Borrokalariaren lasaialdia
Jill Murphy
Ilustrazioak: Jill Murphy
Itzulpena: Manu López Gaseni
Pamiela, 2016
28 orrialde
Jill Murphy idazle eta ilustratzaile ingelesa nahiko ezaguna da nazioarte mailan, baina oker ez banago, hauxe dugu bere lehen lana euskaraz. 1986an argitaraturiko lan honek, gainera, egile honen bilduma ezagunenaren baitan kokatzen da: The Large Family (Familia handia).
Bost minutuko lasaialdia izenburuak berak adierazten duen bezala, horixe dugu album honen gakoa. Itzel andreak bost minutu nahi ditu berarentzat, bakarrik, atseden hartzeko, lasai egoteko... eta nahi horren inguruko kontakizuna dugu Murphyk era umoretsuan eskaintzen diguna.
Liburuko azalean eta hau pasa bezain pronto irakurleak ikus dezakeen bezala elefante familia bat dugu liburuko protagonista; pertsonifikaturiko elefanteak, hain zuzen. Eta kontakizunean sartu aurretik badira protagonista horien jokabidearen inguruko hainbat pista: umeak amari jarraika, txikiena katilua buruz behera hustuta… Eta, hain zuzen, horixe bera da, ume bihurri eta jolasti, nekaezin batzuk, amak ikusten dituena sukaldean. “Umeak gosaltzen ari ziren. Hura ez zen, ez ikuskizun ederra”. Hitz horiekin ekiten dio egileak narrazioari; irudietan, aldiz, informazio osagarria dugu, ama etsituta, umeak bihurrikerietan, sukaldean anabasa eta zikinkeria.
Itzel andreak, horrela du izena elefante amak, erretiluan bere gosariko gauzak eta egunkaria hartu, eta sukaldetik irten nahi du isilik, “ezari-ezarian”. Eten egin behar du une batez ume horiekin eta bainugelara joatea erabakitzen du: “Bost minutuko lasaialdia behar dudalako, zuek gabe”.
Umeek, baina, badute horrela sen berezia, nahi ez duguna, eskatu dugunaren kontrakoa egitekoa. Eta horixe da amari, Itzel andreari, gertatuko zaiona. Lehenik zaharrena, musika jotzen, ondoren erdikoa, ipuina irakurtzen, eta azkena txikiena jostailuak eskaintzen, hirurak agertzen zaizkio amari bost minutuko lasaialdi horretan.
Irakurleak aurreikus dezakeen bezala amaren lasaialdiak ez du asko iraungo, are gutxiago hiru umeek baineran sartzea erabakitzen dutenean.
Modu umoretsu batean Jill Murphyk, ilustrazioetan indar handia jarriz, normalean amek jasaten duten lan etengabearen irudia eskaintzen digu; eta ama diot, aitaren irudia ez baita liburuan ageri.
Itzel andrea haserre azaltzen zaigu hiru umeak baineran jolasean ari direnean, berak alde egin behar duenean, eta haserre sukaldera doa esaten dienean: “Bost minutuko lasaialdia behar dudalako, zuek gabe –esan zuen Itzel andreak–. Horregatik”.
Amaieran, berriz, ama ikusten dugu sukaldean, lasai antzean; baina ez bost minutuko lasaialdian: “Behera joan zen, eta han hiru minutu eta berrogeita bost segundoko lasaialdia izan zuen, umeak berarengana berriro etorri baino lehen”.
Egia esan, batzuetan hiru minutu eta berrogeita bost segundo ia-ia bost minutu direlako.
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
Joan Tartas (Sohüta, 1610 - heriotza data ezezaguna) ez da gure letren historiako idazle famatuenetarik eta, hala ere, ediren dugu gauza onik “pieza mendre” honetan, zeinaren titulua, onar dezagun hasieratik, ez den segur aski mundu honetan paraturiko izenburuen... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Donostiako Okendo kaleko liburu-denda mitikoaren lokala salgai jarri dute eta erreleboa hartuko duen talde bat prest agertu ezean, ateak itxiko ditu. Liburu-dendako arduradunek ARGIAri azaldu diotenez ez da erraza izan erabakia hartzea, baina jabeetako batzuek erretiroa hartzeak... [+]
Begi bistaz zentzugabea dirudien eztabaida batekin hasten da zutabea: 2024 gure literatur ale horietako bat balitz, nola deituko zeniokete?
Erantzunik topa ezean, ordu erdi ematea aurtengo bizipenei begira; Instagrameko artxibatuetan sartu lehenik, eta Twiterrera pasa horiek... [+]
Ez dut maite aterkia partekatzen ez dakien jendea. Ez dut maite azkarregi ibiltzen den jendea, ni ez naizenean; ez eta polikiegi ibiltzen dena ere (tira, horiek pixka bat bai, baina pixka bat bakarrik). Ez dut maite autobusean pasilloaren aldeko eserlekuan esertzen den jendea... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Mila lan egitetik bizi dira, sarri, marrazkilari eta ilustratzaileak. Ezaguna da sektorearen aspektu hori. Prekarietatea deitu ahal zaiona nagusiki; ikusezina izatea ere bai. Paula Estévez (Donostia, 1984), esaterako, ARGIAn ikusi izan dugu azken bost urteotan, sarri... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Abenduaren 5ean ikasleei eta irakasleei zuzendutako tailer, hitzaldi eta ikuskizunak izango dira azokan. Dinamiken bidez sortzaileak ezagutu eta eurekin harremanetan jartzeko moduko aukera ere izango da. Edukiera guztia bete da jada ikasle goizerako. ARGIAk eskaintza zabala... [+]