Ñabarduretatik eta ñabardurei kantari

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Aurreko ostiralean izan zen Testurak ekimeneko lehen saioa, Eibarko Andretxean, Nerea Ibarzabal gai-jartzaile lanetan eta Saioa Alkaiza, Onintza Enbeita, Izarne Zelaia eta Ainhoa Agirreazaldegi bertso kantari ginela. Egitura zehatza izango dute Testurak saioek: gai-jartzaileak, bertsoaldi bakoitzerako, emakumezko idazle baten testu zati bat irakurriko du eta, ondoren, testu horretatik abiatuta, gaia emango die bertsolariei.

Argi geratu zen lehen ekitaldian, saioak Emakumeen Etxeetan izateak eta gaiak idazleen testuetatik abiatzeak bertsolarioi eta entzuleei zukua ateratzeko moduko hainbat abagune eskaintzen dizkigula.

Izan ere, bertso saio batean beti da interesgarria gai jakin baten barruko azpi-gaiak, matizak, ikuspegi desberdinak agertzea. Hain zuzen, bertsotan horixe izaten da batzuetan zailena, hiruzpalau bertsotan guztia egin behar baitu bertsolariak: gaiaren zein alderi helduko dion erabaki, hori publikoari ahalik eta ondoen adierazi, eta bizpahiru mezu eman. Eta publikoki gehiegi landu gabeko gaiak direnean, ez da erraza bertsolariarentzat matizetaraino iristea: gaiaren azaleko geruzan geratzeko arriskua egoten da.

Idazleen hitzek testuinguru zehatz batean kokatu gintuzten Eibarren. Gertakari baten inguruko gogoetek, pertsonaien arteko elkarrizketek… kontestu aberatsa ezarri zioten gerora etorriko zen gaiari: iragan bat, orain bat, emozio bat, leku bat, tonu bat… Eta hala, gerora gai izan ziren ahotsa, amildegia, adineko emakumeen gorputza, ezkontza, ama izatearen presio soziala, oroitzen ez diren harremanak, hilerokoa, bidaietako maletak, ligeak… hainbat ñabardurekin jaso genituen bertsolari eta entzuleek, eta ñabardura konpartitu haietatik abiatuta osatu genituen bertsoaldiak. Horrek, politikoki zuzenak diren bertsoen beharra uxatu eta mami aberatsagoak sortzeko aukera ezin hobea eman zigun. Eta hala agertu ziren pertsonaia tristeak, lotsagabeak, damutuak, goxoak, asaldatuak, beldurtiak, makarrak, kontraesankorrak… umore dosi handi batek lagunduta. Azken finean, bizitzaren testurak, fikziozko egoerak ziren arren, mamitik eta zintzotasunetik asko zutenak.

Saioak izan zuen beste opari bat ere: Ixiar Rozas, Eider Rodriguez, Miren Agur Meabe, Katixa Agirre, Leire Bilbao, Karmele Jaio, Ana Urkiza, Irati Jimenez, Castillo Suarez, Irati Goikoetxea eta Ana Malagon idazleen obrak gehiago ezagutzeko egarriz atera ginen Eibarko saiotik bai entzuleak, bai bertsolariak. Zeharkakoa bada ere, ez da lorpen makala hori bera.

Eskerrik asko, beraz, Emakumeen Etxeei, geure buruak –denona eta bakoitzarena– berrasmatzeko aukera emateagatik. Hurrengo ñabarduretarako gogoz…

Testurak
Emakume Etxeek antolatutako bertso saioetan
lehena izan zen Eibarkoa, irailaren 30ean egin zena.
Hurrengo emanaldiak (denak 19:00etan):
· Urriaren 5ean Ermuako Emakume Topalekuan.
· Urriaren 28an Ondarruko Etxelilan.
· Azaroaren 9an Azpeitiko Emakumeen Txokoan.
· Azaroaren 11n Arrasateko Emakumeen Txokoan.
· Azaroaren 18an Durangoko Andragunean.
· Abenduaren 1ean Basauriko Marienean.


Azkenak
Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Eguneraketa berriak daude