Bibotea jartzea baino gehiago

  • Gizon maskulino bat irudikatzen duen emakume bat, performance bat egiten ari dena, inpaktua bilatzen duena, genero arauak puskatzen dituena eta kontzientzia feminista duena. Hori da Drag King bat.

Kattalin Miner (burezurdun bisera beltzarekin) eta Josebe Iturrioz (eskuinean, gorbatarekin), Medeak kolektiboak webgunean plazaratutako artxiboko irudian.
Kattalin Miner (burezurdun bisera beltzarekin) eta Josebe Iturrioz (eskuinean, gorbatarekin), Medeak kolektiboak webgunean plazaratutako artxiboko irudian.

Drag Kingek oinarrian genero arauekin hautsi nahi dute. Queer teoria dute oinarri eta performancea helduleku. Emakume* Abertzaleon Topaketa Feministak antolatu zituen Bilgune Feministak pasa den maiatzean. Bertan, Medeak kolektiboak Drag King tailerra eskaini zuen, Kattalin Miner eta Josebe Iturriozek gidaturik. Arlo praktikoa lantzeko apenas eman zuen denborarik, testuinguru eta balore batzuetan kokatzea lehenetsi zutelako. “Gizartearen arabera, zer da emakume egiten nauena? Alua. Zer gizon? Zakila. Hori eta horren baitan sortutako etiketa guztiak dira laburrean genero eraikuntza”, hasi zen Iturrioz.

Jaso dugun hezkuntza medio, aludun eta zakildunek jarrera desberdinak hartzera ohitu gaituzte. Emakume femeninoak eta gizon maskulinoak baitira sozialki eta kulturalki gorpuzkera “normalak”. Hori eraikitako zerbait dela aldarrikatzen du feminismoak, botere harreman batzuen baitan dagoelako. “Titiak estaltzen ditugunean eta zakila jarri, jendeak hori eraikuntza faltsua dela esan dezake, plastikoa dela. Baina feminitatea ere eraikitako zerbait da, artifiziala”, dio Minerrek. “Europari ez zaio interesatzen emakume libreak egotea”, jarraitu du Iturriozek; “horregatik hil zituzten sorginak, kapitalismoak nahi ez zituen emakumeak zirelako. Gerora, interesatzen zaien emakume motak sortu dituzte: esanekoak, beldurtiak, alaiak...”.

Drag Kingak arazo baten aurreko erantzunak dira, gorputzen bidez islatzen direnak. 60 eta 70eko hamarkadetan izan zuen eragina azpimarratu dute. Mugimendu artistiko eta politikoa izan zen.

Drag King bakoitzak maskulinitarearen ikuspegi desberdina islatzen du. Tailerrean azaldu zuten “kontrolaezina” den parodia dela, eta horregatik izan direla maiz kritikatuak: “Barruan duzun kaka guztia ateratzen da. Normala. Urte asko daramatzagu matxiruloak aguantatzen eta hau guztia horren isla da”, mintzo da Iturrioz. Emakumeok maskulinitatea aukeratzen dugunean ondokoa deseroso sentiarazten dugula gehitu du Minerrek.

Era berean, maskulinitatea boterea dela diote eta, finean, hori ere gorpuzten dugula. “Baina emakume maskulinoak sortzen direnean ez da maskulinitate boteretsurik sortzen. Ez dira gorputz pribilegiatuak, kontzientziadunak baizik”.

Nola gorpuztu?

Batetik, azaleko aldaketa batzuk egin behar dira: moztu eta txikitutako ilea bizarra jartzeko, benda bularrak estaltzeko, kondoia eta algodoia zakila egiteko, arropa berezia jantzi... “Traje maskulinoa janztean, zeharo aldatzen da emakumeen jarrera eta hori ikustea oso aberasgarria da”, dio Iturriozek. Hain justu, jarrera aldatzea da funtsezko bigarren osagaia: ibilera, hitzak, begirada... “Neskek ez dakigu gorputza maskulinizatzen, kodigo guztiak lapurtu dizkigute. Ez dakigu eskua ematen, saiatu arren bi muxu jasotzen baititugu beti”, nabarmendu du Minerrek.

Drag Queenak, normalean, banaka eta eszenatokian azaltzen diren moduan, Drag Kingak aberasgarriagoak dira taldean, maskulinitatea areagotzen delako.

