Gipuzkoako herriaren izena jasotzen duen sagar barietate ezaguna da Errezil sagarra edo Ibarbia sagarra. Duela 30 urte inguru, Errezilgo hainbat emakume elkartu eta sagarrari aterabidea emateko aukera berrien bila hasi ziren lanean. Egun Errezilgo Azoka den proiektuaren lehen pausoak izan ziren: “Jendea asko mugitzen zen inguruko azoketara sagarra saltzera, eta pentsatzen jarri ginen ea zer egin genezakeen jendea sagarra erostera hona bertaratzeko eta sagarrarekin egindako produktuak salmentan ateratzeko”, dio Jone Irulegi Amenabar proiektuaren sortzaileetako batek.
Errezilgo Udalak utzitako lokalean sagarrak saltzeari ekin zioten hasieran proiektua abiatu zuten zazpi emakumeek. Sagarra bere horretan saltzeaz gain, bakoitzak norbere etxean egiten zituen sagar dultze, marmelada, konpota eta bestelako produktuak ere saltzen zituzten. Duela hogeita bost urte inguru, ordea, jauzi garrantzitsua eman zuen proiektuak: Udalarekin elkarlanean transformazio gunea martxan jarri eta ordu arte bakoitzak bere baserrian egiten zuena elkarrekin lantzen hasi ziren. “Espazio horretan egiten dugu dena: elaborazio guztiak, etiketatzeak… eta hortik ateratzen dira produktuak Errezilgo Azoka markarekin”, dio Irulegik.
Hasierako eskaintza Errezil sagarrarekin egindako produktuena izan bazen ere, segituan ohartu ziren gauza gehiago bazirela herrian eskaintzeko. “Fruitu ezberdinak ekoizten dira, udare eta aranak adibidez, eta horiekin ere marmeladak egiten hasi ginen”. Egun, askotariko produktuak daude Errezilgo Azoka barruan: garaiko babarruna, intxaurra, hurra, gazta, baserriko ogia… Eraldaketa gunean bertan duten dendan nahiz inguruko azoketan saltzen dituzte produktuok, zuzeneko salmentan eta bitartekaririk gabe.
Ekoizpenean ezezik, Errezil sagarraren zabalpenean ere jarduten dute azokako emakume baserritarrek. Izan ere, abenduko lehen igandean, urtero, Errezil sagarraren azoka eguna antolatzen dute. Azken urteetan, Errezil Sagarraren Elkartearekin batera aste osora zabaldu dute egitaraua: hitzaldiak, dastaketak, pintxo potea eta azoka izan zituzten iaz, esaterako.
Sentsibilizazio eta hedapenari begira, eraldaketa gunean bisitak eta ikastaro txikiak ere egiten dituztela azaltzen du Irulegik. “Ekoizpenekin gure soldatatxoa etxera eramateaz gain, Errezil sagarra zer den, zertarako balio duen eta zein garrantzitsua den jendeari erakusten saiatzen gara”, dio. Barrez eta erdi broman gehitu du: “Ia hogeita hamar urteren ondoren elkarrekin lanean jarraitzea izanen da zerbait ongi egin izanaren seinale, ezta?”.
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]