El hereje
Udako atseden-egunak bi monasteriotan eman ditugu Gaztela Zaharrean. Inguru hartara gindoazenez, eta neukan zor bat kitatzeko, Miguel Delibesen El hereje eraman nuen irakurgai. Gaztelako lehen protestanteetako baten bizipenak kontatzen ditu nobelak maisukiro. XVI. mende erdialdera, Inkisizioak luteranoen aurka ekiten diolarik, Espainiatik irtetea erabakitzen du protagonistak; Nafarroako Zilbetin mugalariaren etxera iristen denean beste aldera pasatzen lagun diezaion, atxilo hartu, Valladolidera eraman, epaitu, torturatu eta...
Bakoitzak ikusiko du zer egin irailaren 25ean. Baina herejeak beharrezkoak dira gizarteen osasunerako. Noiz izango ote da posible “hereje” guztiak hauteskundeetara aurkeztea?
Hala beharko zuen, eta liburua bukatzen ari nintzela zabaldu zen EAEko hauteskundeetara aurkezteko Otegiren inhabilitazioaren berrespena. Zenbait hedabidetako iritziak irakurrita, ezin saihestu ondorioa: ia bost mende igaro arren, eta aldeak alde, Espainian oraindik indartsu dagoela herejeak “sortzeko eta erretzeko” joera zahar hura. Lehen erlijioa zen aitzakia, orain Espainiaren batasuna (gehi ETA, ahal bada).
Oporretan izan ditugun solaskideen arabera, gaur egun batez ere Katalunian dituzte herejeak, eta agian bakarren bat Euskal Herrian, baina oro har euskal herejeok ez gara oso arriskutsuak orain. Estatu osoko zenbaketan boto gutxi gara, Gorteetan aulki gutxi, geure artean banaturik gaude, eta gutarren aurrean ahoa berotu arren, ahulak gara Estatuaren tresna guztien aurka; aritmetika parlamentarioak opariren bat egin ezean, gutxietsi edo erabili egiten gaituzte. Dena den, Espainia sakoneko solaskide horiek oso etsita sumatu ditugu beren buruarekin, balizko hirugarren hauteskundeen aurrean; izan ere, ez bakarrik periferian, baizik eta erdian, muin-muinean ditu Espainiak orain arazo potoloak.
Gutxienez, EAEn egin ditzagun geure lanak txukun datozen asteotan. Ez omen da esperimentuetarako garaia. Baliteke. Gobernua kontu serioa da heldutasun gutxiko abenturetarako. Baina aspaldi esana da ez dagoela ardo berria zahagi zaharretan jartzerik. Eta ardo berriaren premia handia dugu, ukaezina baita azken urteotan, krisiaren izenean, ardo ozpindua sartu digutela; halaber, ukaezina da datorkiguna ez dela askoz gozoagoa gastu-mugaren, metaturiko zor publikoaren, (jasanezina omen den) pentsioen egoeraren… estakuruan.
Bakoitzak ikusiko du zer egin irailaren 25ean. Baina herejeak beharrezkoak dira gizarteen osasunerako. Aurreko haien sakrifizioari esker, gaur egun posible da protestanteok edo beste edonork monasterio katolikoetan atseden-egun eder batzuk igarotzea. Noiz izango ote da posible “hereje” guztiak hauteskundeetara aurkeztea? Noiz izango ote da posible estatuak beste era batera eratzea, nazio burujabeen federazio gisa edo?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]
Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]
Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]
Iragarki batek mugikorrean salto egiten dit aspaldion. Nire mundua koloreztatuko duela egiten dit promes. Aplikazio horrekin milioidunek bezala erosi ahal izango omen dut. Produktu merkeak, oso merkeak, baita doakoak ere. Momentu historiko soziologikoak eskatzen duen... [+]
Badira kontzeptuak bolada batzuetan edonon agertzen direnak, mantra ere bilakatzen direnak. Berez positibo eta beharrezko moduan agertzen zaizkigu, eztabaida gehiegirik gabe eta haiei buruz ia pentsatu gabe. Iruditzen zait mantra horietako bat nazioartekotzea dela, jatorria... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]