Mikel Irizarri erantzunez: euskalgintza baino euskalgintzak

Gipuzkoako Foru Aldundiko Hizkuntza Berdintasunerako zuzendari nagusi Mikel Irizarrek baliatu zuen 20 urte baino gehiagoz iritzia idazten duen orri hau, Elkarrekin bide bila iritzi artikuluan errepikatzeko maiatzaren 18an Hernaniko Orona Ideo eraikinean Gipuzkoako Foru Aldundiak egin zuen ekitaldian zabaldu zuen mezua: “Euskararen biziberritze prozesua bidegurutzetik aurrera eramateko, elkarrekin bide bila gabiltza mota askotako erakunde eta eragileak; lankidetza emankorrean eta berrikuntza aldartearekin”.

Bere kargutik hedabide independente honen titularra baloratzeko adina konfiantza hartu zuen, eta Oronako aurkezpenaz Gaitzerdi blogean egin nuen kronikaren titularra “bitxia” zela adierazi zuen, ez bide zuen ulertu titularra: Euskalgintzaren zati bat eta Gipuzkoako Aldundiaren arteko lankidetza. Artikulu honekin azaldu nahi dut titularrak bigarren bueltarik gabe esaten zuena: euskalgintza ez dela bat eta bakarra, feminismoak pluralean dauden moduan euskalgintza askotarikoa dela eta politikariek argazkietan islatu nahi izaten dutena ez dela erreala, alegia, eragile batzuek ez dutela euskalgintza bere osotasunean ordezkatzen. Titularraz harago gehituko nuke, euskalgintzako hainbat eragile batuz sortzen ditugun elkarte makroen ordezkariek erakunde publiko baten ebentoan hitza hartzeak ez duela euskalgintzaren oinarriarekin sakoneko elkarlan eta batasunik adierazten bere horretan.

Aldundiak euskalgintzako hainbat eragile konbokatuz egin duen “prozesu parte-hartzailea”-ren balorazio bilkuran agerian geratu da Irizarrek artikuluan aipatzen duen lankidetza ez dela berak aipatu bezain “emankorra” izan. Hitz egiten hasterako irudikatu duten euskalgintzaren eta erakundeen arteko batasun hori ez dela hainbestekoa edukietan eta planteamenduetan, ez behintzat euskalgintza osoaren kasuan

Titularra ez zuela ulertu esan ostean, Irizarrek bota zuen titular hark “egunkari ingeles haren izenburu famatua” ekarri ziola gogora: Mantxa itsasarteko behelaino itxiak isolatuta utzi du kontinentea. Metaforaren mezua oso ondo ulertzen da baina ulertzen ez dudana da mezu hori zer helbururekin igorri digun. Ez dakit Irizarrek hain maite duen “euskalgintzaren eta erakunde publikoen arteko zubigintza” diskurtsoarekin oso ongi uztartzen den aipatutako helburua, beraz, pentsatuko dut Mantxako behelaino horren ondorioz, bakoitzaren kargutik abstraituta, bakoitzaren euskalgintza-erakunde eremutik abstraituta, partekatzen ditugun prozesu eta erabakiguneetatik abstraituta, euskaltzale anai-arrebon artean egindako txiste xalo bat dela.

Mantxako itsasartearen metaforaren edukiari buruz berriz, pista bat ematen du Irizarrek adierazpen hauek noiz egin zituen jakiteak: Oronako ekitaldia, Gipuzkoako Foru Aldundiak bi urteotan euskararen alorrean markatutako estrategiak loriatzeko egin zen, legegintzaldi erdiko autoebaluaketa marko horretan. Ebento horretan publikoki eta hedabideen aurrean aurkeztu bazuten ere, Aldundiak euskalgintzako hainbat eragile konbokatuz egin duen “prozesu parte-hartzailea” amaitu gabe zegoen artean. Irizarrek ARGIAko artikulua idatzi zuenean ere egoera bera zen. Geroztik egin da prozesu horren balorazio bilkura, eta bertan agerian geratu da Irizarrek artikuluan aipatzen duen lankidetza ez dela berak aipatu bezain “emankorra” izan. Hitz egiten hasterako irudikatu duten euskalgintzaren eta erakundeen arteko batasun hori ez dela hainbestekoa edukietan eta planteamenduetan, ez behintzat euskalgintza osoaren kasuan. Zorionez euskalgintza baino euskalgintzak daudenez, bakoitzak jakingo du Mantxako itsasartearen zein aldetan dagoen.

ARGIAn hankak lurrean ditugu eta badakigu non gauden. Mantxako kanalaz alde guztietakoekin harreman zintzoetara irekita jarraitzen dugu. Noski, bakoitza den bezala errespetatuz, baita egiten duen lana ere. Harreman horietatik sortuko dira partekatzen ditugun proiektu eta helburuak, baina une askotan helburu eta proiektuak ez partekatzea natural hartu behar genuke, eta une horietan berdin harremanak elikatzen jarraitu.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Ardi moztaileak

Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]


2024-12-11 | Itxaro Borda
Opari

Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]


Ateratzeak, elkartasunaren zirkua eta alzheimer politikoa

Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.

Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]


Behar direlako tituluak

Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]


Ez kontzeptuak

Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]


Materialismo histerikoa
Zatitzaileak

Bileretan denetarik elkartzen gara, eta bilerek berek nolakotzen gaituzte unean, bakoitzak bere rola izaten baitu, bere boteretxoa (edo haren falta), adina, bizitzako momentua. Baina beti-beti daude isiltzen direnak. Letek kantatzen zigun handitzean ikasiko genuela isilik... [+]


Teknologia
Esaten dena...

Beharbada gizakion ahultasunetariko bat gehiengoari entzuteko eta kasu egiteko dugun joera da. Ziur gure espeziearen garapenaren ezaugarri garrantzitsua izan dela, eta beharrezkoa biziraupenerako. Baina digitalizazioarekin, dugun ezaugarri horrek zaurgarriagoak bilakatu... [+]


Emakumeak, herri indigenak eta natura: giza eskubideen aldeko borrokaren lehen lerroan

Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]


Ikusezin

Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]


2024-12-04 | Maialen Arteaga
Barruko zera honi

Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]


2024-12-04 | Tere Maldonado
Biraka jarraitzen du gurpilak

Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]


2024-12-04 | Karmelo Landa
Durangok dakarrena

Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]


Teknologia
Mundu digital bortitza

Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]


Eguneraketa berriak daude