Hezkuntzaren alarmak jo du berriz. Bi albistek piztu didate argi gorria. Batetik, Ikastetxe publikoetan, murrizketak eta lan baldintzak direla-eta, greba deitu dela; bestetik, hezkuntza-ikuskaritzak izendatu behar izan dituela ikastetxe publikoko zuzendarien %40a, inor ez zegoelako ardura hori hartzeko prest.
Eta eskerrak zifra leundu egin dela. Itxura denez, azken 7-8 urtetan, %70etik %40era jaitsi da portzentaje hori. Badirudi, orain urte batzuk, pizgarri ekonomikoak eta formazioa ematen hasi zitzaizkiela zuzendariei, eta horrek txikitu egin duela eskandaluzko numero hori. Diruek eta abarrek ez dute zenbaki beltz hori gehiago jaisten ordea. Gai honetan Euskadiko Eskola Kontseiluko ordezkariari ere irakurri dizkiot adierazpen batzuk, esanez, zuzendaritza sendoek emaitzak hobetzen dituztela.
Baina tira, murrizketa arazoa al da gure haserrearen arrazoi nagusia? Izan ere, haserre horren benetako jatorria ezagutzea inportantea da irakasleon eta, batez ere, haur eta gazteen onerako. Lan baldintzen inguruan jakin dezagun EAEn daudela Espainiako Estatuko soldatarik altuenak hezkuntza publikoko irakasleen artean. Datu batzuk: lehen hezkuntzako irakasle batek 2.366 € gordin irabazten ditu hileko eta 1.300 ordutik behera lan egiten du urtean (2016ko datuak dira). Bigarren hezkuntzakoek 2.703 € gordin hilean, eta urtean, 1.000 bat lan ordu. Datu gehiagorekin hobeto osa daiteke argazki hau, bai, baina erronka beste bat da.
Aurrekoez gain, sintoma gehiago ere aspaldi antzematen da hezkuntzaren osasun ahularen erakusgarri. Esaterako, eskola porrota edota ikasleen desmotibazio sakona. Bi adierazle hauek kezka handiz bizi dira familietan. Beste desmotibazio esanguratsu bat ere gehitu behar da: irakasleek sufritzen dutena, eta bere ondorioak, eurengan eta hezkuntzaren kalitatean.
Herri bezala, lehen mailako erronka baten aurrean gaude. Interpelazio serio bat daukagu hezkuntza eragileok guri deika, ez dezagun ihes egin. Hitz-jolas batekin esanda, “elitezko hezkuntza guztiontzat” jarriko genuke helmugan.
Amaitzeko, sarri egiten dugun ariketa bat aitzakia bezala hartuta, hau da, hezkuntza arloan oso aurreratuta dabilen herrialde bati begiratzen diogunean, ez diogu bere pedagogiari bakarrik begiratu behar. Begiratu beharko genuke bertako ikastetxeen antolakuntza eredua; ikastetxe-proiektua; berrikuntzarako ausardia; hezkuntzak gizarte horrentzat daukan inportantzia; irakasle izateko bokazioa; irakasle-gaiei eskatzen zaiena; lan-baldintzak; ondo egindako inbertsio kopuruak… Gaia konplexua delako heldu behar diogu behingoz, aurreiritzi barik, eta zorrotz.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Beharbada gizakion ahultasunetariko bat gehiengoari entzuteko eta kasu egiteko dugun joera da. Ziur gure espeziearen garapenaren ezaugarri garrantzitsua izan dela, eta beharrezkoa biziraupenerako. Baina digitalizazioarekin, dugun ezaugarri horrek zaurgarriagoak bilakatu... [+]
Bileretan denetarik elkartzen gara, eta bilerek berek nolakotzen gaituzte unean, bakoitzak bere rola izaten baitu, bere boteretxoa (edo haren falta), adina, bizitzako momentua. Baina beti-beti daude isiltzen direnak. Letek kantatzen zigun handitzean ikasiko genuela isilik... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]