Burkini madarikatua
Neskalagunari honela esan nion: “Feministen ahotan burkini hitza entzuteak asko amorratzen nau. Alegia, hori janzten duten emakumeek ez dute burka erabiltzen, hiyaba baizik. Seguru asko termino hori iraingarria suertatuko zaie. Jakin beharko genuke nola deitzen dioten eurek”. Irribarrez erantzun zidan: “Bainujantzia deitzen diote”.
Burkiniaren polemika maltzur eta zentzugabearekin gutxienez hauxe ikasi dut: gure etnozentrismoa alboratzeko erne mantendu behar dugula.
Eskerrak, feministok argi daukagu Frantziako alkateen ekimenak emakume musulmanen kriminalizazioa dakarrela; helburua terrorismo islamikoaren mehatxuaren harira bozak irabaztea eta kontrol poliziala areagotzea dela. Baina askok diote isunen kontra egon arren, emakume musulmanen janzteko eskubidearen irakurketa kritikoa egin behar dugula, beloak inposaketa patriarkal argia eta kezkagarria omen direlako.
Rosa Cobo galiziar zientzialari politikoak, Facebooken honako argudioa bota zuen: “Guretzat [emakume europar laikoentzat, alegia] ona dena ez al da ona besteentzat ere?”. Esaldi horrek unibertsalismoaren izaera etnozentrikoa agerian uzten du: gurean askapen ikurra dena (esaterako, nudismoa), edozein testuingurutan aplikatu beharra dago. Guk dakigu zer den besteentzat ona.
Ameriketako Estatu Batuetako telesailetan presidenteak maiz I’m the leader of the free world (mundu librearen buruzagia naiz) dio. Rosa Cobo irakurtzean esaldi hori gogoratu nuen. Alegia, feminista europar txuri asko munduko emakumeen abangoardia sentitzen dira eta zapalduagoak omen dauden emakumeak askatzeko eginkizun morala daukatela uste dute. Azken egunotan Twitterren norbaiti irakurri nion emakume musulmanek Europako sufragisten bidea jarraitu behar dutela. Gure aitzindariek izan behar dute besteen bide-erakusleak.
Joera harroputz horren aurrean, feminismo deskolonizatzaileari arreta jartzearen beharra ikusten dut. Feminista islamikoak, indigenak, beltzak edota ijitoak ozen esaten ari zaizkigu: “Gure zapalkuntzei buruz eztabaidatu ordez, gure borroka aintzat har ezazue, zuen paternalismoak ere zapaltzen gaitu eta”.
Azken hilabetean, hamaika hanka sartze, aurreiritzi eta jarrera etnozentriko topatu ditut burkiniaren eztabaidetan (neureak barne). Hots, burka, niqab eta hiyab zapien artean ez desberdintzea; arabiar eta musulman kontzeptuak nahastea; Europako hondartzetan estalduta bainatzen diren emakumeak atzerritarrak edo etorkinak direla esatea.
Feministok gizonei eskatzen diegu euren eguneroko jarrera matxistak identifikatu ditzaten eta berdintasunaren borrokan parte hartu nahi badute, bigarren lerroan jarri eta ikas dezatela. Kasu honetan guk hori bera egin beharko genuke: “besteen” zapalkuntzak epaitzeko ahalmena daukagunaren ideia alboratu eta emakume anitzen esperientziak, aldarriak, erreferenteak eta estrategiak aditu. Litekeena da orduan gure beloren bat ere erortzea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]