Bazen behin auzo txiki bat, hiri txiki baten eta erreka lehor baten magalean bizi zena. Aspaldidanik, dirugileak izeneko talde batek agintzen zuen munduan. Dirugileek pertsonen lana behar zuten dirua egiteko, eta horrela sortu zen auzoa, hiriko lantegietara etorritako familiekin. Produktuak ekoiztearen truke langileei soldata ematen zitzaien, eta soldata hori atzera eurek egindako produktuak erosteko erabiltzen zuten, benetan ekoizteak balio zuena baino dezente garestiago. Hori zen dirugileek dirua pilatzeko zuten bidea. Denboraren joanarekin, alabaina, dirugileek mauka berria topatu zuten: poltsikoak betetzeko modu errazena etxeak salerostea bihurtu zen. Neurrigabeko sektore bat bazen, hura etxebizitzarena zen. Orduan, dirugileek ikusi zuten auzoa hustea zela errentagarriena, bertan garesti salduko ziren etxe berriak egin ahal izateko. Eta auzoa ia hutsik utzi zuten.
Diru-goseak ez zuen mugarik. Etxebizitzaren prezioek gora eta gora jarraitzen zuten. Jendeak etxeak erosteko dirurik ez zuenez, dirua ere saldu egiten zitzaien, bizi artean diru hori ordaintzen egotearen baldintzapean. Baina une batetik aurrera askok ez zuen zorra ordaintzeko adina diru, eta eraikitako sistema osoak eztanda egin zuen. Eztanda horren harira, auzoan egitekoak ziren proiektuak etenda geratu ziren.
Egoeraren krudela berriro ere langileek ordaindu zuten, soldatak murriztu zitzaizkien, lantegi asko itxi eta beste batzuk tokiz aldatu zituzten. Jendeak ezin zuen lanik topatu ezta etxerik eskuratu ere. Herritar guztiei esaten zitzaien ez zegoela beste biderik, euren helburua kosta ahala kosta lana topatzea izan behar zuela, miseria baten truke bazen ere, eta gero etxea lortzeko sorgin-gurpilean berriro jaustea, bizi arteko zorra hartuta.
Erakunde publikoetako kudeatzaile askok espazio aske eta autogestionatuekiko duten ezinikusia ez da kontu berria. Eta honako galdera egin beharko genuke: zergatik egiten zaizkie horrelako proiektuak hain deseroso?
Orduan abiatu zen auzogileen ekimena. Ez zuten sinesten bizimodua antolatzeko era bakarra dirugileek markatutako hura zenik, eta bizigabe utzitako auzoko etxeetan sartu ziren. Elkarlanean sinesten zuten, eta bazekiten banaka gutxi batzuk baziren ere, elkarri lagunduta beste modu batean biziraun zezaketela. Euren lanari esker, auzoa birmoldatzen eta beharrezkoak zituzten gauzak ekoizten joan ziren pixkanaka. Erakutsi zuten bazela gauzak egiteko beste modu bat, justuagoa, pertsonen ongizateari eta euren arteko berdintasunari begiratzen ziona eta ez diruari. Eta hutsik geratutako auzoari bizi berria eman zioten, dirugileen sistema ankerretik at. Hasieran hamar zirenak, hogei bilakatu ziren, eta gero ehun, eta proiektua hazten eta hazten joan zen, eta auzolanean zoriontsu bizi izan ziren urte luzez.
“Eta hala bazan ala ez bazan… Ez, ez zan”. Umeei kapitalismoa azaltzeko eta esperantzarako izpia emateko ipuin polita izan zitekeen aurreko hori, Errekaleor auzoko egoera eta Gasteizko Udalaren asmoak ezagutuko ez bagenitu. Erakunde publikoetako kudeatzaile askok espazio aske eta autogestionatuekiko duten ezinikusia ez da kontu berria. Eta honako galdera egin beharko genuke: zergatik egiten zaizkie horrelako proiektuak hain deseroso?
Nik funtzio publikoa ulertzen dudan moduan behintzat, ordezkari publikoek harro egon beharko lukete euren herri edo auzoetan horrelako dinamikak pizteaz, eta horien bidelagun izan beharko lirateke, ez etsai. Interes espekulatiboak alde batera utzita, agian erakunde horien mugak ageriko egiten dituztelako izango da, askoz baliabide gutxiago edukita, borondate eta elkarlan hutsez, funtzio publikoaren hutsuneak betetzen baitituzte bertan sortzen diren egitasmo askok. Bazen behin, bada gaur:
Errekaleor bizirik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]
Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]
Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]
Iragarki batek mugikorrean salto egiten dit aspaldion. Nire mundua koloreztatuko duela egiten dit promes. Aplikazio horrekin milioidunek bezala erosi ahal izango omen dut. Produktu merkeak, oso merkeak, baita doakoak ere. Momentu historiko soziologikoak eskatzen duen... [+]
Badira kontzeptuak bolada batzuetan edonon agertzen direnak, mantra ere bilakatzen direnak. Berez positibo eta beharrezko moduan agertzen zaizkigu, eztabaida gehiegirik gabe eta haiei buruz ia pentsatu gabe. Iruditzen zait mantra horietako bat nazioartekotzea dela, jatorria... [+]