Irakurleak osatu beharko duen agenda-gida-liburua
Labetik atera berri du ARGIAk Landareak Lantzen, baratzerako urte osoko gida-liburua eta agenda. Lan berriaz galdetu diegu bi egileei: Jakoba Errekondori eta Antton Olariaga marrazkilariari.
Jakoba Errekondo: “Osatzen duenak kriston entziklopedia edukiko du”
“Batetik, urte guztian landareekin egin behar diren lanen gaineko egutegia aurkituko du irakurleak, lau arlori begirakoa: baratzea, frutarbolen baratzea, loreen baratzea eta basoa. Hilabete bakoitzak sasoi horri buruzko sarrera dakar, eguraldi ikuspegitik zenbat eguzki eta zenbat argi ordu dauden eta horri lotuta zein lan egiten diren azalduz. Bestetik, hamabostean behin bi lan aurkezten dira gehiago zehaztuta: ez da ‘orain udako txertoa egin behar da’, baizik txerto hori nola egiten denaren azalpen zabalagoa, Olariagaren irudiarekin lagundua”.
“Lehen aldiz Euskal Herriko mapa klimatikoaren proposamena ere egin dugu, eta bestelako informazio orokorra ere eskaintzen da liburuan: ilargiari lotutako informazioa, baratze bat egiteko oinarrizko zortzi urrats, ongarrien osaketa, landarea jartzen dugunetik jaso arte zenbat denbora pasatzen den... Informazio orokor horretaz guztiaz gain, nire ustez oso garrantzitsua den eta argitaratzen lehen aldia izan den Euskal Herriko ekoizle ekologiko guztien zerrenda ere osatu dugu”.
“Liburua agenda bat da, azken batean, baina bereziki baratzerako prestatua dagoena, norberak egun bakoitzean zein lan egin dituen apuntatzeko. Jendeak dio: ‘Iaz sekulako tomateak izan genituen’, eta galdetzen diozunean ea noiz landatu zituen, ‘a, ez dakit’ erantzuten du. Askok ez dakite zer egiten duten eta gero gauzak zergatik ateratzen zaizkien ongi edo gaizki baratzean. Bada, ikasten joateko bakoitzak informazioa biltzea garrantzitsua da. Bizpahiru urtetan hori osatzen duenak kriston entziklopedia edukiko du”.
Antton Olariaga: “Lur gainean eta azpian gertatzen dena apasionantea iruditzen zait”
“Jakobak testu bidez azaltzen duenari irudi bidez lagundu diot nik, berea azpimarratu edo azaltzeko. Ilustrazioen oinarria, beraz, testuan dago. Ilustrazio handiak eta txikiak egin ditut, handietan hilabete bakoitzeko lan edo egitekoak irudikatuz. Batzuetan, ordea, lanen bat egitean, zeozer ereitean adibidez, emaitza izaten dugu presente, ereiten dugun hori bukaeran zer izango den, horrekin amesten baitugu. Liburuan, zenbaitetan, jolas egin dut espazioarekin eta denborarekin, emaitza hori irudikatuz. Alde horretatik oso entretenigarria eta dibertigarria izan da lana, irakurleari pista txikiak ematea”.
“Ilustrazioak egiten ditugunok beti harremana izan behar dugu idazlearekin edo gaia proposatzen duenarekin, konplize bihurtzen gara onerako eta txarrerako. Jakobak eta biok hitzaldiak elkarrekin eman izan ditugu lehenagotik Altza Porru liburuaren harira, asko ikasi dut eta hurbildu egin naiz bere hizkuntzara, konplizitate bat lortu dugu hor. Lur gainean eta lur azpian gertatzen dena niri ere apasionantea iruditzen baitzait, marabilla handi bat dira fenomeno horiek guztiak, eta marrazkiak egiteko estimulu dira niretzat”.
“Guk erein egin dugu liburua, irakurleak orain hori handitu eta bete egin behar du, zirriborroekin, apunteekin, bakoitzaren eskemekin, datuekin... Atrebitu zu ere bertan marrazkiak egitera! Marrazten ez dakiela dioena gezurtero handi bat da...”.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]