4.000 kasu baino gehiago jaso dituzte Eusko Jaurlaritzak eta EHUk torturari buruzko txostenean
1960 eta 2014 artean Euskal Herrian izandako tortura kasuen inguruko txostena aurkeztu dute EHUko Kriminologiarako Euskal Institutuak eta Eusko Jaurlaritzak. Ikerketa zuzendu duten Laura Pego zuzenbidean doktoreak eta Pako Etxeberria auzitegietako medikuak eman dituzte datuak: aipatu urteetan Euskal Herrian 4.113 tortura kasu izan zirela dokumentatu dute.
Aurreneko aldiz instituzio publiko batek Espainiako Estatuak torturatu izan duela onartu du eta gainera zifrak eman ditu komisarietan gertatutako tortura kasuez. 1960an frankismoaren garaian hasi eta trantsizioaren ondorengo garaietan izandako kasuak jaso dituzte txostenean.
Txostenak jasotako 4.113 kasuetatik, 1.792tan Espainiako Polizia izan da torturatzailea, 1.785etan Guardia Zibila eta 336tan Ertzaintza. Hain zuzen, EAEko poliziako ErNE sindikatuak gogor kritikatu du txostenaren edukia, "torturen salaketetan bakarrik·" oinarritu eta epai judiziala kontuan ez izateagatik. Etxeberriak eta Pegok, berriz, adierazi dute txostenaren sinesgarritasuna %95ekoa dela, eta jasotako 202 salaketa NBEren protokoloen araberako peritu-azterketa gainditu dutela.
Espainia jomugan
Europako Giza Eskubideen Auzitegiak Espainiako Estatua sei kasutan gutxienez zigortu ondoren dator txostena. 2010. urtetik Estrasburgoko Auzitegiak behin eta berriz Espainia jo puntuan jarri du tortura kasuak ez dituelako ikertu.
50 funtzionario zigortu izan dituzte urte horietan zehar torturatzeagatik. Hain zuzen 30 kondena jaso dituzte txostenean, beti ere Espainiako Polizia Nazionalari eta Guardia Zibilari lotutakoak. Ondoren horietako asko indultatu zituen Espainiako Gobernuak.
Tortura salatu dutenen gehiengoa, %83, gizonezkoak dira, Etxeberriak eta Pegok azaldu dutenez. Tortura edo tratu txarrak jasandakoen %5ek, gutxi gorabehera, kalte psikologikoak dituztela gaineratu dute, baita haientzat laguntza galdatu ere.
Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.
Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]
MARTA PIKAZA GARAIGORTA (Laudio, 1968) Euskal Herriko Torturatuen Sareko kideak eta eskualdeko beste torturatu batzuek ekin diote Aiaraldean ekimena antolatzeari. Egingo dituzten urratsak eta helburuak azaldu dituzte.
Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]
Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
“Ahots propioa duen sare bezala” gorpuztuta, eta torturatuen aitortza eta erreparazio publiko, sozial eta ofiziala helburu, otsailaren 15ean eratu eta aurkeztuko du bere burua Euskal Herriko Torturatuen Sareak. Tortura jasan duten 700 pertsona baino gehiagorekin... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Nafarroan torturatutako ia mila pertsonaren errealitatea eraldatzen hasi berri dela azaldu du antolakuntzak. Nafarroako torturaren biktimen lehen aitortza ofiziala aurtengo apirilean egin zen, eta oraingoa antzeko prozesuetatik igaro diren beste torturatuekin eta gaian aditu... [+]
“Gaur eguerdiko albistegian, zuen hiriburuko alkatea ikusiko duzue, torturatu gintuen gorputz militarrari hiriko plaza nagusia eskaintzen. Gaur eguerdiko albistegian, gure lagun eta senideak hil zituen egitura ikusiko duzue gure kaleetan desfilatzen. Eta guk, beste egun... [+]