“Pertsona ‘birziklatuak’ gara Sustraiak Habitat Design kooperatibako kideak: lan industrialagoetatik gentozen, baina krisia eta beste arrazoi batzuk medio, bestelako bideak jorratzeari ekin diogu”. Eber Egino kooperatibako kidearen hitzak dira. Lorezaintza eta nekazaritza ekologikoa ikasi zuen berak, eta duela urtebete inguru jarri zuen martxan kooperatiba beste bi kiderekin batera: kimikaria lehena eta paisaia-pintore eta aparejadorea bigarrena.
Biziberritzea helburu
Habitatak biziberritzea da Sustraiak Habitat Design taldearen helburu nagusietako bat. Lurraldearen ikerketa lana egiten dute lehenik, lur horren beharrak zeintzuk diren jakiteko. Ateratako infor-mazioarekin, kooperatibak lurraldearentzako planteamendu oso bat egiten du. Orain, adibidez, Arabako Añanako kuadrillan dute martxan proiektua. “Permakulturatik lurralde horren kudeaketan egon daitezkeen aukerak aztertuko ditugu, eta batez ere, bertako errekurtsoak balioan jarri”, azaldu digu Eginok.
Administrazioarentzat ez ezik, nekazari txikientzat ere jarduten du kooperatibak. Lur-zati txikien kasuan, hidrologia aldetik sistema eraginkortzen saiatzen dira, baita mikrobiologia bidez eta oinarri ekologikoak erabiliz alorren emankortasuna berreskuratzen ere. “Egungo nekazaritza eta abeltzaintza oso erasokorra da lurrarekin eta pertsonekin. Kimiko guztiak kentzea eta aipatutako beste bide horiekin emankortasuna bilatzea da gure lana”.
Baso jangarrien ikastaroa
Kooperatibak antolatutako azken ekimenen artean, otsailean Suakin elkartearekin batera Etxalarren egin berri duten baso jangarrien ikastaroa dago. “Berez ez da baso bat, baizik basoa eredutzat hartzen duen nekazaritza mota bat”, dio kooperatibako kideak. Basoko sistema “kopiatzen” dute emankortasuna handitzeko. Geruza ezberdinetako zuhaitz, zuhaixka eta fruta-arbolak landatzen dituzte, eta animaliak sartzen (ardiak, behiak, oiloak...) ongarri sistemaren zikloa ixteko. Dibertsitate –eta aldi berean emankortasun– handiko sistema izan ohi da baso jangarria.
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]