“Iruñeko Udal Gobernu Taldea nahiko feminista da”

  • Uztailaren 4ko goizean zazpi graduko lurrikara izaten ari zen Iruñeko Udaletxean elkarrizketa egiten ari ginen bitartean. Bere bulegoa, ordea, bare-bare zen artean. Eguerdian jakin zen albistea: Aranzadi eta Ezkerra Udal Gobernutik kanpo ziren. Aranzadiko zinegotzia da Berro eta Berdintasuna eta LGTBI saileko arduraduna zen elkarrizketa egiten ari ginen bitartean. Dagoeneko oposizioan da.

"Talde feministek diskurtso indartsua jartzen dute eta udaletik oihartzun egiten diogu, horrela asko zabaltzea lortuz". (Arg.: Josu Santesteban)
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Ez dakit argi dagoen: eraso sexista gehiago dago edo salaketa gehiago?
Salaketa gehiago. Mugimendu feministak eta gizarteak oro har lan handia egin dute azken urteetan, eta horren ondorioz emakumeak ahaldundu egin dira, salaketa gehiago jartzera ausartuz.

LGTBI munduan ere salaketa gehiago entzuten da. Antzeko kasua da.
Bai, berdintsua da, baina kasu honetan oraindik zailtasun bat gehitzen zaio, mundu honetan erasoa salatzeak esan nahi baitu agian armairutik ere atera behar dela. Harrotu zentroarekin ikerketa bat egin dugu gaiaz eta gauza interesgarriak atera dira. Adibidez, LGTBI umeak oso ohituak daude biolentzia jasatera eta erasoa normaltzat hartzen dute, oso berenganatua dute. Emakume askorekin ere gertatzen da hori, baina LGTBI kasuetan gehiago.

Sanferminetara kanpotik datozenei ohartarazten zaie errespetuz joka dezatela. Kanpokoan jartzen da indarra.
Sentimendu hori zaharra da, eta iaz bederen egon zen. Deserosoa egiten da onartzea zure lagunak, familiartekoak, ingurukoak direla emakumezkoen erasotzaileak. Hala ere, hemen ez dago beste toki batzuetan baino eraso gehiago. Erasoak orokorrak dira, maila globalean emakumeen aurkako biolentzia legitimatzen da, menpeko nahi gaituztelako.

Txupinazoan beltzez joateko sare sozialetan egon zen deialdi hura bai izan zen eztabaidatua, baita arbuiatua ere.
Guk ez genuen bat egin deialdi harekin, baina zilegi iruditzen zait. Egia da erasoak urtean zehar ere badirela eta ez dela fokoa bakarrik Sanferminetan jarri behar, baina herritar asko oso haserre dago eta uste dut ekarpen bat egiteko gogoa zegoela proposamen haren atzean. Ez zen ongi bideratu hemengo mugimendu feministarekiko, baina ez dut uste asmo txarrez egin zenik.

Zeinek finkatzen ditu irizpideak, udalak edo mugimendu feministak?
Elkarlanean egiten dira, baina mugimendu feminista aspaldi ari da lanean erasoen gaiarekin eta baditu lerro estrategiko batzuk. Haiek diskurtso indartsua jartzen dute eta udaletik oihartzun egiten diogu, horrela asko zabaltzea lortuz.

“Bakarrik eta mozkortua etxeratu nahi dut”. Neska gazteek gehien errepikatu duten oihuen artean dago.
Bikaina da. Beti beldur mezuak luzatzen zaizkigu neskei: “Zaindu, kontuz…”. Beldurrean hezi gaituzte eta neska gazteak aski dela esaten ari dira, libreak garela eta erabateko lasaitasunez itzuli nahi dugula etxera.

Udaletxea nolakoa da berdintasunean?
Lan handia du egiteko. Gauza asko egin dira, baina gatozen lekutik gatoz eta feminismoa UPNrentzat “vade retro Satanás” izan da. Udaletxea gizartearen isla ere bada eta Iruñean aurrera egiten ari den gisan, hemen ere bai, baina oso urruti gaude berdintasuna lan esparru guztietan zeharkakotasunez ikustetik.

