erdaldunak euskara ulertzen duela... Ahal duen guztietan euskaraz egiten saiatuko den norbanako horrek rol bat beteko du, hau da, ahobizia izango da. Euskaraz hitz egiten ez dutenek ere tokia izango dute Euskaraldian. Euskaraz ulertzeko gai badira belarriprest rola izango dute eta haien egitekoa beraiei euskaraz egiteko eskatzea izango da. Bi rolek, ahobiziek eta belarriprestek, txapa identifikagarria eramango dute paparrean. Hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa norbanakoak egitekoa da, baina antolatzaileek giro babestua, abegikorra sortu nahi izan dute.

60.000 euskal herritarrek baino gehiagok eman dute izena ahobizi edo belarriprest izateko. Urriaren amaierako kontaketaren arabera %45 gipuzkoarrak dira, %31 bizkaitarrak, %12 nafarrak, %9 arabarrak, %2 lapurtarrak, eta %1 baxenabartarrak eta zuberotarrak. Ahobiziak gehiago izango dira belarriprestak baino.  

Hamaika eguneko ariketak parte-hartzaileen hizkuntza ohituretan izan duen eragina neurtzeko Soziolinguistika Klusterrak ikerketa egingo du. Hiru galdetegi beteko dituzte ahobiziek eta belarriprestek; Euskaraldia hasi baino egun batzuk lehenago, bukatu eta egun gutxira; eta 2019ko martxoan.

 

Egia auzoan erne zen hazia

Donostiako Egia Euskaraz batzordeak erabaki zuen euskaldunentzako ariketa praktikoa egin behar zuela auzoan. Esperimentu hari begira etorri dira ondokoak. Horietako lau ekimenen ezaugarri nagusiak ekarri ditugu hona. Horiez gain, beste hainbat egin dira Euskal Herrian. Horietako batzuk dira ondokoak: Añorga auzoa (Donostia), Donostiako Piratak, Astigarraga, Arrigorriaga, Aiaraldea, Trapagaran, Bilboko Deustu auzoa, Derio, Baiona-Angelu-Biarritz, Oarsoaldea, Zuia, Lizarra, Tolosa, EHU (Leioa).

 

Egian Euskaraz Bizi Nahi Dugulako (Egia auzoa, Donostia)

Argazkia: Dani Blanco.

Noiz: 2016ko urtarrila-otsaila-martxoa.
Hasiera: Euskaldunak aktibatzeko eta egunerokoan euskara erabiltzeko gisa honetara egin zen lehen ekimena izan zen. Lutxo Egia artistaren performancean oinarritu ziren. Lutxo Egiak hilabete osoa igaro zuen Bilbon euskaraz soilik hitz egiten.
Helburua: Astebetez euskaraz bizitzea, euskarari ahalik eta gehien eustea. Ekimena euskaldunentzat zen. Erdaldunei eta euskaldun pasiboei hizkuntzaz aldatzea ez eskatzeko eskatu zieten. Dendariei zer egitera zihoazen azaldu zieten.
Nola: Zortzi astez astebeteko txandak banatu zituzten. Lehen zazpi txandetan eragileek edo taldeek hartu zuten parte eta zortzigarrengoan norbanakoek.
Txapa: Parte-hartzaileek paparrean Euskaraz Bizi Nahi Dugulako txapa zeramaten.
Antolatzailea: Egia Euskaraz Batzordea.
Finantzaketa: Egia Euskaraz Batzordea, Donostiako Udaleko Euskara Zerbitzua eta Donostia Kultura.

 

Euskara ari du (Hernani)

Argazkia: Hernaniko Kronika.

