Mari Paz Arrula naiz, tafallarra, eta adin guztietako beste 150 emakume baino gehiago bezala gure herriko taberna bateko komunean grabatua izan nintzen, lokalaren jabeak jarritako kameren bidez.
Bertako langileak ohartu ziren trikimailuaz eta haiek izan ziren nagusia salatu zutenak. Txalotzekoa iruditzen zait haien jarrera ausarta, lanpostua kolokan egonda ere egoera ez estaltzeagatik.
Gertaeraren berri izan genuenean, kasuan inplikatutako guztiak elkartu ginen, zer egin eztabaidatzeko. Ez da batere egoera erraza izan, herri batean, guztiok ezagunak izanik, oso zaila baita salaketa jartzea. Nahi ala ez, erasotzailearen familia eta ingurukoak ere zipriztintzen ditu kasuak eta prozesua gogorra izan da.
Gainera, gaia delikatua da, denok ez dugulako berdin pentsatzen; eta norberak bere hautua egin du. Batzuek nahiago izan dute ezikusiarena egin eta lehenbailehen gaia ahantzi; beste batzuk, aldiz, publiko egitearen aldekoak izan gara.
Askok oso gaizki pasa du eta irudi horiek non eta noren eskuetan egon daitezkeen pentsatze hutsak beldurtu egiten ditu. Horrez gain, halako kasuen ondorioz jendartean mesfidantza sortu da eta emakume askok aldagela, dutxa eta komun publikoetan segurtasun eza sentitzen du.
Historikoki emakumeon intimitatea jomugan egon da, eta horren adibide dira zelata-zuloak. Baina teknologia garatzen eta merkatzen joan den heinean, eskuragarriagoak dira tresnak eta erasoak eraldatu egin dira. Euskal Herrian halako grabazio ugariren berri izan dugu azken urteotan; eta zehazki, sei hilabetetan sei kasu. Datua ikaragarria iruditzen zait, badakigulako publiko egin ez diren halako gehiago ere badirela.
Ni kartzelaren kontra nago, baina argi ikusten dut halakoak salatzen ez baditugu egoera ez dela sekula aldatuko. Ez gabiltza etekin ekonomiko bila, horri uko eginen nioke, baina horrelako erasorik ez dadila errepikatu nahi dugu, intimitatean ere libre sentitzeko.
Gainera, legeak intimitatearen aurkako erasotzat soilik hartzen ditu kasu hauek, ez indarkeria matxista gisa. Kamera txiki bat edonork eskura dezake, eta nahi duen lekuan ezkutatu. Baina ez da kasualitatea emakumeok ez egitea. Teknologia berrien erabilpenarekin menperatze nahiaren funtsa errepikatzen da –gizonak indartsuago izatearen betiko aitzakia deuseztatuz, gainera–.
Argi ikusten da zigor-kodean hutsune handia dagoela alor honetan. Hori dela-eta, Nafarroako Parlamentuarekin harremanetan jarri gara eta bertako Berdintasun Batzordea lanean ari da gaia landu eta legean esku-hartzeko.
Iragan maiatzaren 5ean Parlamentuko lan saio batean izan ginen gure kasua azaldu eta legedia alda dadin eskatzeko. Izan ere, 2004. urteko Espainiako genero indarkeriaren gaineko legea (abenduaren 28ko 1/2004 legea) oso zaharkitua geratu da. Bikotekideek edo bikotekide ohiek eginiko erasoak bakarrik hartzen ditu indarkeria sexistatzat eta egungo sisteman gertatzen diren beste hainbat eraso kanpoan uzten ditu.
2015eko indarkeria matxistaren kontrako Nafarroako Legeak (apirilaren 10eko 14/2015 Foru Legea) modu zabalagoan eta gaurkotasun handiagoz biltzen eta ulertzen ditu erasoak. Hala ere, hankamotz geratzen dela iruditzen zait, errealitatean ematen diren indarkeria mota ugari ez dituelako jasotzen.
Instituzioek ongi hartu gaituzte eta hori eskertzekoa da, entzun digutelako eta lanerako prest agertu direlako. Baina azaldu diguten sentsibilizazioaz gain, gauzak aldatzeko konpromisoa eskatzen dut.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Israelgo egunkari Haaretz-ek hilabeteetako ikerketa egin du Israelgo Armadak iragan urriaren 7an Hamaseko erasoari nola erantzun zion aztertzeko. Armadako soldadu eta ofizial ugarirekin hitz egin du eta ondorioa argia da: Israelek Anibal direktiba indarrean jarri zuen, aurretik... [+]
Frantziako Estatuaren aurkako protestak aitzina doaz Kanaky irlan eta errepresioak ere ez dauka etenik. Uztailaren 10ean tiroz hil du errepide blokeoan zegoen Rock Victorin Wamytan gaztea. Independentisten artean ezaguna den familia batekoa da gaztea: 1998ko Noumeako Bake... [+]
Langile eskubideen aldeko ekintzaile Sharifeh Mohammadiri heriotza zigorra ezarri diote. 2023ko abenduaren 5ean atxilotu zuten aktibista matxinada karguak egotzita.
“PPko polizia patriotikoak” Barne Ministerioaren datu-baseen bitartez, Podemoseko politikariak espiatu zituela informatu du El Paísek, horien artean Pablo Iglesias, Yolanda Díaz, Ione Belarra edo Irene Montero. Espainiako Estatu osoko autonomia erkidego... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Azken bi hamarkadetan, herrialde garatuetako belaunaldi gazteetan zabaldu da generoen arteko urruntze ideologiko bat. Gizon gazte gero eta gehiagok ideia kontserbadoreak edo eskuin muturrekoak onesten ditu eta emakume zein pertsona ez-bitar gazte gero eta gehiagok bere burua... [+]
Iruñerrian ondo ezagutzen dute, baina ni neu txundituta geratu nintzen Ana Laura Duarteren janari-instalazioak ikusi nituenean, lehenik Iruñeko Ziudadelan eta handik astebetera Uharteko parke batean, ekainaren erdialdean. Instalazio efimeroak izan ziren biak ala... [+]
Ezkerrekoa beharko lukete Frantziako Lehen ministroak eta bere gobernuak, jakinik Fronte Herritar Berria garaile atera dela Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan. Baina, ezkerraren garaipenaren gainetik pasaz, bestelako gehiengo bat osatu nahian dabil Emmanuel Macron... [+]
Sionista hitza daukaten argitalpenak ezabatuko ditu, juduei edo israeldarrei erreferentzia egiten dieten kasuetan. Orain arte baino modu zabalagoan hartuko dute erreferentziak aztertzeko irizpidea, eta sionisten aurkako mugimenduei eragin diezaieke.
Gazatik itzulitako soldaduek aitortu dute bertan ez dagoela tiro egiteko irizpiderik. Armada sionistak nahieran egiten du tiro, etxeak erre eta gorpuak lurrean botata utzi, guztia komandanteen onespenarekin.