Eta Gobernu Taldea?
Oso aurreratuta dago aurreko legealdiko Gobernu Taldearekin konparatuta. Nahiko gobernu feminista da, baina ezkerrean bazen goiburu klasiko bat “lehenengo komunismoa eta gero feminismoa”, eta hemen ere gertatzen da halako zerbait.

Eta Aranzadi?
Denak berdinak izan gaitezen bilatzen dugu, asanblada da gure oinarria, horizontalitatea, baina gizarteak dituen hainbat joera gurean ere badira. Berdintasunari buruzko hausnarketa prozesu bat egiten ari gara eta oso interesgarria izaten ari da, oso pozik nago. Hala ere, bestelako jatorri bateko jendea ere falta zaigu eta horrek kezkatzen gaitu.

Ezkerreko alderdi batean, kargu instituzionalak legealdi baterako, bi…?
Aranzadik kode etiko argia du: lau urte eta kito. Beraz, legealdi honekin niri bukatu zait.

Eta gustatuko litzaizuke errepikatzea?
Alde batetik bai, hasieran shock handia izan zelako udal jardueran aritzea, ez genuelako instituzio hau ezer ezagutzen eta dagoeneko asko ikasi dugulako. Baina bestetik, guk ikasi dugun hori ondoren etor daitezkeenentzat oso baliagarria izango da, gu laguntzen arituko garelako.

Era guztietako pertsonek festan begirunea merezi badute, zergatik ez animaliek? Zezenek adibidez?
Hala da, bai, ez da zilegi XXI. mendean animalien sufrimendua gure gozamenerako erabiltzea. Ni zezenketen aurkakoa naiz eta hauen aurkako hainbat manifestazioetan parte hartu dut, baina gaia konplexua da Iruñean. Ni aurkakoa naiz, baina Aranzadin badira aldekoak eta, beraz, talde gisa ez dugu jarrerarik hartu zezenketekin. Eztabaida kalera atera behar da.

Aranzadi egongo da datorren urteko udal hauteskundeetan?
Talde bera ezin da aurkeztu, hautesle elkargo bat delako eta hauek behin bakarrik aurkez daitezkeelako. Baina gure proiektua ordezkatuko duen zerbait hor egongo da.

Shock doktrina

“Iruñean jaio nintzen 1986an. Publizitatea eta Harreman Publikoak ikasi nituen Opuseko Unibertsitatean, baina era guztietako lanak egin ditut: umeak zaindu, tabernan zerbitzari, saltzaile Landabengo igandetako azokan… eta lau urtez Eguzki bideoak kooperatiban ere bai; ARGIArekin ere izan genituen elkarlan proiektu batzuk. 17 urte nituenetik nabil herri mugimenduetan: Azpilagainako auzo asanblean, Rosa Negra taldean, mugimendu feministaren bueltan edo PAHn. Udaletxean hasi ginenean shock handiko unea bizi izan genuen bertan nola aritu ikasi arte”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
2024-07-24 | Nerea Menor
Silvina Molina, Argentinako kazetari feminista
“Sareak ehuntzea da garrantzitsuena, laguntza eskaini eta batera lan egitea. Lehentasuna orain bizirautea da”

Genero eskubideen urraketaren inguruan mintzatu gara Silvina Molina kazetariarekin. Télameko (Argentinako albiste agentzia publikoa) Generoen eta Aniztasunen ataleko editorea zen Molina, Javier Mileiren gobernuak martxoan agentzia itxi zuen arte. Kazetaritza, inklusioa... [+]


Alardearekin legea betetzen hasteko eskatu diote EH Bilduko militanteek Hondarribiko alkateari