Honekin guztiarekin genero arauak hautsi eta zirrara sortzea dute helburu: “Hamar bat minutuko inpaktua izango da, eta kritikak sortuko ditu. Baina jada sortu da eztabaida edo txip aldaketa ingurukoengan”, esan digu Iturriozek. “Lau kabroi ikus ditzakegu, baina atzean lau pertsona daude. Lau feminista genero eraikuntzari eta mina eman digunari egurra ematen”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gorputza
“Menopausia patologizatu beharrean, etapa baten parte gisa bizi behar dugu”

Sexologian eta zoru pelbikoan aditua den Juncal Alzugaray Zurimendi fisioak zenbait gako eman ditu klimaterioa eta menopausia hobeto ulertzeko.


Gorputz hotsak
“Bidea moztu da eta hutsune batean gaude”

Igeriketa, patinetean ibiltzea eta irakurtzea gustuko ditu Leire Manzanares Etxeberriak (Donostia, 2005). Garapenaren nahasmendua dauka eta Zereginak Ikasteko Gelan (ZIG) dago. Gurasoekin batera informazioa bilatzen aritu da ikasten jarraitzeko aukerak aztertzeko, baina oztopoz... [+]


2024-11-05 | Estitxu Eizagirre
Garbiñe Larrea "Kosmetikoak sendabelarrekin" liburuaren egilea:
“Kosmetiko industrialak gure sistema hormonala hackeatzen ari dira eta horren aurrean baliabideak eman nahi izan ditut”

Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua aurkeztu du azaroaren 7an Donostian. Azala, ilea eta gorputzeko hainbat atal garbitzeko eta zaintzeko behar ditugun produktuak guk geuk egiteko argibide eta informazio osoa ematen du liburuak. Auzi hau ez da azalekoa,... [+]


Gorputz hotsak
“Harrotasunaren eta lotsaren arteko gatazkan bizi naiz”

Artea eta zientzia elkarrengandik oso urrun egon daitezkeela dirudien arren, biak gustuko ditu Maider Mimi (Maider Triviño) zientzialari eta artistak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1997). Ikerkuntzan, antzerkian, musikan, bakarrizketetan, poesian eta beste gauza askotan dabil... [+]


Gorputz hotsak
“Batzuetan beldurra ematen du zer datorren galdetzeak”

Xumea, alaia eta energia handikoa da Olga Garate (Iruñea, 1964). Bizikletan ibiltzea dauka pasio eta familia da bere lehentasuna. Erizain laguntzailea da, eta lana “izugarri” gustuko duen arren, behin betiko lanerako ezintasuna eman diote, minbizi kronikoa... [+]


Gorputz hotsak
“Lehen, itsuak etxean gorderik zituzten”

Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]


Gorputz hotsak
“Oso arriskutsua da pentsatzea edonork irakatsi dezakeela zeinu hizkuntza”

Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]


Gorputz hotsak
“Desgaituontzat oso gertu eta oso urrun dago itsasoa”

Sentsibilizazio saioen, hitzaldien eta sare sozialen bidez aktibismo antikapazitista egiten du Juncal Cepedak (Irun, Gipuzkoa, 1986). Txikitan ez du erreferente desgaiturik izan, eta besteei laguntzeko eta erreferenteak sortzeko egiten du dibulgazioa. Sare sozialen bidez,... [+]


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


Gorputz hotsak
“Erotikan ere, ez dugu lortzen produkziotik ateratzea”

Desiraren, genero identitatearen eta erotikaren ikuspegia zabaltzeaz mintzatu da Igor Nabarro sexologoa. Nerabezaroan muineko lesio bat izan zuen, eta hori dela-eta zalantzan jarri zituen maskulinitatea eta sexualitatea. Salatu du istripuaren ostean ez zuela inongo heziketa... [+]


Gorputz hotsak
“Baimenik eskatu gabe interbentzio kirurgiko ugari egin zizkidaten”

Aktibista intersexa* eta DJa da Marikarmen Free (Baena, Espainia,1984). 2003. urtean sistema psikiatrikoaren kontrako borrokan hasi zen, eta gaur egun bide beretik doa Insania kolektibokoekin. Martxoan, Iruñeko Katakraken egindako “Zapalkuntza psikiatrikoa eta... [+]


Gorputz hotsak
“Fibromialgiaren okerrena da ingurukoek ez sinistea”

Batzuentzat ikusezina eta sinesgaitza bada ere, fibromialgia existitzen da, eta berrehun sintoma baino gehiago daude gaitzari lotuta. Horietako batzuk jasaten ditu Edurne Iribarrenek (Otsagabia, Nafarroa, 1954) eta nabarmendu du eragin “handia” dutela egunerokoan:... [+]


Eguneraketa berriak daude