Hiletak eta garapena
Ni hiltzen naizenean, ez ehortz elizan kantu zaharrak garapena izan du: Donostiako Udala areto apropos bila dabil, herritarrek hileta laikoak antola ahal ditzaten. Ongi iruditzen zait, kristaua naizen aldetik ere. Bakoitzak bere hilak egokien deritzon eran agurtzeko modua izatea elkarbizitza mailaren neurri ona da eta.
Hobe legoke kristau komunitateek euren elizak zabalduko balituzte eginkizun horietarako ere. Badira eliza moderno askotxo, non tradizio kristauaren apaingarri gutxi dagoen, eta bi funtzioetarako aise egoki litezkeen. Orain gure auzoko elizetan ez dago bake apur baten bila sartzerik, turista zaratatsuez beteta daudelako. Garapen hauxe iruditzen zait niri desegokia.
Hileta erlijiosoek ere garapena behar lukete: laikotasunari tartea utzi. Erlijiosoaren hautua egin arren, familiek ez dute ukatzen azken agurraren adiera soziala
Hileta erlijiosoek ere garapena behar lukete: laikotasunari tartea utzi. Erlijiosoaren hautua egin arren, familiek ez dute ukatzen azken agurraren adiera soziala. Gainera Gipuzkoako azken apaiz gazte-karka aldrak sarri garapen teologiko lotsagarriaz burutzen ohi ditu zeremoniak. Entzundako sermoi baten haria: “Inork ez du ukatzen arima hilezkorra denik (horixe ezjakintasuna). Baina gure fedearen berezitasuna hauxe da: hezur haragitan berpiztuko garela sinestea. Juan ezagutu dugun bezalaxe, berdin-berdin, piztuko da azken egunean”. Horri jarraiki hogeita piku minutuko saioa bota zuen delinkuenteak. Fededun izateko babu-plasta izan behar dela pentsarazi nahi zigun nonbait. Nola piztuko da Juan, hamabi urteko galtza motxetan edo zahartzaroko makuluaren laguntzaz?
Pertsona asko aztoratu omen ditu Sapiens liburuak. Utzita irakurri dut amerikar kutsuko best-seller erdi zientifiko-tranposoa: garapen zientifikoaren ondorioz, etorkizunean ez dugu hiletarik beharko, hilezkorrak izango garelako. Gertatzekotan, boteretsuen pribilejioa izango da. Horretan ez da garapenik: behekoak betiko legean hilko gara.
Utzita irakurri dudan beste liburua Patria da. Fernando Arámburu ikasle ohiak idatzia. Irakurterraza eta eskasa, lore eta ohore mordoa bildu duen arren. Horren gainean telesaila garatzekotan dabiltza, baina aktore protagonista euskalduna lortzea zail gertatzen ari zaie. Patria jarri nahi lukete batzuek ikastetxeetan material didaktiko gisan, Herenegun proiektuaren ordez. Fernando ikasleak hamasei urtez zituen obsesio berberak agertzen ditu liburuan. Ez du garapen handirik izan.
Gure zirkua uda honetako poz handia izan da. Iker Galarzak eta konpainiak garatutako ekimena arrakastatsu gertatu da. Merezi ere bai. Apustu egin dute eta haur eta helduen barreak, arreta, harridura lortu. Bejondeiela. Barreak ez du hiletarik behar. Hilezkorra baita.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]
Kapitalismoak sortutako krisi ekosoziala ondoez globala ari da eragiten planeta osoan. Baliabide material eta energetikoen "gailurrek", hazkunderako eta metaketarako mugak ezarriz, natura eta gizartearen arteko desorekak ekartzen dituzte. Estraktibismoaren gurpil... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
Zerbaiti edo norbaiti agur esatea abandonuarekin, amaierarekin eta, azken batean, dolu-prozesuarekin lotutako ekintza izan ohi da. Seguru noizbait esango zenutela –edo norbaiti entzungo zeniotela– “ez zaizkit agurrak gustatzen” esaldi tipiko eta topikoa... [+]
Usainak keinuren bat eskatzen zuen, baina berak egin ez zuenez (ezin zitekeenez beste usainik espero), besteok ere ez. “Ez, ez, ez daude denak. Bizirik dirautenen atalik ez dago, ez dut inor bizirik utzi, adibidez, ezpainik gabe (ikusi dituzue? Horiek perfektuak iruditzen... [+]
Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]
Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da,... [+]
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Ekainean jarri du martxan Bilboko Udalak Emisio Gutxiko Eremua, irailera arte isunak jartzen hasiko ez bada ere. Neurri horrek auto zaharren sarrera mugatuko du Bilboko zabalgune burgesera astelehenetik ostiralera. Hasiera batean 2000. urtea baino lehen matrikulaturiko... [+]