Noiz: 2016ko urria-azaroa.
Helburua: Ahal zen guztietan eta ahal zen guztiekin euskaraz egitea. Normalean euskaraz hitz egiten duenak ohitura ez zuenarekin euskaraz egin zezan eta hitz egiten ez zekienak, aldiz, ez zezala erdarara pasatzeko eskaerarik egin, hori izan zen proposamena. Ulertzen ez zuenari apustua zein zen azaldu zitzaion.
Nola: Sei astean astebeteko txandak egin zituzten. Norbanakoek eta taldeek hartu zuten parte.
Parte-hartzaileak: 1.800, nagusiki euskaldunak eta batzuk euskaldun pasiboak.
Txapa identifikagarria banatu zuten, nahiz eta txaparik gabe ere aritu zen jendea.
Antolatzaileak: Euskalgintza, Hernaniko Udaleko Euskara Zerbitzua eta ikastetxeak.
Finantzaketa: Hernaniko Udala.

 

Baietz 40 egun euskaraz (Lasarte-Oria)

Argazkia: Txintxarri.

Noiz: 2016ko urria-azaroa-abendua.
Nola: Bi figura sortu zituzten. Belarriprestak, euskara ulertzen zuenez, besteei erabiltzeko gonbita egingo zien. Ahobiziak astebetez euskaraz bizitzeko erronkari eutsiko zion. Sei astez egin zituzten txandak.
Txapak: Belarriprest eta ahobizi txapak zeuden. Astebetez ahobizi izan zenak hurrengo asteetan belarriprest txapa hartzen zuen. Belarriprest izatea erabaki zutenek 40 egunez eraman zuten txapa soinean.
Ahobiziak: Bi konpromiso hartu zituzten, bata, euskara ulertzen duenari dena euskaraz egitea, eta bestea, ezezagunari lehenengo hitza euskaraz egitea.
Parte-hartzaileak: Denak norbanakoak ziren. 947 ahobizi eta 1.927 belarriprest.
Ikerketa: Ahobiziek beraiek aukeratutako etxekoekin, lagunekin, lankideekin edo ezagunekin zerrenda osatu zuten. Erronka astebetez euskara hutsean aritzea izan zen. Partaideei hiru aldiz galdetu zieten euskararen erabileraren zenbatekoa. Erronka hasi aurretik %62,4koa zen; astebeteko erronka egin eta gero erabilera %83,8ra igo zen; eta handik hiru hilabetera %81,3an zegoen.
Antolatzaileak: Lasarte-Oriako Udaleko Euskara Zerbitzua eta Ttakun kultur elkartea.
Finantzaketa: Lasarte-Oriako Udala.

 

75 ordu euskaraz (Agurain)

Argazkia: Arabako Alea.

Noiz: 2016ko azaroaren 8tik 11ra.
Helburua: Euskaldunak ahalduntzea eta aktibatzea, hau da, norbanakoen hizkuntza portaeretan eragitea.
Nola: Bi kanpaina egin zituzten. “Nik 75” euskaldunentzako eta “Guk 75” erdaldunentzako. Erdaldunei eskaera: nahiz eta guztia ez ulertu, egin dezala besteari ulertzeko ahalegina, eta euskaldunari ez eskatzeko berehala erdarara pasatzeko.
Txapa: “Hartu dut erabakia! Nik 75” txapa identifikagarria zeramaten euskaldunek.
Parte-hartzaileak: 284 norbanakok sinatu zuten “Nik 75” konpromisoa. “Guk 75” kanpainan ez zen sinadurarik eskatu. Bederatzi erakundek, 84 establezimenduk eta 40 kolektibok eman zuten baiezkoa.
Parte-hartzaileei galdezka: %86k euskaraz irabazitako harreman horietan jarraitzeko asmoa zuela esan zuen. %80k lehen hitza euskaraz egin zuela esan zuen baina bigarren hitza euskaraz egin zutenen kopurua %20 izan zen.
Antolatzailea: 20 laguneko boluntario taldea.
Finantzaketa: Olbea Aguraingo euskara elkarteak diru kopuru bat eman zuen eta gainerako guztia kamiseta, pintxo eta ekintzetatik atera zen.

 

 

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskaraldia
Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


2024-11-07 | Leire Ibar
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute, “bati esaten zaiona hamaikak jakiten duelako”

Komunikazioa, kirola, musika edo sukaldaritza bezalako esparruetan aritzeagatik ezagunak diren Euskal Herriko txoko guztietako euskaldunekin osatu dute Euskaraldiaren enbaxadore taldea.


