2013ko abuztuaren 1ean, PPk onartutako lan erreforma medio, Amma-Ammavirrek Espainiako Estatuko hitzarmen kolektiboa aplikatu zuen Betelu eta Erroko egoitzetan. Baldintza berriak –okerragoak– ezarri zizkigun defizitarioak ginelakoan. Horrek eragin nabarmena izan du gure patriketan. 2013az geroztik, langile bakoitzak 4.500 euro galdu ditu bataz beste. Gure soldatak ez dira 1.000 eurora iristen. Eta hori dena urtean 100 ordu gehiago lan eginda: 1.692 lanordu genituen 2013 aurretik eta 1.792 orain.

Nafarroako Amma-Ammavirreko gainontzeko egoitzei ez zaie halako neurririk aplikatu. Hortaz, ageriko diskriminazioa dago talde bereko langileon artean. Ez da bidezkoa guk gehiago lan egin eta diru gutxiago jasotzea. Gainera, ez gaude behar beste langile. Ezinezkoa da ordezkapenak egitea eta hainbat langilek txandak bikoiztu behar izaten dituzte. Betelun inor gutxi dago prest halako baldintzetan aritzeko. Eta kanpotik ere ez du inork etorri nahi. Finean, baldintzak askoz hobeak dira Iruñeko egoitzetan, eta jendeak nahiago du bertan aritu. Erizain bat topatu ezinik gabiltza, gurean 300 euro gutxiago kobratuko lukeelako; hartara, maiz guk hartu behar izaten dugu erizaintza lanen ardura.

Saiatu gara Amma-Amavirrekin solastatzen, baina entzungor egin digu behin eta berriro. Aurki hiru urte egingo ditut ordezkari sindikal bezala, eta ezer gutxi egin ahal izan dut. Ahaztuak eta baztertuak sentitzen gara. Enpresari urteroko kontuak eskatu izan dizkiogu defizitarioak garen ala ez frogatzeko. Bada, 2015eko kontuak pasa dizkigute soilik. Hor azaltzen denez, errentagarria da Beteluko egoitza; aitzitik, enpresak sekulako zorra dauka, eta xurgatu egiten du gure errentagarritasuna. Horrela, beti izango gara defizitarioak.

Izatez, Beteluko zahar-etxea enpresa independente bat da. Amma-Amavirrek %67ko parte hartzea dauka. Hark zehazten ditu baldintza guztiak, kudeaketa bere esku baitago. Udalak jabetzaren %33 dauka, eta azpimarratu beharra dago: diru publikoa bideratzen du langileak egoera prekarioan dituen enpresara. Estatuko hitzarmenean sartu gintuztenean, Udalak kolaboratu egin zuen Amavirrekin. Gerora, laguntza eskatu diogu hainbatetan, baina paso egin du gutaz.  

Bizkaian aurrerapauso handia eman dute. Bertako zahar-etxeetan hemen baino baldintza hobeak zituzten hitzarmena sinatu aurretik, eta orain egoera are hobean daude. Horra iristeak behar du gure helburua. Eurek Jaurlaritzaren babesa izan dute. Guk, ordea, ez dugu halakorik. Nafarroako Gobernuak 25 plaza ditu hitzartuta gure egoitzan, beraz, inplikatu egin beharko litzateke. Egungo gobernuak interesa omen du gurekin mintzatzeko baina, oraingoz, ezinezkoa da hitzarmena berritzea. Enpresariek nahiago zuten aurreko gobernua; harekin sinatutako akordioa medio, kontratuak 2018ra arte ditugu blindatuta.

Badakigu non gauden. Nafarroako Amma UPNk eta Nafarroako Kutxak sortu zuten. Gero Caixa Bankek erosi zuen eta hark Maisons de Famille enpresari saldu. Ororen aurretik jartzen dira mozkin ekonomikoak. Penagarria da. Guk gauza bakarra eskatzen dugu: diskriminaziorik ez izatea talde bereko egoitzen artean. Egungo baldintzetan ezin dugu kalitatezko zerbitzurik eskaini.