“Kirol ekitaldi handiak gai dira euren kabuz mantentzeko, ez dute laguntza publikorik behar”


2016ko urriaren 26an
"Uste dut administrazioak eliteko kirola lagundu beharko lukeela, baina profesionala ez, enpresa bati zor zaiolako".Raul Bogajo / Argazki Press

Kirol talde profesionalak beste enpresa baten moduan tratatu beharko liratekeela aipatu izan duzu, eta orain arte gizartean erabat onartuta zegoela klub horiek diru-laguntza publikoak jaso eta zorrak izatea.

Urtetan, enpresek eta kirol talde profesionalek ez dute tratu bera jaso, zentzu askotan, izan kontratazioan, zerga kontuetan… Adibide moduan: langileen zirkulazio askeari betoa jartzen zitzaion, Europar Batasuneko (EB) Justizia Auzitegiak 1995ean Bosman Legea onartu zuen arte [ikusi koadroa]. Bestetik, aipatu behar da Gizarte Segurantzarekin edo Ogasunarekin pilatutako zorrak barkatu izana, edota klub eta jokalariek jasotzen duten tratu berezia.

Enpresa handiek kirolarekin bat egitea ohikoa da: Kutxabank Athletic eta Realaren babeslea da, 2016ra arte Euskadiko Kutxa izan da Baskoniarena... Zer iritzi duzu horren inguruan?

Enpresa handiek erantzukizun soziala dute, bide desberdinetatik gauza daitekeena. Horietako bat baldin bada kirola babestea, ongi iruditzen zait. Baina zalantzak ditut hartzailea kirol profesionala izan beharko ote litzatekeen, beste parametro batzuen arabera funtzionatu beharko lukeelako. Kirol profesionala babesteagatik enpresa pribatuek ez lukete pribilegio fiskalik izan behar [49/2002 Legeak arautzen dituen zerga-onurez ari da].

Esan ohi da kirol talde batzuek gizarteari ekarpen sozio-ekonomiko handia egiten diotela, eta laguntza publikoak jasotzea justifikatzen duela horrek.

Nire ustez soilik ekitaldi handiek eta kirol batzuetako zenbait txapelketak dute inpaktu sozio-ekonomikoa. Eta ekitaldi horiek gai dira euren kabuz mantentzeko, ez dute laguntza publikorik behar. Babes instituzionala jasotzea zuzen ikusten dut, baina termino ekonomikoetan egitea ez.

Zentzu horretan, futbola beti irabazle. Gurpil baten modukoa da: diru mugimendua nork sortu, instituzioek hura lagundu, horrek diru-mugimendu handiagoa ekarri, gehiago lagundu...

Argi dago futbola dela inpaktu sozio-ekonomiko handiena duen kirola, baina hain justu horregatik, bere kabuz mantendu beharko litzateke. Ez du laguntzarik behar, autofinantzatu ahal izateko nahikoa diru-sarrera sortzen du.

Uste dut administrazioak eliteko kirola lagundu beharko lukeela, baina profesionala ez, enpresa bati zor zaiolako.

San Mames, Anoeta… diru-laguntzen auziak zalaparta eragin du azkenaldian, krisia lehertu zenetik bereziki.

Kirol taldeak gainerako enpresak bezala tratatu beharko lirateke, aurrez esan dudan moduan. San Mames eta Anoetaren kasuak ez dira berdinak. Aurrenekoak jabego pribatua du eta klubak hartu beharko luke bere gain obren kostua, beste edozein fabrikak bere instalazioak berritu eta handitzean egin ohi duen bezala. Anoetaren jabea ordea Donostiako Udala da; botere publikoari dagokio ikertzea espazio hura eraldatzea behar ote den, komunitateak erabili beharko lukeela kontuan izanik betiere.

Ia dena balio ekonomikoetan neurtzen den garaiotan, zein beste faktore hartu beharko litzateke kontuan?

Bizitzako gainerako esparruetan bezala, musikan edota artean adibidez, gai ekonomikoaz gain beste balore batzuk hartu behar dira aintzat. Ezer baldin badakigu, ariketa fisikoak osasunean onura handiak dakartzala da, kirola bere horretan baino harago doazenak.

Unibertsitateak zein paper jokatzen du honetan guztian?

Gizarteko beste edozein sektorek bezala, unibertsitateak eztabaidatu egin behar du hausnarketa sakona behar duten gaien inguruan, eta kirola horietako bat da.