2024-10-25 | Leire Ibar
Euskaraldiaren edizio berria aurkeztu dute: maiatzaren 15etik 25era izango da

Aurreko edizioetako esperientziak oinarri hartuta, antolatzaileek “Euskaraldia gaindituko duen Euskaraldia” egitea proposatu dute. Iruñean, Nafarroako Antzerki Eskolan, aurkeztu dute 2025eko maiatzaren 15etik 25era egingo den Euskaraldiaren laugarren edizioa.


2025eko maiatzaren 15etik 25era izango da hurrengo Euskaraldia

Antolatzaileen ustez hizkuntza ohituretan eraginkorra da Euskaraldia eta horregatik laugarren edizioa ere antolatzen ari dira. Hori bai, aurrekoak udazkenean egin dira eta hurrengoa udaberrian izango da.


2022-12-14 | Bea Salaberri
Euskalwashing

Euskaraldia bukatzear da lerro hauek idazten ditudan orduan, oraindik bukaera argazkiak eskas dira. Ez da dudarik ederrak izanen direla, besta handi batean hartutakoen antzekoak.

Bizkitartean, artoski irakurri ditut, hemen edo beste zenbait agerkaritan, ni baino adituagoak... [+]


Kike Amonarriz. Euskaltzaleen Topagunearen lehendakaria
“Ahalduntzea ez dadila Euskaraldiarekin amaitu”

Hitzaldiak, prentsaurrekoak, elkarrizketak eta bilerak kontuan hartuta, egunean hiruzpalau hitzorduri erantzuten die egunotan Euskal Herriaren geografia luze-zabalean Kike Amonarrizek (Tolosa, 1961). Umoregilearen aldartearekin, komunikatzailearen argitasunaz, soziolinguistaren... [+]


2022-11-21 | Sustatu
Hikaldia ere martxan da Goierrin Euskaraldiarekin batera

Euskaraldiarekin batera, Goierri aldean Gipuzkoan beste ekimen batean ari dira egun hauetan: Hikaldia. Aittu euskara elkarteak antolatzen du, bikoteka aritzeko lehiaketa bezala. Hitanoz egiteko ariketa batzuk proposatu dira, eta audio bidez grabatu behar dituzte... [+]


Hasi da Euskaraldia, hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa

Abenduaren 2a arte iraunen du Ahobizi-ak eta Belarriprest-ak protagonista dituen ekimenak. Antolatzaileek herritarrei gomita luzatu eta abiatzea ospatu zuten ostegun gauean Bilbon, Gasteizen, Donostian, Iruñean eta Baionan.


2022-11-15 | Ahotsa.info
Errigorak txanda pasa dio Euskaraldiari kanpaina arrakastatsu berri bat amaitu ondoren

“Bat egiteko garaia da” lelopean burututako kanpainari esker 13.000 saski banatuko dira hurrengo egunetan eta 200.000 euroko ekarpen ekonomikoa bideratuko du Ager zonaldeko euskalgintzaren egitasmoetara. Euskaraldia azaroaren 18an hasiko da, eta ariketa sozial masibo... [+]


2022-11-09 | Hala Bedi
Oihane Camon (Gazte Euskaltzaleen Sarea)
“Egiturazko mugak daude, ekintzekin eraldatu behar direnak”

Ariketa kolektibo bat egingo du Gazte Euskaltzaleen sareak azaroaren 14tik 18ra, gazteen artean euskaraz bizitzeko hautua bultzatzeko eta horretarako oztopo diren "egiturazko baldintzak" azaleratzeko.


2022-11-09 | Sustatu
Zapla!: podkast soziolinguistikoa Euskaraldiaren harira

Euskaltzaleen Topaguneak eta Euskaraldiak sortu dute EITB podkast atariarentzat Zapla! podkast berria. Hizkuntza ohiturak aldatu eta Euskarazko praktika linguistikoak indartzeko tresna da. Belarriprest eta Ahobizi guztientzat lagungarri izan nahi du produktu berriak,... [+]


Eguneraketa berriak daude