Gobernantza eredu berriak lantzen
Elikadura subiranotasuna lantzea eta lanketa horretan genero ikuspegia ere txertatzea. Hori da Mugarik Gabe Nafarroa, Mundubat eta IPES fundazioek elkarlanean abiatu duten proiektuaren ideia nagusia. “Elikadura burujabetzaren eta genero berdintasunaren ikuspegitik, gobernantza lokal eta transformatzaile baterantz” izenburupean, Nafarroako bost merindadetatik pasatuko dira proiektuko kideak. Urtarrila Lizarraldean eta otsaila Tafallan pasatu ondoren, martxoan Tuteran izanen dira eta maiatzera arte ez dira geldituko: Zangozara eta Pirinioaldera eta Iruñeko eta Nafarroa iparraldeko merindadeetara eramanen dute proiektua.
Elikadura burujabetza batetik…
“Elikadura burujabetzaren gainean solas egitea da gure helburua, gaia mahai gainean jartzea”, azaldu digu Maialen Chantre Irazoki Mugarik Gabeko kideak. Gaia erakunde publikoetan diharduen jendearekin lantzea ezinbesteko iruditzen zaie, horregatik garrantzia berezia eman diote udaletako teknikari, zinegotzi nahiz alkateek ere prozesuan parte hartzeari.
Hasieratik zonalde bakoitzeko eragileekin eta garapen agentziekin harremanetan egon dira proiektuko kideak, elkarlana bultzatzeko. Merindade bakoitzean instituzioetako jendearekin formazioa, “Baratza kritikoa” erakusketa eta azoken eragin sozioekonomikoak aztertu berri dituzten EHUko ikerlarien hitzaldia ari dira antolatzen.
…genero berdintasuna bestetik
“Proiektuan egin dugun lehen gauza eskualde bakoitzeko lehen sektoreko emakumeekin elkartzea eta tailer bat egitea izan da”, kontatu digu Mugarik Gabeko kideak. Egunerokotasunean dituzten oztopoak biltzea, baina batez ere sektore barruan emakume izateagatik dituzten gainkargak jasotzea da helburua. Bost tailer egin dituzte guztira, eta 40 emakume inguruk hartu dute parte. “Eskualde bakoitzeko emakumeekin egindako tailerretan ateratako arazo eta kezkak helarazten dizkiogu toki horretako instituzioei”, dio Chantrek.
Ideia, orain, bildutako informazio guztiarekin dokumentu bat osatzea da, edonorentzat eskuragarri jartzeko eta instituzioetara eta Nafarroako Gobernura bidaltzeko. Hori osatu bitartean, falta diren eskualdeetan gaia lantzen jarraituko dute, elikadura sistemaren antolaketa aztertzen eta horren aurrean dauden alternatibak lantzen.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]