Lan prekarietatea, hiltzailea
Ez da normala uda betean, pasa den abuztuan, Hego Euskal Herrian lan “istripuz” zazpi pertsona hiltzea: arrantzale bat, bi kamioilari, eraikuntzako langile bat, beste bat traktoreak harrapatuta, kargarako plataforma batek zapaldutako Michelingo langilea eta Correos-ekoa. Laneko errealitate hiltzaileak hor jarraitzen du.
Zergatik gertatu dira heriotza horiek? Prekarietateak laneko ezbeharren kopurua eta osasuneko kalteen areagotzea ekarri ditu, baina egia da ezin zaiola erru guztia horri bota. Enpresek segurtasun eta osasun arauak hausteak ere badu zerikusirik beharginek euren lanpostuetan jasaten duten egoerarekin, eta langileek eta enpresa batzordeek ere badute ardurarik, askotan ez dutelako exigitzen behar den tokian laneko segurtasun neurriak bete daitezela. Edozein modutan, behin-behinekotasunak, azpikontratazioak, aparte sartzen diren orduek, hots uda garaian areagotzen den lan prekarietateak, hiltzen du. Eta ikusi dugunez, abuztuan gertaturikoak hori baieztatu baino ez du egin.
Hori guztia egungo sistema neoliberalak –hau da, kapitalistak, hizkera modernoago batez esanda– sustaturiko politika ekonomiko-laboralaren parte da. Sistema hori jaun eta jabe da Europako gizartean, baita Euskal Herriko lurraldeetan eta Iruñea eta Gasteizko gobernuetan ere; herritarroi eragiten digu, iparreko zein hegoko izan. Sozialagoa, justuagoa eta humanoagoa den beste sistema bat ezartzeak lan munduko egoera hobetzea ekarri beharko luke ezinbestean. Badugu erantzukizun pertsonal bat hori lortzeko bidean, eta gizartea eraldatzea bilatzen duten politikari guztiek ere bai.
Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.
Buñueleko (Nafarroa) kasuan, 34 urteko gizona makina batean harrapatuta geratu da. Arratzun (Bizkaia), aldiz, garabiak goi-tentsioko linea bat ukitu ostean hil da 61 urteko gizona.
Betsaide enpresan gertatu da, 08:00ak aldera. Urtea hasi denetik gutxienez bederatzi behargin hil dira.
2024ko laneko ezbeharren txostena aurkeztu dute LAB • ESK • STEILAS • EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek aurtengo otsailean. Emaitza larriak bildu dituzte: geroz eta behargin gehiago hiltzen dira haien lanpostuetan.
Eguerdian gertatu da istripua, 25. kilometroan, Nafarroako Martzilla herriaren inguruan. 2025ean hil den zazpigarren lagilea da.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatzen duten lan osasuneko intersindikalak agerraldi publikoa egin du Bilbon, 2024ko ezbeharren txostenaren harira. Azken hamar urteetan 612 langile hil dira istripuz Euskal Herrian, 64 pasa den urtean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]
Geltokiko kafetegi bateko kristalak garbitzen ari zela, hiru metroko altueratik erorita zendu da 55 urteko gizona. Aurten Euskal Herrian lan istrupuengatik hil den 54. langilea izan da.