«Gatazkaren konponbidean baliagarria izango delakoan» EH Bilduko Lantalde Feministak egindako hausnarketa plazaratu du Arma Plazan. Igor Enparan alkateari «Jaizkibel konpainiak bakarrik betetzen duen legea betearazten hasteko, eta Alarde bakarra, guztiona eta... [+]


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


2024-07-15 | Amanda Verrone
Deserriratu egin gaituzte eta badakite

Gure bizitzan zehar, jaberik gabeko zenbat ibaitan bainatu gara? Senarrik gabeko zenbat baratzetatik elikatu gara? Zenbat hazi kreole lorarazi ditugu aitarengandik, osabarengandik edo anaia ezkongabearengandik heredatu ez ditugun lurretan? Azken batean, zenbat emakume ezagutzen... [+]


Sorginen duintasuna aldarri

Lan kontu bat dela eta berrirakurri behar izan dut liburu zoragarri hau. Teoria, genealogia eta historia feminista batzen dituen liburu motz honek kritika ugari izango zituelakoan sarean begiratu eta, sorpresa! bakarra aurkitu dut, Irati Majuelok Berria-n idatzi zuena.
[+]


Milaka lagunek salatu dituzte Sanferminen lehen egunean izandako eraso matxistak

Iruñerriko mugimendu feministak elkarretaratzea egin du uztailaren 7an, bezperan izandako lau eraso salatzeko. Berriozarren eta Tuteran bi gizon atxilotu dituzte sexu abusuengatik.


Gorputz hotsak
“Erotikan ere, ez dugu lortzen produkziotik ateratzea”

Desiraren, genero identitatearen eta erotikaren ikuspegia zabaltzeaz mintzatu da Igor Nabarro sexologoa. Nerabezaroan muineko lesio bat izan zuen, eta hori dela-eta zalantzan jarri zituen maskulinitatea eta sexualitatea. Salatu du istripuaren ostean ez zuela inongo heziketa... [+]


2024-07-03 | Erria
Heteroarauaz beste egiten, elkarrekin

Lau hamarkada luzeko ibilbidea du Euskal Herrian bolleren borrokak; garaiko lesbiana feministen oinordekoak dira. Desira eta identitate sexual hutsa baino askoz gehiago da bollerismoa: sistema zisheteropatriarkal eta koloniala borrokatzeko estrategia politikoa, gorputzetik eta... [+]


Zuriketa arrosa, indarkeria medikoa eta psikiatrikoa eta Palestinako genozidioa salatu ditu LGTBIAQ+ mugimenduak

Kaleak bete dituzte LGTBI Komunitatearen Nazioarteko Egunean. Salatu dute erakundeek aurpegia garbitzen dutela keinu sinbolikoekin. 


Ipar Euskal Herriko lehen Emakumeen Etxea zabalduko dute Urruñan

Ipar Euskal Herriko lehen Emakumeen Etxeak ateak zabalduko ditu ondoko hilabeteetan Urruñan. Ostegunean, ekainaren 27an, ukan dute sorrera finkatzeko biltzar nagusia eta horren berri eman digu Véronique de la Devèze militante feministak.


Miren Gaztañaga
“Ez da erraza zineman eta antzerkian gauzak beste modu batean egitea. Baina saiatu gaitezke”

Askotariko lanak egin ditu Miren Gaztañagak antzerkian, zineman zein telebistan, baita dantza edo musikari lotutako proiektuetan ere. Txani Rodriguezen Los últimos románticos (Seix Barral, 2020) eleberrian oinarritutako pelikularen errodajea amaitu... [+]


Maider Arregi
“Parafernalia eta politika ere bai, baina guk bertsotan egiten dugu”

Iaz, Señora Sariketa irabazi zuenean, Maider Arregik “inporta zaizkion jendea eta kausak” aipatu nahi izan zituen agurrean:Infernu auzokoak, bollerak, marikak, AHTren kontra dabiltzan lagunak, okupazioaren aldekoak…”. Horiek denak eta... [+]


Eguneraketa berriak daude