Baratzegintza ekologikoa emakumeen ahalduntzerako tresna Antsoainen
Jasangarritasunarekin eta parekidetasunarekin zeukan konpromisoari erantzunez, 2016an emakumeentzako baratzegintza ekologikoko lehen tailerrak antolatu zituen Antsoaingo Udalak, Berdintasun Zerbitzuarekin elkarlanean. “Baratze ekosoziala jarri genuen martxan, emakumeen ahalduntzea bultzatzeko helburuarekin”, azaldu du Eva Isturiz Garcia Antsoaingo Udaleko Berdintasun teknikariak. Bazituzten aurretik herrian beste hainbat baratze gune martxan, gaztelekuan eta eskolan adibidez. “Baratzeak, lurra lantzeak, jendearen ahalduntze prozesurako ahalmen berezia dauka”, dio.
Tailerretik talde autogestionatura
Lursaila prestatzea eta Arrea agroekologia elkartearen tailer teoriko-praktikoa antolatzea izan ziren lehen pausoak. Tailerrak Antsoaingo emakume guztientzat zabalik bazeuden ere, plaza batzuk lehendik Berdintasun Zerbitzuko beste zenbait proiektutan zeudenentzat gorde zituzten: indarkeriaren prebentzio programetan zeuden emakumeak, esklerosi elkartekoak… Lehen urtean laborantza tekniken inguruan formatu ziren batik bat, baina segituan ohartu ziren antolatzaileak emakumeen autoestimuaren, ahizpatasunaren eta ahalduntzearen alorra ere gehiago landu beharra zutela. Horregatik, bigarren urtean genero gaietan diharduen psikologo baten saioak jaso zituzten.
Hiru urtez tailerrak antolatu ostean, forma berria hartu du proiektuak: emakumeek autogestionatutako baratze taldea sortu dute. “Baratzegintza ekologikoan dihardute, eta Antsoaingo kolektiboek osatzen duten Txoko Gorrin ere parte hartzen dute”. Errotzen izena hartu du taldeak, eta herriko edozein emakumeri dago irekita.
Talde anitza
“Hasieran interes handia piztu zuen eta erantzun oso ona izan zuen ekimenak, baina emakumeok motxila asko daramatzagu gainean, eta pixkanaka emakume batzuk uzten hasi zirela ikusi genuen”, dio Isturizek. Talde formatuan, berriz, emakume bakoitzaren erritmo eta beharrizanak kontuan izatea errazagoa da, eta bakoitzak bere aukeren arabera hartzen du parte.
Parte hartzaileen profila anitza dela azaldu du teknikariak: “Badaude ezgaitasunak dituzten emakumeak, jatorri eta adin tarte ezberdinetakoak…”. Azken helburua, baratzean ez ezik herrian presentzia irabaztea zela dio teknikariak, eta pixkanaka lortzen ari direla.
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]