Lurrarekin bat sorkuntza bultzatuz
“Otarregintza ekintzailea”. Izenburu kurioso horrekin topo egin dut postontzi elektronikoan. Ozaetako (Araba) Garaion Elkarteak abenduaren 17tik urtarrilaren 18ra bitartean martxan jarri duen ikastaroa da. “Arkitektura eta diseinu berdeentzako aukera berriak” azpitituluarekin abiatu dute, langabetuentzako.
Lanbide zaharrak, lan aukera berriak
“Plastikoa iritsi aurretik Euskal Herrian oso lan garrantzitsua zen otarregintza, eta hori berreskuratzea eta bide berriak ematea da ikastaroaren helburuetako bat”, kontatu digu Amaia Gabilondo Garaion Elkarteko kideak. “Josteko” hainbat teknika ikasiko dituzte parte hartzaileek, erabilitako materialaren arabera: zumea, hurritza, gaztainondoa, lastoa… hamaika dira otarregintzan erabil daitezkeen zuhaitz-landareak.
Behin “josteko” oinarrizko teknikak ikasita, hesiak egingo dituzte ikasleek. Zumearekin itxituak, txabolak, gerizpea emateko txokoak, aterpeak, igluak… forma eta egitura ugari sortu dituzte Garaionen lehenagotik. “Ikastaroko azken hiru egunetan eskola bateko jolas parkean gure proiektua eginen dugu, orain ari gara eraikiko duguna pentsatzen, eztabaidatzen eta diseinatzen”, azaldu digu Gabilondok. Ikastaroan, gainera, nazioarteko artisau eta artistekin elkarlanean aritzeko aukera izanen dute.
Natura, sorkuntza eta ondare soziala
Duela zortzi urte sortu zuten Ozaetako Garaion elkartea, lehenagotik martxan jarriak baziren ere. Hasieratik, naturarekiko harremana bultzatzea, sorkuntza gizarteratu eta pertsonengan piztea eta ondare soziala (auzolana, euskara, lanbide zaharrak…) balioan jartzea izan dira bere helburu nagusiak. Hamaika ekimen, ikastaro, tailer nahiz jarduera antolatu dituzte bide horretan geroztik. Esate baterako, urtero antolatzen duten Agroekologia ikastaroa abiatu dute aurten ere, abenduaren 19tik aurrera.
“Nekazari asko bisitatzen ditugu, esperientziak gertu-gertutik ezagutzeko eta gaur egungo laborarien bizimodua ikusteko”, dio Gabilondok. Egungo gizartean duten aitortza falta ere azpimarratu du Garaiongo kideak.
Indar berezia jartzen ari dira azken aldian sorkuntzan: “Sorgingunea (Sortzaileentzako Gunea) euskaraz sortzen duen edo euskaraz sortu nahi duen jendeari irekita dagoen espazioa da. Entseguak egitera edota sormen prozesuak bertan bizitzera etortzeko, gure etxeko ateak zabalik daude”, dio Gabilondok, gogotsu.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.