Berritzea da zahartzearen kontrako tratamendu bakarra. Heldutasun aroan bizi diren erakundeen artrosiaz jardungo dut oraingoan.
Erakundeen gainbehera. Animaliek bezala erakundeek ere, sortu berriak direnean, berezko indarra soberan daukate. Bide bat egin eta gero, aldiz, puntxa galtzen dute maiz, eta errutina apatiko batean sartzen dira. Lege naturala dirudi, jaioberritan saltoka eta heldutasunean mantso.
Zergatik moteltze hori? Nire ustez bi fenomenok bat egiten dute erakundeen bizitasun-galera horretan. Alde batetik, jatorrizko planteamenduak, epe bat igarota, distira galtzen du. Oharkabean, bigarren plano batera pasatzen da erakundeari sorreran zentzua eman zion ideia eder hura. Bigarrenik, nahiko biologikoa eta ebolutiboa dirudien zerbait gertatzen da: organizazio batek bere bizitzaren lehen fasea pasa eta gero, hazteari utzi eta geratu bezala egiten da; hortik aurrera, biziduna den izaki ororentzat bezalaxe, erakundeentzat ere, bere buruaren iraupena izango da helbururik inportanteena. Horregatik, gorputz-instituzional hori kontserbadoreagoa egiten da, batzuetan larregi, ametsa ahaztu arteraino. Biziraupena bai, baina instintu horrek ez luke estali beharko erakundearen txispa.
Erakunde bat
biziberritzeko lau eremutan eragin behar da batez ere.
Lehena: pasibitatearen kontzientzia hartzea
Irtenbideak. Erakunde bat biziberritzeko lau eremutan eragin behar da batez ere. Lehena aipatu dugu zeharka: pasibitatearen kontzientzia hartzea. Honatx beste hirurak:
– Hurrena, eta inportanteena, proiektu berri bat edukitzea da, izaera ezberdina izan dezakeen egitasmo sendo bat. Azaldu dezadan. Organizazio bat biziberritzea apustu handia da. Beraz, zeregin horretan arrakasta izateko potentziala daukan estrategia bat behar dugu. Horregatik, logikoa dirudi, biziberritze prozesu hori gure barne-gogoak esnatuko dituen instintu batean oinarritzea. Nire iritziz, instintu hori da zerbait berria deskubritzeko daukagun berezko desioa. Pentsatzen jarrita, berritasuna atsegin dugu, bizitzaren edozein esparrutan erakartzen gaituen zerbait da.
– Hirugarren aldagarria liderra da. Proiektu berria amets bihurtzen dakien liderra. Esan daiteke liderra eta proiektua imajinario zirraragarri bereko bi aldeak direla.
– Laugarrena kolektiboaren epe luzeko formazioa eta informazioa da. Zertan? Erakundearen izateko arrazoian (zentzuan), baita honek dauzkan desafio eta proiektuetan ere. Horrela, izaki kontzienteagoak eta helduagoak izan ditzakegu, eta hori inportantea da, beste neurriekin batera, organizazioak behar duen elikadura orekatzen delako.
Azken apunte bat: erakundeen biziberritze majikoak lortzeko azaleko errezeta batzuk ere ikusten dira han eta hemen. Baina ez dago laburbiderik.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]