Errezil sagarra zabaltzen emakume baserritarrak motor
Gipuzkoako herriaren izena jasotzen duen sagar barietate ezaguna da Errezil sagarra edo Ibarbia sagarra. Duela 30 urte inguru, Errezilgo hainbat emakume elkartu eta sagarrari aterabidea emateko aukera berrien bila hasi ziren lanean. Egun Errezilgo Azoka den proiektuaren lehen pausoak izan ziren: “Jendea asko mugitzen zen inguruko azoketara sagarra saltzera, eta pentsatzen jarri ginen ea zer egin genezakeen jendea sagarra erostera hona bertaratzeko eta sagarrarekin egindako produktuak salmentan ateratzeko”, dio Jone Irulegi Amenabar proiektuaren sortzaileetako batek.
Transformazio gunea eta denda
Errezilgo Udalak utzitako lokalean sagarrak saltzeari ekin zioten hasieran proiektua abiatu zuten zazpi emakumeek. Sagarra bere horretan saltzeaz gain, bakoitzak norbere etxean egiten zituen sagar dultze, marmelada, konpota eta bestelako produktuak ere saltzen zituzten. Duela hogeita bost urte inguru, ordea, jauzi garrantzitsua eman zuen proiektuak: Udalarekin elkarlanean transformazio gunea martxan jarri eta ordu arte bakoitzak bere baserrian egiten zuena elkarrekin lantzen hasi ziren. “Espazio horretan egiten dugu dena: elaborazio guztiak, etiketatzeak… eta hortik ateratzen dira produktuak Errezilgo Azoka markarekin”, dio Irulegik.
Hasierako eskaintza Errezil sagarrarekin egindako produktuena izan bazen ere, segituan ohartu ziren gauza gehiago bazirela herrian eskaintzeko. “Fruitu ezberdinak ekoizten dira, udare eta aranak adibidez, eta horiekin ere marmeladak egiten hasi ginen”. Egun, askotariko produktuak daude Errezilgo Azoka barruan: garaiko babarruna, intxaurra, hurra, gazta, baserriko ogia… Eraldaketa gunean bertan duten dendan nahiz inguruko azoketan saltzen dituzte produktuok, zuzeneko salmentan eta bitartekaririk gabe.
Errezil Sagarraren Astea
Ekoizpenean ezezik, Errezil sagarraren zabalpenean ere jarduten dute azokako emakume baserritarrek. Izan ere, abenduko lehen igandean, urtero, Errezil sagarraren azoka eguna antolatzen dute. Azken urteetan, Errezil Sagarraren Elkartearekin batera aste osora zabaldu dute egitaraua: hitzaldiak, dastaketak, pintxo potea eta azoka izan zituzten iaz, esaterako.
Sentsibilizazio eta hedapenari begira, eraldaketa gunean bisitak eta ikastaro txikiak ere egiten dituztela azaltzen du Irulegik. “Ekoizpenekin gure soldatatxoa etxera eramateaz gain, Errezil sagarra zer den, zertarako balio duen eta zein garrantzitsua den jendeari erakusten saiatzen gara”, dio. Barrez eta erdi broman gehitu du: “Ia hogeita hamar urteren ondoren elkarrekin lanean jarraitzea izanen da zerbait ongi egin izanaren seinale, ezta?”.
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]