...eta hauek ere bai
2010eko maiatzaren 15ean “Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea” aldarrikatzeko milaka euskaltzale batu ginen Iruñan. Nazkatuta, haserre, baina harro. Izan ere, Gobernuak 2001etik hizkuntza politika garbia ezarri zuen: euskaldunon ukazioa, ez ginen existitzen, beraz eskubiderik ez.
2015ean, 200 bat botoren alde estu batengatik lortu bazen ere, gobernu aldaketa posible egin duten lau alderdietan euskaltzale kopuru esanguratsua dago. Hala ere, alderdiok legea aldatzeko adostasuna ez dute lortzen. Ondorioz, Nafarroan euskarak estatus juridiko egokirik gabe segitzen du. Baliabideei dagokionez, urratsak ematen ari diren arren, urrun gaude beharretatik. Zentzu horretan, gaurkotasun osoa izaten segitzen du eskubideen aldarrikapenean oinarritutako diskurtsoak.
Halaber, Topagunetik, ate berriak irekitzen eta zubiak eraikitzen lagundu dezakeen beste ildo berri batzuk zabaltzeko beharra ikusten dugu. Hortik joko dugu gaurkoan, hausnarketaren abiapuntuak ondokoak direlarik: batetik, hurrengo urteetan, orain bezalaxe, Nafarroan euskaltzaleak eta ez euskaltzaleak biziko gara, bi hiztun komunitateak existituko gara ahulago edo indartsuago; bestetik, egun gehien zabaltzen diren diskurtsoak aldeko zein kontrako poloetara heltzen dira errazki, ez horrenbeste besteengana.
Gure ustez, euskararen afera gizarte osoaren ardura da. Gizarte afera izanik, bide onetik aurrera egiteko, gehiengoak ematen duen boterea eta babesa eskuratu behar da. Nafarroan gaur ez dago gehiengo hori euskararen alde. Zenbaki txikietara jaitsi gabe, heren bat alde dago, heren bat kontra eta azken heren bat zalantzan. Azken multzo honetan erdia euskaltzaleetatik hurbilago, beste erdia urrunago delarik. Ez dirudi hurrengo urteotan egoera asko aldatuko denik. Beraz, gehiengo soziala eta politikoa egonkortzeko, zalantzan dagoen herena irabazteko dugu euskaltzaleok.
Hau esanda, zalantzan dauden heren horri zuzenduriko diskurtsoak elikatzeko proposamen batzuk egiteko ausartuko gara, bi premisa hauek beti buruan: gatazka egon badago eta inozokerian ezin gara erori.
Hasteko, ausart eta fin ibiltzea komeni zaigu; izan ere, badira bi gai bereziki gatazkatsuak diskurtso zein erabakiak gizarteratzerakoan: lanpostuak administrazioan (herritarren eskubideak lehenesteko beharra izan daiteke ildo egokia) eta hegoalderentzako hedapen geografikoa (udalen mugimendu demokratiko erradikala eredugarri). Dena dela, edozein gai dela ere, horra hor ideia batzuk:
- Berdintasuna, errespetua, aitortza, bizikidetza pertsona eta hizkuntzen artean: Sentimenduaz ari gara, eskubideak zuek eta guk ditugu. Elkarrekin biziko gara. Elkarren onarpenabehar dugu.
- Demokrazia, jakintza: Gehiengoaren babesa nahi dugu, gutxiengoen eskubideak errespetatuta. Hizkuntza politika sendatzaile, garatzaile eta progresiboa proposatzen dugu. Jakintza metatua dugu.
- Aberastasuna: euskara bizirik dela pertsona eta komunitate gisa anitzagoak, aberatsagoak, exotikoagoak, erakargarriagoak gara. Merkatu aukera gehiago ditugu, etxe ondoan ere.
- Ekologia, modernitatea: Apustu ekologikoa da euskararena. Euskaldunok munduarekin konektatuta gaude erabat, euskal kultura gaurkoa da. Ideologia, pertsona, hizkuntza aniztasuna gizarte heldu moderno demokratiko eta osasuntsu baten erakuslea da.
Bistan da, kontzeptu bakoitzak bere garapena eta zuzentzen den xede talderekiko egokitzapena behar dituela, belarriak goxatu eta euskaltzaleen helburuaren alde gero eta Nafartar gehiago jarriko baditugu.
Oskar Zapata Solano Euskaltzaleen Topaguneko kidea da
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.
Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]
Aurtengo Lokizaldeako Euskararen Eguna Murieta herrian ospatu dute, larunbatean, goizean hasi eta ordu txikiak handitu arte. Zita garrantzitsua eta gozagarria da Nafarroako Lizarra ondoko eskualdeko euskaltzaleentzako.
Nafarroako biztanle gehienak (% 63) "euskara sustatzearen aldekoak edo oso aldekoak" dira, eta %17 baino ez daude aurka, Xabier Erizek eta Carlos Vilchesek Eusko Ikaskuntzaren eta Nafarroako Gobernuko Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako... [+]
Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]
Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari. Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.
Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]
Iruñeko haur eskoletako zuzendariek, EH Bildu, Geroa Bai, Zurekin Nafarroa eta PSNren arteko akordioa kritikatu dute. “Murgiltze ereduaren alde egin dugu beti, baina inoiz ez da gure iritzia kontutan hartzen” salatu du Euskalerria Irratian, Garikoitz Torregrosa... [+]
Euskarazko eskaintza handitzeko akordioa erdietsi dute EH Bilduk, PSNk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroak
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Ingelera orduak handitu eta euskarazkoak murrizteko foru aginduaren kontrako helegitea aurkeztu du STEILAS sindikatuak. “Murgiltzea ataka larrian jartzen ari dira” salatu dute.
Lizarraldean euskara sustatzeko lana egiten duen Bagara elkarteak egin du salaketa: "Sorkuntzarako gaitasuna bultzatzen da eta pentsamendua kritikoa lantzen, hori guztia ikuspegi ludikotik, gozamenean oinarrituta".