Fast politics eta astigar errea
Nahi nuke udazkeneko astigarrak dituen kolore zoragarriei buruz idatzi, hil zaigun lagunak utzi duen hutsuneaz, eskolara lehen aldiz joan den umearen begirada urtuaz. Horretaz nahi nuke idatzi. Baina ezin dut.
Ezin dut albo batera begiratu edo gertatzen ari denaren aurrean isilik geratu.
Egunkarietako azalek eta albistegietako tituluek agindu didate premiazkoa dela beste gai bati buruz idaztea. Manatu diete politikariei nola, noiz, zenbat eta zenbatero hitz egin behar duten. Aldiro botoa emateko eskubidea duen ikus-entzule edo irakurle huts bilakatu nahi naute. Telebistako zuzeneko emanaldiek kutsatu egin dute politika. Bideo-politikak irentsi egin du plazako hitzaldi luzea.
Fast politics. Epe laburrekoa. Mehatxatutako epeak. Uneko erabakiak. Bat-bateko erreakzioak. Zuzeneko okerrak. Ondo dakite komunikabideek gure arreta erakartzeko ez dagoela betiko narrazioak bezalakorik: hasiera-klimaxa-amaiera, pertsonaia onak eta txarrak, ekintza, suspensea, tentsioa.
Errusiar erruleta. Arma bi. Batean, aldebakarreko independentzia aldarrikapena. Bestean, 155 zenbakia daraman txeke zuria. Bi gizon elkarri begira. Eskua lehenago nork mugituko zain. Ikuskizuna luzatze aldera, dena epeka. Dena hordagoka.
Fast thinking. Pentsamendu azkarra. Arina. Berehalako iritzia, interpretazioa, balorazioa. Gaixoa hiltzear oraindik eta autopsia dagoeneko eginda. Egia-ostea baino, egia-aurrea. Bitartean, aditurik adituenak hitz eta pitz etengabean telebistan, irratian… Analisi politiko zorrotzak, goi-mailako azterketak telesaio edo irratsaio baten neurrian. Nahierara.
Eta komunikabideen logikak maite nuen politika gaiztotu egin duela idatzi behar nuenean, plast! Gobernu bateko ministroen kontseiluko politikariek maite dudan komunikazioa askatzea erabaki dute: ikus-entzunezko hedabide publikoetan “informazio egiazkoa, objektiboa eta orekatua” bermatuko dute, baita “pluraltasun politiko, soziala eta kulturala” ere. Alajaina, bazen garaia! Publikoetan zein pribatuetan…
Ziztu bizian agertu dira han eta hemen horrelako asmoaren aurkako salaketak: kazetariak, erreportariak, albistegietako kontseiluak… Orduantxe esnatu naiz. Nola liteke kazetariak egiazko informazio objektibo eta orekatuaren aurka agertzea? Hitz eder horien atzean mehatxu iluna ulertu dute biek ala biek, politikariek eta komunikatzaileek, ondo ulertu ere. Mintzoaren azpiko esangura, hitzen azpisugea xuxurlari. Zertarako idatzi, zertarako irakurri, zertarako hitz egin, berbaren balioa betirako galdutzat ematen badugu? Hasierako asmora itzuli naiz amaieran. Astigarrari so egin diot berriro. Ez du jada kolorerik. Suteak kiskalita, edo haize beltzak izoztuta, ez dakit. Hori udazken honetako haize zakarrak utzi duena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]