‘Bosman’ eta ‘beckham’ Legeak, aberatsenen zerbitzura

Jean Marc Bosman futbolari belgikarraren auziak kirolarien zirkulazio askea ekarri zuen: 1995ean Europar Batasuneko (EB) jokalariek “atzerritar” izateari laga eta “komunitario” izaera hartu zuten, eta “libre” geratuko ziren futbolariengatik taldeek ez zuten kalte-ordainik gehiago jasoko. Epaiak klub aberatsenei egin die urteotan mesederik handiena, munduko jokalaririk onenak fitxatu ahal izan dituztelako, naziotasuna edozein izanik ere. Auziak futbolaren eta oro har kirolaren mundua irauli zuen. Ziurrenik, orduan hasi zen futbola gaur egun nagusi den negozio izaera sarri kritikatua bereganatzen, Madril, Bartzelona, Juventus, Milan, Bayern, Manchester, Arsenal eta Chelsea bezalako erraldoien jardunak hauspotuta. Liga handienetako talde apalagoek koska bat behera egin zuten, eta Europako liga ez hain indartsuetako edota Amerikako klubek ikusi dute euren jokalari onenak talde handi horiek fitxatzen dituztela.

Eta Bosman aipatuta, ezin Beckham Legea ahaztu. PSOEren Gobernuak onartu zuen 2005ean, 687/2005 Errege Dekretua izenpean. Espainiako Estatuko enpresa handiek baliatu ahal zituzten pribilegio fiskalak eskaintzen zituen arau horrek: prestakuntza maila altuko langile atzerritarrei zerga baxuagoak ezarri zitzaizkien, zientziaren edota ingeniaritzaren sektoreko profesional kualifikatuak erakartzea xede. Futbol taldeak ohartu ziren izar handiak fitxatzeko egundoko abagunea eskaintzen zuela, eta halaxe hasi ziren, klub aberatsenak bereziki. Lege honetara atxiki zen lehendabizikoa David Beckham izan zen, hortik izena.  Jokalari britainiarrak eta gainerako galaktikoek,  ikaragarrizko soldata zeukaten horiek, 1.000 euro kobratuko balute bezala ordaintzen zioten Ogasunari. Legea 2010ean indargabetu zuten.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kirola
2025-01-15 | Jon Torner Zabala
Euskal selekzioa
Ofizialtasuna lortzeko bidean, zirrikitua zabalik?

Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzera bidean urratsa eman du Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak, Euskadiko Federazioa eskubide osoko kide izatea onartuta. “Lorpen historikoa da”, zioen Euskadikoak pasa den abenduaren 28an, baina zuhurtziaz mintzo zen,... [+]


2025-01-13 | Jon Torner Zabala
Euskal Selekzioa Orain osatu da, Frantzia edo Espainiako selekzioei uko egiten dioten pilotariak babestea helburu

Lapurdiko Makean egin du Euskal Selekzioa Orain elkarteak lehenengo biltzar nagusia. Iazko udan Frantziako selekzioarekin jokatzeari uko egin ziotela iragarri zuten Ipar Euskal Herriko hamabost pilotarik osatzen dute gaur gaurkoz ekimena, zeinak helburu duen, besteak beste,... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Lortu da. Lortu duzue! Lortu dugu. Zorionak eta eskerrik asko

Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Onintza Enbeita
Garazi Murua. Taldeko kapitaina
“Gabarra ez da gizonezkoen sinbolo esklusiboa: guztiona da”

2002an ikusi zituen lehenengoz hamaika emakume kamiseta zuri-gorriarekin San Mamesen. Bere ametsa egia bihurtzeko aukerak errealak zirela ulertu zuen Garazi Muruak. Athleticeko nesken taldeko kapitaina izatera iritsi zen, baina lesio batek behar baino lehen ekarri dio... [+]


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak

Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.


2025-01-02 | Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu

Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]


Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: “Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!”

Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]


2024-12-30 | Jon Torner Zabala
Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzeko lehen urratsa, Nazioarteko Pilota Federazioak haren alde bozkatuta

Euskadiko Euskal Pilota Federazioa eskubide osoko kide izatea onartu du Nazioarteko Pilota Federazioak, larunbatean Iruñean egindako batzarrean. Ofizialtasuna lortzeko bidean urrats handia da, "lorpen historikoa", Euskadiko Federazioak adierazi duenez, baina... [+]


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Frantziara eta Espainiara bidean

Azaroaren erdialdean ARGIA komunikabidearen efemeridearen bitartez gogoratu dut espainiar selekzioan jokatzen jarraitzeko ukoa duela 25 urte egin nuela. Efemeride horrek atzera begiratzeko eta hausnarketa egiteko aukera eman dit.

Nazioarteko Kirol lehiak herrialdeen arteko... [+]


Ertzaintzari “erantzukizunak” eskatu dizkio Realak, foam jaurtigailuz zaurituriko zalearen kasuan

Jokin Aperribay Real Sociedadeko presidenteak azaldu du gertaturikoa “argitzeko” eskatu diola Polizia autonomikoari. Zauritutako Amaia Zabarteren familiak klubari egotzi dio publikoki ez gaitzestea erasoa.


Eguneraketa berriak daude